Trương Chi hay Chử Đồng tử

9. Bá vương biệt Cơ 

Bá vương đây là Tây sở bá vương Hạng võ còn Cơ là nàng Ngu cơ, thiếp yêu, nàng thơ của Hạng võ. Trong lịch sử thường người ta chỉ nhớ đến nhà vô địch, quên bẵng á quân hay chỉ nhớ và ngợi ca bên thắng cuộc còn thua mặc nhiên là hèn nhát, tham lam hoang dâm vô độ...nhưng Hạng võ là 1 trường hợp đặc biệt. Dù thua nhưng ông trở thành nam thần của người TQ, kể cả Tư mã thiên cũng khâm phục. Hình ảnh Hạng võ tay gươm tay đàn, cưỡi ngựa ô Chuy cùng người đẹp Ngu cơ uy nghi lẫm liệt hot boy làm bao thơ ca, phim ảnh xuất hiện ca ngợi chàng trai nam thần 6 múi từ xưa tới nay. 

Vậy vì sao Tây sở bá vương được đam mê như thế? Trương hiền lượng, NV TQ có nói: 1 nửa đàn ông là đàn bà. Với hình ảnh nam thần sexy như thế thì phần âm trong con người TQ đón nhận thần tượng sexy họ vốn khao khát mà bị Nho giáo đè nén. 

Chắc các bạn cũng còn nhớ tuy Nho giáo trọng nam khinh nữ nhưng lại nam tả nữ hữu. Tả là tay chiêu, hữu mới là tay thuận và quan văn bao giờ cũng trên quan võ nếu cùng phẩm hàm chứng tỏ gốc nữ tính trong con người TQ ít ra là 1/2. 

Xa xa nữa ta cũng có thể bắt gặp hình tượng này ở Quan công hiển thánh, ông mặt đỏ râu dài cưỡi ngựa Xích thố tay cầm đại đao tuy bại dưới 1 tay tướng vô danh mà vẫn được là chiến thần, được thờ phượng nơi nơi. 

Đi về phía nam thì người Việt âm tính còn tăng hơn nữa do phải lấy linh hoạt, mềm mại ứng xử với giặc phương bắc hùng mạnh, dữ tợn. Nguyễn Huy Thiệp ví VN như cô gái trinh bị văn minh TH cưỡng hiếp, cô vừa tủi nhục, căm hận lại vừa thích thú. 

Như vậy so với người TQ 1/2 âm tính thì người Việt còn trội hơn, 2/3 chả hạn. Những đức tính đàn bà này người Việt đều thể hiện ra ngoài 1 cách hồn nhiên. 

TT Trump là 1 siêu nhân dưới mắt người VN: giàu có vợ đẹp con khôn, thành đạt, làm gì được nấy, dám trực diện song đấu với TQ, ngày ngày bắn tweet ầm ầm với khí thế ngút trời. Hình ảnh này chả là mẫu trong mơ của người Việt về 1 người chủ gia đình gia trưởng, đầy phong độ, đởm lược, giàu có văn hay võ giỏi. Nữ tính như cá gặp nước còn gì. 

Thế nên trong tiềm thức dân VN đã thầm phục TT Trump rồi, chàng dạo vài vòng, làm vài tweet không thần tượng mới là lạ.

VN có hiểu TQ không? Người thì nói VN là hiểu TQ nhất vì sát nách vài ngàn năm, chén đĩa đụng bể mấy lần, văn hóa phong tục rứa rứa...người lại thắc mắc sao tụi Tây nó có vẻ hiểu TQ hơn mình. 

 Mỹ nhìn TQ như nhìn lão tài bản bụng phệ cái chi cũng bán cũng mua, hề hề đấy mà ranh mãnh mê sắc còn TQ nhìn Mỹ như nhìn cao bồi già trên lưng ngựa, oai oách ngậu xị ăn chơi nhưng cả ngựa, trang phục đều cắm ở nhà tài bản, còn mỗi yên cương là chưa. Rồi cả 2 nhìn Nga như nhìn cậu mugich sáng say chiều rèn dao quắm. 

Tóm lại là 3 bên nhìn nhau như 3 đàn ông nhìn nhau. Còn VN nhìn TQ với tâm thế khác hẳn, đó là góc nhìn đánh giá của người phụ nữ với đàn ông. Rất rành, rất hiểu nhưng khác hẳn lối đàn ông hiểu nhau

8. Mày con cái nhà ai? Trong tây du ký mỗi khi Tôn ngộ không đánh nhau với yêu quái thấy khó khăn liền tìm hiểu tung tích, nguồn gốc yêu quái qua sơn thần thổ địa, ca nào khó còn lên tận thiên đình, phật, diêm vương để hỏi. Biết rồi là đánh phăm phăm hoặc gọi chủ của yêu quái tới bắt vạ. 

Lối tư duy đó liền mạch tới ngày nay. Vd khi A thi đạt học sinh giỏi về mọi người lại tìm ra cha, gì chú bác nào đó có gene học giỏi rồi bảo thế chứ...các doanh nghiệp cũng vậy, phải thuộc bộ, địa phương chủ quản chớ đứng 1 mình nghe sao sao. 

 Ngay ctck SSI trong QĐ phong ahlđ cũng không đứng mình ên được, mà phải dưới bóng sở Hose. Cây có gốc, lạch có nguồn chớ

7. Văn hóa hũ mắm.
Nước mắm là bản sắc của dân Việt. Dân TQ xơi tương. Mọi người ăn mắm nhưng không để ý nó từ đâu ra. Riết rồi người nào, gia đình nào, công ty, đơn vị, cơ quan, cả nước đều noi theo truyền thống tốt khoe, xấu che. Biến mỗi người, GĐ, Co., cơ quan...thành những hũ mắm. 

Nhìn ngoài thì lành lặn, bình thường, hay tốt, tới khi đụng chuyện mới mở nắp tỏa mùi. Vậy đừng chê bệnh thành tích, đừng hỏi sao tham nhũng...nhé

6. Tháp Babel

Theo Kinh thánh cũng như truyện cổ tích nhiều nước thì con người có ước mơ lên tới trời bằng cách xây 1 cái tháp thật cao. Lên cao mãi thì họ không hiểu nhau nữa đâm ra loạn xạ và chúa trời thấy nguy bèn làm tháp đổ, con người tán loạn mỗi nơi nói 1 kiểu không hiểu nhau nữa.

Đó là chuyện xưa. Ngày nay con người cũng xây toàn cầu hóa dựa trên 1 ngôn ngữ thống nhất là tối đa hóa lợi nhuận.

Toàn cầu hóa làn tới những góc heo hút nhất của trái đất, dựng lên ban chỉ huy thống nhất WTO nhưng rồi to quá các anh chị bắt đầu vô tình, cố tình không hiểu nhau.

Mỹ thì làm Mỹ vĩ đại trở lại, TQ thì xưa tao là nhất giờ cũng phải tiến lên số 1 bằng 1 vành đai 1 con đường rồi Nga cũng lúi húi thu gom lại mảnh vỡ hồi đế chế Sô viết…

Vừa không hiểu nhau vừa làm quá thì giống như tháp Babel, thiên nhiên trừng phạt bằng cơn dịch bệnh Corona thôi.

Cơn dịch bệnh rồi cũng qua đi nhưng có lẽ  hàng loạt khái niệm, định nghĩa, chuỗi cung ứng toàn cầu trong sản xuất kinh doanh dịch vụ, siêu đô thị tập trung, tòa nhà chọc trời, giao thông vận tải công cộng, xuất khảu lao động, du lịch, y tế…phải xem xét sửa đổi…tán loạn trở về địa phương hóa như hậu Babel. 

(Cửu Bá đao)

5. Tóc mây dợn sóng
Về khoản này có lẽ đàn ông thua chắc. Phụ nữ để tóc dài đã hàng ngàn năm trong khi đàn ông Việt tới đầu TK20 mới chịu cắt cái búi tó củ hành đi đơn giản chỉ vì từ xưa tới lúc đó họ đã tự hào: đánh cho để dài tóc.
Nhà thơ Xuân Diệu xưa hay đi nói chuyện thơ, tới đâu ông cũng yêu cầu phải để ánh sáng, hướng đèn rọi làm sao cho nổi bật mái tóc bồng bềnh lên, cứ như có tóc bồng bềnh thì thính giả mới say thơ vậy.
Còn phụ nữ thì rất rất nhiều văn thơ tả về mái tóc dài, tóc thề:
Tóc ngang lung vừa chừng em bối
Để chi dài bối rối dạ anh
Hay
Tóc mai sợi ngắn sợi dài
Lấy nhau chẳng được thương hoài ngàn năm

Là những câu thuộc về kinh điển. Khi cô gái xõa tóc 2 bên thì tóc làm khuôn mặt thanh mảnh lãng mạn, giấu đi những nét còn vụng của khuôn mặt, còn khi nàng nghiêng đầu mái tóc che 1 bên mắt hờ hững bí hiểm rồi khuôn mặt như bừng sáng với đôi mắt tròn đen biết nói khi 2 bàn tay em vuốt tóc lên để lộ toàn bộ khuôn mặt.
Mái tóc thề như là 1 trang sức, 1 ma thuật giúp cho khuôn mặt của người nữ thật biểu cảm với nhiều trạng thái nên dù cho ngày nay giữa muôn vàn kiểu tóc thì làn tóc mây vẫn chứng tỏ được sức sống của mình, thu hút được thiện cảm của giới đàn ông lẫn đàn bà. 

Những vần thơ Nguyên Sa minh chứng cho điều này:
Anh sẽ cầm lấy đôi bàn tay
Tóc em anh sẽ gọi là mây
Ngày sau hai đứa mình xa cách
Anh vẫn được nhìn mây trắng bay

4. Trương Chi hay Chử đồng tử?
Có bạn hỏi anh viết cụ tổ ngân hàng là thần Kim quy, vậy còn chứng khoán thì sao?
Tôi cũng phân vân mãi chưa chọn được bậc tiền bối nào trong 2 vị thần thánh này. Mời các bạn bình chọn.
- Trương Chi:
Dân VN khoái karaoke không thể không biết ổng, rất gần gũi đi vào lòng người và cũng rất ngỡ ngàng khi chàng xuất hiện:
Trên đời có anh công ty
Làm thì thậm xấu báo cáo thì thậm hay
- Chử đồng tử:
Có lẽ là người Việt đầu tiên có gia huy hay còn gọi là logo. Ảnh có cây gậy trứ danh. Chống ở bãi cát thành phò mã, chống ở bãi đất trống gác cái nón lên thành khu dân cư qui hoạch giống như các đại gia BĐS ngày nay ghê.
Ảnh từ tay trắng vọt cái thành đại gia, rồi từ đại gia thoắt cái vân du mây ngàn hạc nội tránh nợ đời. Quả là chỉ có thị trường chứng khoán mới được như thế xứng nam tính cao dễ bốc lên sừng sững mà cũng xẹp quá nhanh.

3. Thần tình yêu
Thư của John Steinbeck (1902-1968) viết cho con trai về tình yêu New York, 10 tháng 11, 1958
Thom thân mến:
Bố mẹ mới nhận thư con sáng nay. Bố sẽ trả lời con từ cái nhìn của bố và dĩ nhiên mẹ sẽ cho con biết mẹ nghĩ gì.
Trước hết – con đang yêu – điều đó tốt thôi – yêu là cái gì tốt đẹp nhất xảy ra cho bất kỳ ai. Đừng để kẻ khác biến nó thành cái gì nhỏ bé, tầm thường.

Thứ hai, tình yêu cũng có nhiều loại. Có loại tình yêu ích kỷ, ác tâm, ái ngã, chỉ muốn sở hữu, sử dụng tình yêu để quan trọng hóa cái tôi của mình. Đấy là loại tình yêu xấu xí, chỉ khiến gây què quặt cho tha nhân. 

Loại tình yêu khác là tình yêu mà mình dốc ra tất cả những điều tốt lành trong lòng mình – sự tử tế, lòng quan tâm và tôn trọng người kia – không hẳn chỉ là sự tôn trọng có tính cách xã hội, mà là sự tôn trọng ở tầm mức to rộng hơn, tức là biết nhận ra người kia là duy nhất, biết phẩm cách của người kia là gì. 

Loại tình yêu thứ nhất chỉ khiến con trở nên bệnh hoạn, nhỏ bé và yếu hèn, nhưng loại tình yêu thứ hai có thể tiếp sức cho con trở nên mạnh mẽ, và lòng can đảm cùng những điều tốt lành khác, thậm chí sự minh đạt, những thứ con không bao giờ ngờ mình sở hữu, cũng sẽ hiện ra nơi con người con.

Con bảo đây không phải là tình yêu trẻ con. Nếu con cảm thấy nó sâu đậm như thế thì dĩ nhiên nó chẳng phải là tình yêu trẻ con rồi. Nhưng bố không thấy con nói gì về cảm xúc trong lòng con. Lòng con, con biết rõ hơn ai hết. 

Con phải làm gì, có lẽ đó mới chính là cái con muốn nhờ bố cho ý kiến giúp con – và bố có thể bảo con rằng, con hãy xem đó là một vinh dự, con hãy vui sướng, vui mừng vì có tình yêu. Chẳng có gì đẹp đẽ và tuyệt vời hơn tình yêu. Con hãy cố hết sức sống sao cho xứng đáng với nó.

Nếu con yêu người nào – bố có thể nói thế mà không sợ gây thiệt hại cho ai – thì con hãy ghi nhớ rằng có người có tính hay e thẹn, và đôi khi lời nói phải bù đắp tính hay e thẹn đó. 

Con gái có cách nhận biết hoặc cảm thấy cảm xúc của con, nhưng thông thường con gái cũng thích nghe con biểu lộ bằng lời nói. Và rất có thể đôi khi, vì lý này hay lý do nọ, cảm xúc con biểu lộ không được đáp trả – nhưng không có nghĩa là cảm xúc của con không tốt hay không giá trị.
Sau cùng, bố nhận biết cảm xúc của con bởi vì chính bố cũng có cảm xúc đó, và bố vui mừng vì con giống bố.
Bố mẹ sẽ rất vui nếu con đưa Susan về nhà chơi, bố mẹ sẽ vui vẻ tiếp đón. Mẹ con sẽ thu xếp mọi chuyện vì đó là sở trường của mẹ con và bố tin chắc mẹ con cũng sẽ vui như bố. Mẹ con cũng biết đôi điều về tình yêu và chắc sẽ giúp con còn nhiều hơn bố.
Đừng lo lắng con sẽ đánh mất nó. Cái gì đúng, sẽ xảy ra – Điều thiết yếu hàng đầu là đừng hấp tấp. Cái gì tốt lành nếu biết gìn giữ, sẽ không vuột ra khỏi tay mình biến mất đâu.

Hôm nay ngày lễ tình nhân nên nói về thần tình yêu Cupid, Eros chút. Ta biết 2 người bị ông này bắn tên là lồng lên tìm nhau.
Vậy ổng là con ông bà nào mà quậy thế?
Hóa ra là con của nữ thần Nghèo đói và chồng là thần Kế hoạch, trù tính. Bà đã nhân ổng say rượu mà có đứa con hi vọng cho đời bớt nghèo. 
Nên thần tình yêu vừa luôn thấy thiếu thốn bất an, lại vừa luôn trù tính, tính toán đường đi nước bước...giống như cha mẹ ổng.
Còn thần Vệ nữ chỉ là mẹ nuôi của Eros. Thần tình yêu thấy thần Sắc đẹp đẹp quá nên cun cút nhận làm con để làm nô lệ cho bả.
Còn 1 ý nữa: hóa ra từ thời cổ la hi người ta đã biết cứ kế hoạch hóa là ở cùng với nghèo đói. Quá chính xác, cứ nhìn các nước XHCN cũ là thấy.

2. Tin ở âm mưu?

Thuyết âm mưu là một phương pháp lâu đời để tổ chức và hiểu thế giới hiện đại.
Như một cách hiểu về thế giới, thuyết âm mưu có nguồn gốc sâu xa từ thế kỷ 18. 

Lý thuyết âm mưu, được định nghĩa là trong đó quyền lực được nắm giữ và thay đổi được thực hiện bởi các nhóm nhỏ, bí mật, có tiền đề trong các huyền thoại chống Do Thái và chống Công giáo trong Cải cách Tin lành (và trước đó). 

Nhưng nó chỉ bắt đầu phát triển như lý thuyết trong thời kỳ Khai sáng, với sự xuất hiện của cái mà chúng ta có thể gọi là hiện đại - một nền văn hóa chính trị dễ nhận biết và một cảm giác lịch sử thế tục, trong đó thế giới tuân theo các mô hình nhân quả rõ ràng, hợp lý, và trong đó con người, chứ không phải là Thiên Chúa, là tác nhân của sự biến đổi chính trị - xã hội. 

Lịch sử nhân quả tập trung vào người đàn ông này, theo Gordon Wood, có nghĩa là tất cả tư tưởng giác ngộ của thế kỷ 18 được cấu trúc theo cách giải thích theo thuyết âm mưu về các sự kiện phức tạp trở nên bình thường, cần thiết và hợp lý.

Các lý thuyết âm mưu là một cách để mọi người kiểm soát hoặc xuất hiện trong các hệ thống phức tạp, không ổn định.
Nếu Khai sáng cho mọi người công cụ để suy nghĩ về âm mưu, thì chính điều kiện của sự hiện đại đã khiến họ trở nên đặc biệt hấp dẫn. 

Trong nhiều thế kỷ, chúng ta đã sống trong một thế giới ngày càng liên kết với nhau, bị chi phối bởi sự sắp xếp thay đổi và không ổn định của các thể chế quan liêu và thị trường tự do. 

Về lý thuyết, thế giới này được điều khiển bởi cơ quan của con người; trong thực tế, bất kỳ cơ quan cá nhân cụ thể nào cũng bị hạn chế mạnh và thường không liên quan.
Đối với những người sống qua khủng hoảng tài chính đổ nát hoặc biến đổi khí hậu tàn khốc - hoặc thậm chí qua thay đổi xã hội nhanh chóng không ảnh hưởng đến cuộc sống của họ - thật khó để hiểu được một loạt các sự kiện dường như không có chuỗi nhân quả rõ ràng, hoặc thậm chí nhận dạng tác giả của con người. 

Làm thế nào để bạn giải thích cho một thế giới  quá phức tạp, hoạt động của nó có vẻ mờ đục? Trong các bước thuyết âm mưu, là một nỗ lực bản địa để suy nghĩ thông qua một câu hỏi hóc búa lớn về lý thuyết xã hội, mối quan hệ giữa cơ quan và cấu trúc.
Điều gây nguy hiểm cho các nhà lý luận âm mưu theo cách hiểu này không chỉ đơn giản là giải thích một thế giới khó hiểu, mà là khẳng định một loại quyền lực nào đó trong hoặc bên trong nó. Nhà tâm lý Jan-Willem van Prooijen nói , những người cảm thấy bất lực có nhiều khả năng tin vào thuyết âm mưu , và nhà lý thuyết âm mưu có thể giúp khắc phục tình trạng của họ. 

Các nhà khoa học chính trị Joseph Uscinski và Joseph Parent bày tỏ một tình cảm tương tự một cách thẳng thắn hơn trong tiêu đề của bài báo năm 2011 của họ:
Lý thuyết âm mưu dành cho kẻ thua cuộc. Us Usinsins và Parent lập luận rằng các nhóm dễ bị tổn thương của nhóm. kiểm soát biểu tượng đối với một thế giới mà một người cảm thấy đặc biệt xa lạ - tôi không thích cuộc sống của mình; 

Tôi có thể không thể thay đổi nó; nhưng ít nhất tôi có thể hiểu làm thế nào tất cả hoạt động và biết đó không phải là lỗi của tôi. 

Nghịch lý thay, các nhà hoạch định chính sách quan tâm đến việc không tôn trọng các thuyết âm mưu có thể xem xét trao cho các nhà lý luận âm mưu nhiều quyền lực chính trị hơn. Bạn càng kiểm soát được hoàn cảnh xã hội và chính trị của mình, bạn càng ít nghĩ về thuyết âm mưu.

Các thuyết âm mưu là một triệu chứng của một cuộc khủng hoảng về tính hợp pháp giữa các tổ chức đại diện.
Không chỉ đơn giản là các nhà lý luận âm mưu cảm thấy bất lực giữa một thế giới phức tạp mờ đục và bất ổn đáng báo động. Cũng có thể các tổ chức mà họ dự định tin tưởng để đại diện cho thế giới đó cho họ (và đại diện cho họ đến thế giới đó) đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng. 

Mọi người đã bắt đầu chuyển sang chống lại tất cả các đại diện và khung của thực tế, trên cơ sở những điều này bị xâm phạm và thiên vị, nhà xã hội học Will Davies đã viết Thay vào đó, có thể có thể tiếp cận được với sự thật thuần túy hơn, có thể tiếp cận được với sự thật. 

Thuyết âm mưu là một chức năng của quá tải thông tin.
Đồng thời, các tổ chức như báo hàng ngày chính thống tìm thấy tính hợp pháp của họ bị nghi ngờ, họ cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh chưa từng có đối với thẩm quyền của họ. 

Kể từ những năm 1990, internet đã mở ra các kênh phân phối rộng lớn cho các nhà báo và các cửa hàng có quan điểm và phương pháp thường nằm ngoài những gì, ít nhất là trong vài thập kỷ, theo quy ước.
Trên hết, các nền tảng truyền thông xã hội như Twitter và YouTube đã tạo ra sự gia tăng theo cấp số nhân số lượng giọng nói có thể nghe được - và do đó, số lượng mô tả cạnh tranh về thực tế. Khối lượng thông tin có sẵn, nhà lý luận truyền thông Mark Andrejevic lập luận, cả hai đều nhấn mạnh sự khó khăn của việc đạt được một bức tranh hoàn chỉnh, và làm suy yếu các hệ thống được cho là giúp chúng ta đánh giá.

Thế giới đầy rẫy những âm mưu.
Nếu bạn tồn tại thoải mái trong những gì còn lại của quan điểm chính thống, thật dễ dàng để tưởng tượng bạn miễn nhiễm với suy nghĩ âm mưu. Nhưng bạn vẫn có thể tin vào âm mưu.
Bạn có thể nghĩ về những người theo thuyết âm mưu như những kẻ lập dị cụ thể, nhưng nếu bạn là một sinh viên giỏi về lịch sử và chính trị, có lẽ bạn lại tin.
Nếu chúng ta sống trong thời đại của các thuyết âm mưu, thì đó là một loạt các lý do cấu trúc, chính trị, tâm lý và lịch sử. Nhưng nếu chúng ta sống trong thời đại của những thuyết âm mưu, thì đó cũng là vì chúng ta sống trong thời đại của âm mưu.

Nguồn https://nymag.com/intelligencer/2020/02/why-do-people-believe-in-conspiracy-theories.html

1. TÍNH CÁCH CON NGƯỜI
Tính cách hình thành do di truyền và xã hội chia ra 2 nhóm chính Hướng nội và Hướng ngoại.
Người hướng ngoại thích tiếp xúc, giao lưu với người khác, thích làm vừa lòng họ, tìm thấy nguồn vui và năng lượng ở chỗ đông người, quan tâm đến các yếu tố gây phấn khích như màu sắc sặc sở, âm thanh rộn ràng, sự hoạt động náo nhiệt.
Người hướng nội tìm nguồn vui và năng lượng khi ở một mình hoặc trong nhóm nhỏ, quan tâm chủ yếu đến cuộc sống tinh thần của bản thân, kín đáo, dè dặt, không thích ồn ào.
Hướng nội hay hướng ngoại đều có những mặt ưu và nhược của nó. Không thể nói hướng nào tốt hơn. Thông thường ít gặp người hoàn toàn hướn g về một phía mà có kết hợp. 

Nhận xét người theo hướng này hay hướng kia là vì hướng đó chiếm phần lớn trong xử thế của họ. Sẽ là tốt đẹp khi kết hợp được hài hòa hai hướng này.
Nghiên cứu kỹ hơn về tính cách, người ta cho rằng, cũng giống như nét mặt hoặc giọng nói, mỗi người có tính cách khác nhau, tuy vậy có thể qui về một số nhóm gốc. 

9 loại tính cách theo Enneagram:
- Người cầu toàn
Tự chủ và luôn tìm kiếm sự hoàn hảo. Họ tận tâm, chu đáo, cẩn thận, khôn ngoan, thực tế, chuộng lẽ phải, biết phân biệt cái sai, cái đúng. Tuy vậy họ thường gặp oán giận và mất kiên nhẫn.
- Người tình cảm
Rộng lượng, thích giãi bày tâm tư tình cảm, nhưng không muốn bị coi thường. Họ luôn tìm kiếm sự trân trọng, là những người dễ cảm thông, rất ủy mị, ưa nịnh và cố gắng làm hài lòng mọi người.
Họ có thiện chí và chủ động để hòa hợp với mọi người nhưng dễ bị sa vào hiện tượng sẵn sàng làm bất cứ thứ gì cho bất cứ ai chỉ để được công nhận.
- Người tham vọng
Có thể thích nghi tốt, luôn có mục tiêu, động lực, nhận thức được hình ảnh cá nhân, đồng thời luôn cố gắng thành công để giành được sự tôn trọng và ngưỡng mộ của người khác. Họ dễ tạo sự tin tưởng, hấp dẫn và lôi cuốn. Sống có hoài bão, tài năng và tràn đầy năng lượng. Họ có tài ngoại giao, đĩnh đạc nhưng đôi khi cũng quan tâm thái quá vào hình ảnh bên ngoài và điều người khác nghĩ về họ, thường. nghiện việc và thích cạnh tranh.
- Người cá tính
Tính khí thất thường và thường chỉ quan tâm đến mình. Họ muốn kết nối sâu sắc với thế giới nội tâm và cảm thấy sức sống tràn trề nhất khi được thể hiện cảm xúc ra ngoài, nhạy cảm và dè dặt. Họ chân thành về cảm xúc của mình, sáng tạo, cá tính nhưng tâm trạng cũng hay thay đổi. 

Họ từ chối không giúp đỡ người khác vì cảm thấy bị tổn thương và bản thân yếu kém, họ sẽ bất cần và tách biệt khỏi cuộc sống bình thường. Họ thường tự hành hạ bản thân, u sầu và hay than vãn.
họ muốn nổi trội và là duy nhất.
- Người lý trí
Sâu sắc, thích đổi mới, hay giấu giếm và khá tách biệt. Họ thích thông tin, tri thức và không thích bày tỏ cảm xúc ra ngoài. Mục đích của họ là làm giàu kiến thức và vì như vậy nên họ rất logic. Với họ, mọi thứ đều phải có ý nghĩa. Họ cảnh giác, sáng suốt và tò mò. Họ có thể tập trung vào một ý tưởng hay kỹ năng phức tạp. Họ độc lập, cải tiến, có óc sáng tạo.
- Người trung thành
Hấp dẫn, hay lo lắng, nghi ngờ nhưng cũng rất có trách nhiệm. Họ luôn lập kế hoạch cho những tình huống xấu nhất có thể xảy ra. Họ là người có sự cam kết cao, hướng đến sự an toàn, rất đáng tin cậy, chăm chỉ, có trách nhiệm và nỗ lực để xứng đáng với sự tin cậy đó, đôi khi lẩn tránh và lo lắng. Họ thận trọng và do dự nhưng cũng biết phản kháng, có chút ương ngạnh và chống đối. Họ thường hay nghi ngờ và không tin tưởng vào bản thân.
- Người nhiệt tình
Chủ động tham gia với thái độ vui vẻ, tháo vát, ham học hỏi, luôn khao khát thúc đẩy những ý tưởng mới, tạo ra những kế hoạch tương lai mở cho họ nhiều lựa chọn nhưng lại lảng tránh đau đớn và khó chịu. Đôi khi, họ cũng bị phân tán.
Là những người hướng ngoại, lạc quan, linh hoạt và không gò bó. Nổi bật với các điểm thích sự hài hước, đùa cợt, dũng cảm và thực tế nhưng đôi khi họ cũng áp dụng sai tài năng của mình, trở nên thái quá, dễ bị phân tán và thiếu kỷ luật.
Họ liên tục tìm kiếm những trải nghiệm mới lạ, thú vị nhưng cũng có thể bị xao nhãng và cảm thấy kiệt sức ngay chính trong những việc họ đang làm.
Vấn đề mà người nhiệt tình có thể gặp phải đó là mất kiên nhẫn và bốc đồng.
- Người mạnh mẽ
Tự tin, dứt khoát, luôn theo đuổi sự thật và có thể sử dụng ảnh hưởng của bản thân để mang đến những điều tốt đẹp. Tuy nhiên, họ khá ương ngạnh và bảo thủ.
Họ rất tự tin vào bản thân, can đảm và quyết đoán. Luôn muốn bảo vệ người khác, tháo vát, thẳng thắn khi nói và dứt khoát nhưng “cái tôi” của họ cũng khá lớn và hành động độc đoán. Người nhóm này cảm thấy họ buộc phải kiểm soát mọi thứ xung quanh, đặc biệt là mọi người, thi thoảng thích đối đầu và rất đáng sợ.
- Người ôn hòa
Dễ tiếp thu, khiến người khác cảm thấy yên lòng. Họ thích hòa bình, hòa hợp và những mối liên hệ tích cực, không thích xung đột, căng thẳng và các ý định xấu xa. Điểm yếu là dễ cam chịu và đôi khi tự mãn. 

Họ là những người ổn định, cởi mở và đáng tin cậy. Họ thường rất sáng tạo, lạc quan và thông cảm với người khác, đồng thời, sẵn sàng thỏa hiệp với mọi người để giữ hòa khí.

Phân loại của Carl Gustav Jung
12 loại tượng trưng cho động lực cơ bản.
- Người vô can
Tự do khoe cá tính, chỉ làm theo những gì được xem là đúng, niềm tin vào công lý, ngây thơ, lãng mạn.
- Người bình thường
Sống chan hòa, không sân si, yêu hòa bình, thường để mất cơ hội tỏa sáng chỉ vì cố gắng hòa nhập hay mưu cầu các mối quan hệ có lợi.
- Anh hùng
Thích làm việc khó, mong muốn thể hiện bản thân bằng các hành động anh hùng, can đảm, kiêu ngạo.
- Bảo mẫu
Thương người như thể thương thân, thích giúp đỡ mọi người, từ bi, rộng lượng, dễ bị lợi dụng.
- Nhà thám hiểm
Thích khám phá thế giới và bản thân, trải nghiệm cuộc sống, tự chủ, trung thực, chán ghét cảnh sống nhạt nhẽo, nhàn cư
- Kẻ nổi loạn
Mong muốn làm cách mạng, phá bỏ những thứ vô dụng, tự do đến cực đoan, dễ bị lạc lối vào con đường tà đạo
- Người tình
Đề cao tình cảm, muốn làm bạn với mọi người, muốn được tham gia vào những việc thích thú, đam mê, có trách nhiệm.
- Đấng tạo hóa
Dám nghĩ dám làm, mong ước để lại cái gì đó cho đời, có trí tưởng tượng tốt, giàu óc sáng tạo, có khả năng lãnh đạo,
- Thằng hề
Thoải mái hết mình, ít cần nghĩ tới ngày mai, luôn vui vẻ, phù phiếm, lãng phí thời gian, ngại nhàm chán.
- Hiền nhân
Mong muốn tìm chân lý, sử dụng trí thông minh để tìm hiểu thế giới, có khả năng tự học hỏi, tự nghiên cứu, nặng lý thuyết, kém thực hành.
- Ảo thuật gia
Theo phương châm “muốn là có thể”, có khả năng biến ước mơ thành hiện thực, luôn phát triển tầm nhìn, dễ bị lôi kéo.
- Nhà cầm quyền
Cố đoạt được quyền lực và sự kiểm soát, tạo ra sự thành công, thịnh vượng cho bản thân và phe nhóm, độc đoán, rất sợ bị lật đổ .

Mỗi người không phải chỉ có một TC mà là có một tổ hợp cách TC, trong đó có một TC cơ bản.
Mỗi người nên tự biết, tự đánh gia mình có TC cơ bản thuộc loại nào, ngoài ra mình còn có những tính cách bổ sung nào là tốt hay xấu.
Chơi với bạn bè, làm việc, sinh hoạt trong tập thể cũng rất cần hiểu được tính cách của từng ngườI có quan hệ để “ăn ở cho phải đạo”.

Tính cách hơi khác với nhân cách. Theo Từ điển Tiếng Việt (Hoàng Phê chủ biên) thì : Tính cách là tổng thể những đặc điểm tâm lý ổn định trong cách xử sự của một người, biểu hiện thái độ điển hình của người đó trong những hoàn cảnh điển hình (tính cách có phần tốt và xấu). Nhân cách là tư cách và phẩm chất con người.(chủ yếu là gồm những mặt tốt)
Như vậy tính cách và nhân cách có một phần trùng với nhau (giao nhau). Nhân cách bao gồm phần tốt của tính cách cùng với kiến thức rộng, sự cư xử có văn hóa cao.
Trong sự thành công hay thất bại, được yêu thương quý mến hay bị xa lánh ghét bỏ, có hạnh phúc hay bất hạnh của một con người thì tính cách đóng vai trò quan trọng hơn kiến thức. 

Kiến thức được hình thành từ khi có trí khôn và nhờ học tập suốt đời thì tính cách đã có sẵn trong bào thai và được củng cố, đạt đến ổn định trong những năm đầu đời.
Chúng ta thường có 2 cách nhìn. Nhìn người và tự nhìn (nhìn vào bên trong). Với người thông thường, nhìn người thấy rất rõ tính cách xấu của họ, ít thấy được tính cách tốt, tự nhìn thấy mình có nhiều điều tốt mà ít thấy điều xấu. 

Với người có nhân cách cao mới biết nhìn ngược lại, nhìn người thấy đước cái tôt, tự nhìn mình thấy được cái xấu.
Người bình thường, muốn biết được tính cách của mình như thế nào (để sửa chữa thói hư tật xấu) thường phải để ý nghe nhận xét trung thực của người thân, của bạn bè, đặc biệt là sự chỉ trích của đối lập mới rõ được. 

Nghe lời khen, tuy sướng cái lỗ tai, nhưng ít có giá trị. Nghe lời chê, khổ cái lỗ tai, nhưng biết nghe ra sẽ thu được lợi nhiều. Nguồn:

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=473106516933152&id=320605672183238&__xts__%5B0%5D=68.ARAppmL0ncNZCtQyvkul1wuCr101xCqwEJYPJKXxP98guuw8Qp8t4IrFI4adtMPpdjDroKDmjO-Mj19OGmlkY9HjYSww5EQqwx0s0k-laC7xlLwFUSuILvx5zBMxCWWyzhfuiNRY8s2EgUzoJnlxurVqyFWS3Qb6rtFcbiA43TJVe_y_gS5UDdkAsY-ZQcDrl_5JZ0cQD5MaHwMewm7GS6IOJTlbYAK60d0N7kDMrTYjtD4g9LTuA15zSdso22klcbIpTvg3IK7VbB_eNC9d2O2hlH9KMWAw612Btwj7WDReygbX8G0ztOgnZJXUVME2TAPgpta4D4X03TOoZopjYuY&__tn__=K-R

Cụ tổ ngành ngân hàng VN là ai?

23.03.21

Theo bạn Quản trị ngân hàng ở VN nên tập trung hay phi tập trung khi ta có: 

- Truyền thống quản trị kiểu gia trưởng chiếm ưu thế 

- Bộ máy nhà nước, DNNN thực hiện theo chế độ 1 thủ trưởng 

- Quản trị ngân hàng hiện đại từ tài liệu, hướng dẫn, case study...đều ca bài phân cấp, phân quyền theo hướng phi tập trung - Xu hướng số hóa NH

18.11.20

Với việc Thủ tướng và QH lựa chọn nữ Thống đốc đầu tiên cho NHNNVN chứng tỏ ngoài niềm tin vào năng lực của bà thì cũng cho thấy sự lạc quan tươi hồng về nền kinh tế VN. 

Sự lạc quan này dựa trên: - TQ đang nâng giá NDT, luồng tiền thế giới nhiều và rẻ 

- VN đón cơ hội là 1 công xưởng cỡ trung của thế giới 

- FDI chiếm 20% GDP và lên tầm 30-50% sẽ nhanh thôi. XNK thì FDI chiếm 2/3 rồi, họ phải lo ổn định tỷ giá còn hơn mình ấy chứ. 

- Thế thì KT, TTCK đều sáng cả. Nếu sáng rực rỡ thì sẽ giải quyết được nợ xấu BĐS nhỉ

Do lòng tham hay do hệ thống? 

- Sao các ngân hàng chuyên nghiệp lại bị Huyền Như lừa dễ thế nhỉ Vietinbank, ACB, Nam Việt, TPB), VIB cn TP.HCM, SaigonBank - Berjaya. 

 - PCD rút 9 nghìn tỉ từ NHXD như lấy đồ trong túi?

Hôm nay 6.5.20 ngày thành lập ngành ngân hàng VN. Thấm thoắt từ những năm 80 từ NH bao cấp không có khái niệm gì về dự án, về hoàn vốn tới bắt tay vào đổi mới phân biệt NH nhà nước, NH thương mại bị Ponzi nước hoa Thanh hương làm cho toát mồ hôi tới làn sóng thứ 2 khởi đi từ bđs Minh phụng và kết ở Trầm bê thì nh đã biết thế nào là kinh doanh, Basel 2 và thế hệ trẻ lên chèo lái nh nơi đòi hỏi nghiêm ngặt về tính thận trọng và đạo đức.
Làn sóng thứ 3 tới sau dịch cô vy và 4.0 sẽ làm mô hình nh nhà ống teo tóp và nước rút thì các gđ trẻ có mặc quần không? Đó là câu hỏi.

3. Lược sử ngân hàng Việt 

Đài Hoa sen

Năm 1980 LX viện trợ cho VN trạm vệ tinh mặt đất Hoa sen. Nhờ đó mà dân ghiền bóng đá được coi Espana 82, biết Maradona lùn tịt tóc bờm sư tử đi qua 3, 4 cầu thủ té lên té xuống. Biết Paolo Rossi ốm nhách hạ sát giàn siêu sao Braxin...

Nhưng có 1 chuyện liên quan đến ngân hàng. 

Thời bao cấp thì công việc của ngân hàng đơn giản như thủ kho tiền vậy. Bên trên quyết rồi thì căn cứ vô đó mà cấp phát, thanh toán tiền. Thời đó trọng hàng hóa, tiền chỉ là dấu phết phẩy trên chữ cho rõ nghĩa mà thôi nên hồi đó ngân hàng chỉ có 1 cấp nghĩa là ngân hàng nhà nước (NHNN) làm tất, không có khái niệm kinh doanh.

Ông Th (sau là TGĐ VCB đầu tiên) dạo đó phụ trách vụ thu xếp vốn này. 1 ông người Pháp (dạo đó Tây chỉ có Pháp là buôn bán với VN) mới hỏi công trình này bao lâu thì hoàn vốn.

Ông Th ngỡ ngàng vì VN hồi đó không có khái niệm này, vả lại đây là viện trợ không hoàn lại. Tay Pháp mới nói phải hoàn vốn thì mới có vốn làm công trình khác hoặc thay thế chớ. Có nghĩa là vòng đời dự án cũng xa lạ luôn.

Những cái bây giờ là abc nhưng hồi đó thật xa lạ. Ngay cả bây giờ có bạn vẫn thắc mắc vì sao lại giả định công ty là bất tử, là con ma. Theo bạn tại sao?

1985

Thực ra đổi tiền thì không phải là chủ trương của ngân hàng nhưng là người thi hành chính. Sau 3 cuộc đổi tiền 1975, 1978 và 1985 cộng với cải tạo công thương nghiệp, tập đoàn, đánh tư sản...chà đi xát lại thì chính thức dân ta kiệt quệ. Điều bất ngờ là dân từ khá giả trở xuống lâm vào cùng cực chớ giới nhà giàu thì vẫn ok vì họ có tài sản, vàng đô kim cương...sao thu hết được.

Đổi tiền 85 khi đó tôi đang học ĐH, bữa đó nhịn đói vì nhà ăn không có tiền đi mua thực phẩm.

1985 cũng đưa tới cảnh tréo ngoe như ba mẹ tôi tiết kiệm được 2k đ đủ tiền mua nhà ở HP sau đổi tiền thì số đó chỉ mua được 1 chiếc giường đôi. Bác hàng xóm đi LX về thì 1 máy khâu (của LX là hạng bét) cũng đủ đổi 1 căn nhà.

Bài học rút ra là không theo qui luật hàng đối ứng với tiền thì lạm phát chót vót 7 lần là thường. Mọi người cất trữ thanh toán bằng vàng đô gọi là nền kinh tế bị đô la hóa.

Nhất nhất mua cái chi cũng đưa cây đưa chỉ ra thanh toán. Nạn này tới mãi 30 năm sau bằng mệnh lệnh hành chính mới dẹp được.

Như vậy từ 1985 NHNN hay VNĐ sẽ phải chống chỏi với 3 ông kẹ là lạm phát, vàng và đô la. 

Loạn 12 Ponzi

Từ 85 bắt đầu mở cửa và xóa bỏ bao cấp. 2 quyết định sáng suốt khi ở thế chân tường. Tuy nhiên thành Roma đâu thể xây trong 1 ngày, lạm phát vẫn rất cao nhưng người dân sôi sục muốn làm giàu.

Các luật lệ, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng bị bỏ sạch sau 75 nay trở thành khoảng trống khổng lồ. Tất nhiên những kẻ nhanh lẹ kiểu Ponzi chớp thời cơ ngay.

Nào là Nguyễn Văn 12 của nước hoa Thanh hương, Huỳnh là Lâm cẩu...còn cái xà lỏn tui cũng trả cho bà con.

Năm 88 ra trường tới nhà bác chơi thấy buồn như là thiu. Hóa ra mất 17 cây cho nước hoa Thanh hương. Ngày đó số vàng mua được căn mặt tiền Gia long khúc bán xe Honda Q.1 nha.

Sau khi trấn tĩnh lại thì NHNN chơi chiêu dĩ độc trị độc tức là đám Ponzi trả lãi suất cao thì quĩ Tín dụng nhân dân cũng trả lãi suất cạnh tranh nhờ đó mà hút được lại tiền gởi của dân và làm cho băng Ponzi toang sớm hơn.

Cùng với SX trong nước, mở cửa...lạm phát giảm dần nhưng rõ ràng đây là căn cứ để tách ra thành hệ thống ngân hàng 2 cấp gồm NHNN và 04 chị cả NHQD năm 1990.

Tuy nhiên Ponzi đã thiết lập được chỗ đứng trong xã hội và lâu lâu lại bể 1 vụ

Minh Phụng 

4 chị cả được thành lập theo đúng tiêu chí ngành kiểu CCCP và hoạt động về sau cũng lạ thay rất đúng với tên gồm:

- NH Nông nghiệp: tốt cho tới khi chú bé chăn trâu về và chị 2 lúa ra phố gặp 3 gà mổ te tua

- NH Đầu tư: dạo đó bộ KHĐT là nhất thì bên này a Bắc Hà cũng là đại ca

- NH Công thương: quả đấm thép Huyền như và...sắp tới

- NH Ngoại thương: theo xu thế bộ nội thương, ngoại thương, thương mại gom bi về công thương thì sếp giờ cũng là người Công thương qua.

Quay lại vụ Minh Phụng, người đầu tiên ngấp nghé tỷ phú usd nhờ bất động sản. Chi tiết thì báo đăng rồi nhưng có mấy điều quan trọng rút ra:

- Sau khi hệ thống NH 2 cấp vận hành 7 năm thì kinh tế tốt và kéo theo đất đai BĐS lên giá. Nhìn xung quanh Đông nam á thì tỷ phú từ đất mà lên chiếm đa số chớ đâu.

- VCB bán ngoại tệ trả chậm cho MP. Trả chậm chi tới cả năm, đây là tín dụng được núp tên. Phong trào núp tên này sau nở rộ như bên chứng khoán thì cho vay qua hợp đồng đầu tư ủy thác dựa vô luật dân sự rồi xài margin để gọi tên tín dụng...

- Chênh lệch giá đất thị trường và theo qui định của nhà nước lên tới hàng 100 lần. Gap này khổng lồ nên sẽ hàng hàng lớp lớp khai thác chuyện này và tất nhiên NH là 1 trong những tay chơi chính. Chuyện các PCT Tp.HCM vô vòng lao lý cũng từ gap này.

- Hậu MP thì chỉ mới bán 1 phần đất đai thu hồi đã bù được thiệt hại nên với ai cũng nhận định đen thôi đỏ quên đi và quan trọng là kiểm soát được dòng tiền

3 dòng thác usd

Tới 2008 thì tình cảnh thiếu ngoại tệ đảo ngược trở nên dư thừa. Từ đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI, gián tiếp FII, kiều hối, chính phủ vay, doanh nghiệp vay.

Usd vô như lũ thật đúng ý, tất nhiên là ta in vnđ ra đối ứng theo đúng lý thuyết.

Khôn như tiên không tiền cũng dại và tư duy vay được càng nhiều càng tốt nên ông tiên bờm đã bơm tiền ra ào ào trong 10 năm và còn được nhấn ga bởi ảnh hưởng của khủng hoảng nợ dưới chuẩn từ Mỹ lan ra khắp thế giới.

Dòng tiền dư thừa, dễ dãi đổ ụp xuống đầu như trúng số làm mọi người cuống cuồng đầu tư, đầu tư ngoài ngành lan tràn theo kiểu cỏ hàng xóm thì non và nói thật rất phù hợp với thói quen quản trị kiểu gia trưởng, gia đình.

Dòng lũ usd dẫn tới điều đương nhiên là làm dự án vô tội vạ và lạm phát tăng vọt chưa kể đầu tư phái sinh vàng kiểu cờ bạc đãi người đầu, xem tụi tây cũng thường thôi.

Cùng hứng dòng tiền thì ngân hàng mọc như nấm sau mưa, chắc lố khoảng 2/3 so với nhu cầu  nhưng ai cũng cảm thấy bình thường vì ngành nào chả bung ra từ trường đại học, tập đoàn quả đấm thép, doanh nghiệp sân sau...tới tỉnh còn tách rộn ràng.

Một không khí hồ hởi phấn khởi của kỷ nguyên tiền dễ.

Nợ xấu

Có nhiều tiền thì làm chi?

Thì buôn vàng phái sinh như Bầu Kiên, Bình Đông Á hay mua BĐS, làm dự án, mua DN CPH như cảng Qui nhơn, M&A như AVG, Phương nam thâu tóm STB, lấy dự án nuôi dự án...

Kết quả vàng lỗ khủng, dự án chậm trễ, nợ xấu mới lấp ló thì lạm phát phi mã. NHNN buộc chốt chặn lãi suất để cứu vãn nền kinh tế.

Cú khóa này làm nước rút mới biết ai mặc quần liền và tiền mặt trở thành vua.

1 sự tréo ngoe như hồi nước hoa Thanh hương xảy ra: NH nhỏ khát tiền huy động bằng mọi giá còn NH lớn thì lại lén đem tiền cho NH nhỏ vay để kiếm chênh lệch.

Cuộc đua chênh lệch lãi suất bùng nổ, ai có tiền thì tha hồ hưởng. Trong thế khó lại càng khó thêm bởi những người có nhiều tiền mặt như Kho bạc, Thuế, HQ...thậm chí NHNN. .Cuộc chơi đúng kiểu trống đánh xuôi kèn thổi ngược và kết quả NH Đại dương, ACB, Huyền như là tất yếu. 

VAMC và NH không đồng ra đời.

Ngoài những yếu tố gây ra nợ xấu đã biết thì còn có 1 vấn đề thuộc về cơ cấu pháp lý.

Chúng ta biết để NH hoạt động ok thì vòng quay tiền không được chậm trễ và đứt đoạn nên hệ thống pháp luật về định giá, thế chấp, cầm cố, giải chấp, siết nợ, phát mãi, phá sản...phải liền lạc và hệ thống xử lý tranh chấp, trọng tài, tòa án phải đồng bộ hiệu quả và nhanh chóng tương ứng.

Đằng này NH cho vay thì nhanh nhưng xử lý mấy cái kia thì khó tới quá khó nên mọi con đường đều về La mã. Khi nợ xấu chất cao thì NH y như con rùa cõng nợ và dễ hiểu hơn là thùng rác chứa nợ xấu.

Dân ta luôn nghĩ BĐS cứ dài hơi là lãi nên nín thở qua truông được là ổn và VAMC được ra đời với tư duy này.

Giờ quay lại nhiều người nói giải pháp NH không đồng là không hiệu quả vì càng nuôi càng nợ nặng chớ có giải quyết được đâu.

Họ nói không sai nhưng quên mất 1 điều là việc cho NH phá sản là bất khả nếu căn cứ vào hệ thống luật liên quan vừa trình bày ở trên.  

Hội tụ

KTVN có độ mở lớn, tổng XNK lên tới 2,5 lần GDP và FDI chiếm 70% kim ngạch XNK. Kể từ nay NHNN có thể kê cao gối ngủ về tỷ giá usd nhưng ngược lại sức ép lạm phát, lãi suất lại tăng lên. FDI vô kéo theo FII và NH của họ, với nguồn vốn lớn và rẻ này thì ai cũng phải nể và sẽ thấy sức mạnh qua M&A, cho vay rất nhanh.

Luật lệ, qui định vẫn là cái cần quan tâm theo kiểu thực chất giống như Basel, kế toán...sự kiện Corona Vũ hán vừa qua CT Tập làm cả phương Tây ngỡ ngàng vì chỉ thị nhấn mạnh tới khung pháp lý. Họ đâu biết nhân tài vật lực thì huy động cái 1 nhưng để giải quyết triệt để, toàn vẹn thì cần pháp lý. Món này thì TQ, VN thiếu và chất lượng kém do mới toe, do trình thấp, do lợi ích nhóm... 

NH thấy bảo hiểm dư địa còn nhiều nên tràn vô chiếm lĩnh trận địa, lấp đầy khoảng trống bao năm qua. Họ cũng theo vết dầu loang chiếm lĩnh tín dụng tiêu dùng, nơi xưng hùng xưng bá của các chú Chà cũ. Từ nay NH ghép đủ miếng như trước 1975.

Nhưng NH có vẻ trù trừ trước 4.0, QR code chậm triển khai có phải do hàng chục ngàn ATM lỡ đầu tư? Sự chậm trễ này thấy rõ khi so với TQ và là cơ hội cho Fintech...

Nhưng thực ra đối thủ của NH lại nằm ở quỹ đầu tư.

Thử tưởng tượng NH có thể cho vay món nhỏ sau 3s thì điều gì sẽ xảy ra khi quĩ đầu tư bên chứng khoán được phép thu hút từ 1k đồng nhàn rỗi của tất mọi người để đầu tư trong ngày?

Tất cả chỉ vướng rào cản pháp lý. Có lẽ con đường hội tụ ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán sẽ xảy ra sớm thôi. 

2. Cụ tổ ngành ngân hàng VN là ai?

(Vừa gõ xong thì thao tác bậy mất sạch, làm mất công gõ lại)

Nhiều người cho rằng Hồ Quý Ly là ông tổ ngành ngân hàng vì ổng là người đầu tiên đưa tiền giấy thay cho tiền kim loại trước cả nhà Minh bên TQ. Nhưng tổ ngành thì không thể là người thất bại và thực ra tiền giấy này dân không chịu, không xài và có lẽ VN chứng kiến đợt lạm phát đầu tiên trong lịch sử. Vậy HQL không thể là ông tổ ngành ngân hàng VN được.

Các bạn còn nhớ khi An dương vương xây xong thành Cổ loa thì thần Kim Quy hiện lên rút móng chân cho ADV làm lẫy nỏ thần. Từ đó ADV kê cao gối ngủ không sợ ngoại xâm. Mãi sau này Trọng thủy dùng kế nội gián tráo mất lẫy nỏ thần thì ADV thua chạy.

Chạy hết đường gặp KQ, chưa kịp nhờ vả thì KQ nói giặc sau lưng nhà vua đó. Vua đành quay lại chém chết con gái và phi xuống sông tự tử.

Đồng tiền liền khúc ruột, KQ rút móng chân đưa chứng tỏ sự cẩn trọng trong cho vay vì các bạn biết chiêu tra tấn rút móng tay khét tiếng tàn bạo. Tới khi ADV do bất cẩn làm mất vốn đã phải trả bằng cả mạng sống của mình lẫn con.

Kết luận rút ra là nếu vay không trả được thì ngân hàng sẽ truy tới cùng, không thể chạy trốn đâu được.

Khi vua Lê Lợi chiến thắng duyệt binh trên hồ thì thần KQ hiện lên đòi kiếm, vua trả, KQ chào tạm biệt.

Ngân hàng luôn xem giò xem cẳng kỹ càng mới cho vay. Khi bạn thành công, trả được cả vốn lẫn lãi thì bank rất chu đáo và lịch sự, tới tận nơi (gọi là dịch vụ tận cửa). KQ cũng rất kỹ cho vay theo 2 giai đoạn là lưỡi gươm và chuôi gươm cho chắc.

Các cụ vừa cần vừa ghét thần KQ (giống dân Tây ghét dân Do thái) nên thờ theo kiểu cho KQ trên chùa đội hạc, dưới đình đội bia. Tiền tệ rất cần thiết, nền tảng, nhưng phải chịu đựng sức nặng của nền kinh tế thực. Như vậy, rùa là hình ảnh của ngành ngân hàng:

- Vững chãi, chậm chạp: gánh team được nhưng làm chậm và khụng khiệng. Bạn vô NH rút tiền mà ký sai mẫu thì đố lấy được tiền

- Sống lâu: chủ nợ phải luôn sống lâu hơn con nợ chớ

- Đồng tiền liền khúc ruột: rùa đã cắn thì trời gầm không nhả, vay không trả hay trả chậm trễ là biết liền

-  Có mai bảo vệ kiên cố: có các thiết chế, quy định pháp luật chặt chẽ bảo vệ an toàn cho ngân hàng 

Trước khi kể chuyện ai là tổ ngành ngân hàng VN thì nhắc lại chuyện Sơn tinh Thủy tinh trước.
Thực ra đây là câu chuyện liên minh, địa chính trị - bài học quản trị của các cụ. 
Bài học rút ra là:
- Vua Hùng bắt buộc phải liên minh với phe trên núi Tản do Sơn tinh làm tù trưởng vì từ cây gỗ làm nhà, ruộng nương, thú săn...tất tần tật đều lấy từ rừng đến mở rộng lãnh thổ, giữ gìn an ninh bảo vệ lãnh thổ. Các bạn để ý kiến trúc cổ của VN toàn bằng gỗ, đó là lý do giờ tuyệt tích, không thể tìm được dấu tích.
- Thực hiện liên minh bằng con đường hôn nhân, đây là cách làm phổ biến trên thế giới. Từ đó ta thấy con cháu vua chúa là không được lấy nhau vì tình yêu mà hầu hết là hôn nhân phục vụ mục đích chính trị, củng cố quyền lực của vua cha.
- Nói liên minh tức là có đối thủ. Đối thủ ở đây từ miền biển. Theo suy đoán Thủy tinh gốc gác ở Thủy nguyên, 1 huyện thuộc Hải phòng ngày nay. Các bạn biết đời vua Hùng thì vùng này còn ngập nước biển, dấu tích còn lại là các núi đá vôi nhiều như vịnh Lan hạ trên cạn. Dân HP do đó chỉ cần xin được 1 ngọn núi khai thác làm đá, xi măng thì giàu thôi rồi.
- Có cạnh tranh nên vua Hùng phải bày ra cuộc thi mà đề thi thiên hẳn về Sơn tinh. Ai ngờ Thủy tinh thần thông quảng đại cũng kiếm được sính lễ theo yêu cầu, dù hơi trễ. Thủy tinh bị xử ép thế nên thù, về dựng căn cứ ở Núi Đèo - đéo lùi, chả nhường vua Hùng nữa nên liên minh dù thế nào cũng gây sự ấm ức cho bên đối diện nên việc chơi hết thảy mọi người chỉ là chuyện lý thuyết, không thực.  

Tình Nghĩa Vợ Chồng

4. Vũ trụ song song hay là Đồng Sàng Dị Mộng
Tuy sống chung với nhau, nhưng đôi lúc hình như họ không còn hiểu nhau được nữa mặc dù hai vợ chồng cùng sử dụng một thứ ngôn ngữ!
Ông ở nhà trước, thì bà ở nhà sau, bà ở dưới bếp thì ông ở trên lầu, ông gõ laptop thì bà ôm TV, ông ăn trước thì bà ăn sau, bà đi phố thì ông ở nhà, bà nói nhiều thì ông nín thinh hay ngược lại, v.v.

Vậy, vợ chồng có thể nào hoàn toàn hiểu nhau được hết không?
Câu trả lời là có, nhưng có lẽ ở lúc ban đầu, lúc còn mới toanh mà thôi. Về lâu về dài thì có thể hơi khó khăn hơn vì cuộc tình cũng đã nguội lạnh đi phần nào theo năm tháng cũng như những chiều chuộng mơn trớn, những săn đón ân cần đã không còn như xưa nữa.
Nhà phân tâm học Jacques Lacan đã trả lời một cách mĩa mai cho những cặp vợ chồng mà sự bất-hòa xảy ra kinh niên như sau: “Họ chỉ có thể nghe và hiểu nhau hơn khi họ la hét với nhau mà thôi”.
Helène Fresnel đã phân tích vấn nạn trên qua bài viết Hommes et femmes peuvent il s’entendre? Đăng trong tạp chí Psychologies no 297 juin 2010.
http://www.psychologies.com/Moi/Moi-et-les-autres/Relationnel/Articles-et-Dossiers/Reussir-a-mieux-se-parler/Hommes-et-femmes-peuvent-ils-s-entendre

-/ Không thể nào hiểu nhau được nữa
Theo nhà phân tâm học nổi tiếng S. Freud, thì không thể nào có được một người chồng hoàn toàn 100% là đàn ông, cũng như không thể nào có một người vợ hoàn toàn 100% là đàn bà được!
Trong mỗi người của họ, chồng cũng như vợ, đều có hình bóng của một người khác phái tính.
Cái hình bóng trong vô thức của chồng là một người thuộc phái nữ, còn trong vô thức của người vợ có ẩn hiện cái bóng của một người thuộc phái nam!

-/ Bà quá bí mật, ông phải câm nín
Trong một cặp vợ chồng không phải chỉ có hai người mà thôi, nhưng thật ra phải có tới bốn người lận (?)!
Hai người thật ở phía trước sân khấu và hai cái bóng của họ ở phía sau hậu trường.
Hai vợ chồng đều mong muốn có thể chôn mất đi hai cái bóng nói trên để họ có thể tự khẳng định phái tính của họ.

Marie Laure Colonna, một nhà phân tâm học thuộc trường phái Jung (pschyanaliste jungienne)
nói rằng: “Với tư cách là một người đàn bà, tôi yêu người đàn ông nào gần gũi với phần đàn ông trong vô thức của tôi, đó có thể là cha hay cũng có thể là phần nam tính của mẹ mình.

Ngược lại ở người đàn ông thì họ yêu người đàn bà nào gần gũi nhất với hình bóng người phụ nữ trong vô thức của họ, và đó có thể là mẹ, là chị, hay cũng có thề là phần nữ tính của cha mình...”
Trong mỗi người đàn ông lúc nào cũng có mẫu người đàn bà ẩn núp trong vô thức và điều nầy ảnh hưởng không ít vào việc tạo ra nhân cách của chính họ.

Đối với người đàn bà thì họ cũng có cùng một mô hình tạo lập nhân cách như ở người đàn ông.

Hiện tượng lưỡng tính tâm lý đã giải thích phần nào sư thu hút với người kia cũng như lòng ước muốn “nghe nhau”, nhưng than ôi, đó cũng chưa đủ để chúng ta, vợ và chồng, có thể phải hiểu nhau và đồng cảm với nhau được.

Người kia luôn luôn thoát ra khỏi ta và cuộc sống của hai người đôi khi đượm vẻ trật nhịp sâu xa.


-/ Tại sao người chồng không bao giờ thố lộ ra những nỗi niềm chất chứa trong lòng?

Theo nhà phân tâm học Marie Laure Colonna cho biết: « chúng ta tiến hóa trong một xã hội phụ hệ, trong đó sức mạnh và sự cường tráng virilité không cho phép người chồng biểu lộ ra ngoài những cảm xúc, nhũng tình cảm yếu hèn của anh ta.
Nét văn hóa trong xã hội loài người đã thôi thúc ông phải cắt đứt hết mọi tình cảm cá nhân.
Ông phải câm nín, tịnh khẩu, vì không còn biết phải nói ra bằng ngôn từ nào nữa.
Ông phải đè nén những cảm xúc cá nhân của mình vào trong hố sâu của vô thức. Mỗi khi những tình cảm nầy trỗi dậy, ông không còn biết cách nào để thốt ra bằng lời được.
Nói chung, ông chỉ còn có cách là rút vào cố thủ trong sự câm lặng, và nếu có một vấn đề nào đó xuất hiện ra thì ông ta không có khả năng nói ra thành tiếng được.
Thế giới nội tâm làm cho ông lo ngại, cảm thấy mình bị đe dọa và tâm thần bất ổn.

-/ Bà nói nhiều, ông nín khe
Theo nhà phân tâm học Yves Despelsenaire thì sự câm nín của người chồng lúc người vợ chờ mình nói có nguyên nhân là vì ông ta bị nghẹn lời á khẩu.
“ Trước mặt người đàn bà, người đàn ông cảm thấy như họ đang đứng trước mặt một nỗi bí ẩn của sự ham muốn và khoái lạc.”
Trong người chồng, người vợ đã có chỗ đứng thật rõ rệt rồi, nhưng người vợ thì không phải như vậy.

Vợ chờ chồng nói, chờ trả lời nhưng làm sao anh ta nói gì được trước một người đàn bà quá mưu lược (?). Bà ta đã làm ông nghẹn lời (?).
Trước mặt một người đàn bà quá lấn át, người đàn ông nói chung, thường có khuynh hướng trốn chạy. Họ đè nén tình cảm vào bên trong và làm như thế họ có cảm giác tăng cường được nội lực của mình qua sự câm nín.

Theo Marie Laure Colonna, 80% trao đổi giữa vợ chồng nhờ vào các cảm quan mà chúng ta có thể hiểu nhau được.
Khi người chồng thương yêu vợ mình, anh ta không cần phải nói ra nhưng sẽ chứng tỏ bằng hành động: anh ta lăn xả vào bếp, xào nấu, rửa chén, múa lân, chia sẻ sinh hoạt với vợ mà không cần phải nói đến hoặc kể công, ngoại trừ mấy năm đầu lúc mới gặp nhau, anh ta hơi màu mè nên thích khoác bộ áo hiệp sĩ hào hùng…

Theo các nhà tâm lý học, sự sai lầm của các bà vợ là tại sao theo đuổi chồng mình bằng ngôn từ để rồi anh ta vọt mất…Nhưng nếu vậy thì nghĩ cho cùng, khỏe cho cả ông lẫn bà, tránh cái cảnh chiến tranh lạnh hoặc cái cảnh…đồng sàng dị mộng và không còn trói buộc nhau nữa!
Và, tự do ôi, ta lại chào mi một lần nữa trong cuối đời!

-/ Đàn ông khác đàn bà
Bà nói nhiều, ông câm nín. Đúng lắm, nhưng không phải lúc nào cũng như vậy đâu.
Rất nhiều giả thuyết khoa học cho rằng đó có thể là do nguyên nhân thuần túy sinh học mà ra.
Các nhà khảo cứu của University of Sheffield ở Anh Quốc cho biết, giọng nói của quý bà và quý cô được cấu tạo bởi những làng sóng âm thanh rất phức tạp. Não bộ của quý ông đòi hỏi phải có nhiều cố gắng mới hiểu được. Về lâu về dài não bị mỏi mệt vì vậy các ông không còn nghe thấy được gì hết.

Theo Allan & Barbara Pease, tác giả của quyển sách bestseller «Why men don’t listen & women can’t read maps», thì ngày xa xưa, cách nay lối mười ngàn năm, đàn ông phải đi săn trong rừng nên có thói quen phải giữ sự im lặng, ít nói để săn. Đàn bà ở nhà lo trông nom nhà cửa, lo trong lo ngoài, vừa la hét con cái và cũng vừa phải giao tế với xóm giềng nên bắt buộc cần phải nói nhiều và nói thường xuyên.

Và về lâu về dài theo thời gian các đặc tính tiêu biểu trên đã gắn vào não bộ của người đàn ông và của người đàn bà cho đến ngày hôm nay.

Allan Pease còn nói rằng não của đàn ông chỉ program để làm mỗi lần một việc mà thôi. Họ chỉ sử dụng có một bán cầu não (thường là phía trái) để suy nghĩ. Mỗi khi ngừng xe lại để đọc bản đồ là họ cần phải vặn nhỏ cái radio xuống rồi mới có thể đọc được.
Đang xem TV mà bà xã hỏi thì có ông nào nghe đâu. Bởi vậy lúc các ông xã đang lái xe, các bà xã đừng nên nói đừng nên hỏi gì hết vì có thể nguy hiểm đó!
Ngược lại ở đàn bà, mỗi khi suy nghĩ họ thường sử dụng cả hai bán cầu não phía trái và phía phải, và nhờ vậy các bà có thể dễ dàng làm được nhiều việc cùng một lúc.
Đàn bà có thể vừa đọc sách và vừa nghe radio hoặc vừa làm bếp nấu nướng vừa nói điện thoại.

Các bạn có để ý không, trong các siêu thị ở quày trả tiền thường các cô thu ngân viên, mắt vừa nhìn các món hàng, tay thì bấm máy lia lịa, đôi khi vừa làm vừa trả lời khách hàng hoặc vừa viết và vừa nói điện thoại kẹp nơi cổ.

Nếu được hỏi thình lình phía nào là tay phải, phía nào là tay trái, các bà thường hay lộn nếu họ không nhìn vào chiếc nhẫn đeo trên tay.

Các ông thường phàn nàn các bà là miệng thì biểu người ta quẹo trái nhưng trong đầu họ thật sự muốn mình quẹo mặt.

Đàn ông thán phục Đàn bà về cách bắt chuyện giữa đám đông hay trong các buổi tiệc. Mặc dù toàn là khách lạ nhưng các bà vẫn có cách trao đổi với nhau về đủ thứ chuyện, người này khen qua người kia khen lại, nói đẩy đưa quên thôi…

Các bà cho rằng các ông thường hay lạnh nhạt về tình cảm, ít thố lộ tâm sự và có vẻ kín đáo e dè trước đám đông. Các bà nghĩ rằng Đàn bà có nhiều tình cảm hơn Đàn ông, còn các ông thì cho rằng bọn họ cũng rất tình cảm nhưng ít bộc lộ ra ngoài.

Tuy nhiều lúc thấy người Đàn ông im lặng nhưng thật sự chính lúc đó họ nói một cách âm thầm cho chính họ! Đàn ông không thích ai cho mình ý kiến nầy nọ.

Sự ít nói của người Đàn ông có thể được người Đàn bà hiểu lầm là mình không còn được thương nữa. Nhưng cũng có ông lại thích nói nhiều, nói luyên thuyên khi được người khác phái hỏi chuyện và quên hẳn đi một nửa của mình bên cạnh!

Đối với chuyện chăn gối, các bà thường trách các ông thiếu sự lãng mạn, sao chỉ muốn vụ đó một cách nhanh chóng, sau đó thì quay lăn ra ngủ khò quên cả người ta nằm bên cạnh. Còn các ông đôi khi trách các bà hơi thụ động và thiếu sáng kiến.
Nói tóm lại, theo Allan Pease thì men want to have sex but women want to make love.

Đàn ông thường trách đàn bà thường hay nói nhiều, nói đay nghiến nagging, hay chê bai và nói móc lò và cũng như thường hay đem chồng ra so sánh với người khác quá. Thậm chí có khi còn chê bai chồng mình trước mặt con cái và người lạ.

Nói chuyện mới đã đành đi, đàng này chuyện cũ đã được nói nhiều lần rồi các bà vẫn có thể hâm nóng lại và đem ra nói nữa, nói mãi.

Ở người Đàn bà, các dữ kiện, tín hiệu, thông tin bên ngoài được cất giữ trong não của họ một cách khá lộn xộn. Cách duy nhất để các bà đem vấn đề ra ngoài là phải nói nó ra và nhìn nhận nó.

Bởi vậy Đàn bà nói nhiều hơn Đàn ông là lẽ thường. Các bà cần nói ra để bớt căng thẳng tinh thần, để làm giảm stress. Các ông phải ráng mà nghe thôi và đừng bao giờ đề nghị một giải pháp nào hết cho vấn đề mà các bà tuôn ra. Các bà chỉ cần có người ngồi nghe chớ không phải các bà muốn tìm cách giải quyết vấn đề đâu.

Ở Đàn bà, việc nói chuyện và việc tâm sự là cách duy nhất để họ dễ làm bạn với nhau. Tuy cả ngày đã đi shopping với bà bạn, mà khi vừa về đến nhà các bà cũng còn chuyện để nói với nhau qua điện thoại cả tiếng đồng hồ nữa.

Các ông mỗi khi cần nói chuyện là họ đi thẳng vào vấn đề. Ở người Đàn ông các tín hiệu thông tin bên ngoài được cất giữ riêng rẽ trong những ngăn riêng biệt trong não. Cuối ngày các ông đem nó ra ngoài rất dễ dàng để giải quyết (?).

Các bà cũng có những khổ tâm riêng, phải giải quyết phần lớn những gánh nặng một mình thí dụ như, vừa phải lo cho chồng vừa lo cho con, vừa sắp đặt nhà cửa cho sạch sẽ ngăn nắp vừa lo chu toàn ngân quỹ của gia đình, nên bà có nhiều stress, và có khi cũng cần phải nói ra để mong được chia sẻ cho nhẹ…gánh. 

Nhưng có ông có tật hay quên hoặc toàn hứa lèo hứa cuội, nên bắt buộc các bà phải nói nhiều, nói mãi. Tại sao cùng là đàn ông mà có người vầy người khác! Có bà gánh chịu một mình không xuễ lại đâm ra quẫn trí, và gây ra nhiều cảnh đổ vỡ tan nát cả mái ấm gia đình mà chúng ta đã từng đọc trên báo chí!

Nhưng việc nói nhiều, nói mãi của các bà thường làm các ông bực mình không ít, Tây gọi đây là những irritants, hay sự hành hạ về tinh thần rất nguy hiểm đã tạo ra những cảnh dở khóc dở cười như chúng ta đã từng nghe thấy!

Thế giới ta-bà là đó! Hỉ nộ aí ố là đây!

Nhưng nếu các bà im lặng, thì các ông phải đề phòng là có điều chẳng lành sắp xảy ra đó, còn tệ hơn nữa là các bà phớt tỉnh ăn glê, không thèm đếm xĩa đá động gì đến các ông và xem các ông như nơ pa không có, đó là dấu hiệu sắp rã hùn rồi, đố tránh khỏi!

-/ Bộ xúi dại hả?
Tại sao bà nói nhiều quá vậy? Tại sao ông hổng chịu nói gì hết? Đó là những câu mà nhà tâm lý học Leven Migerode nghe kể mỗi ngày trong trung tâm tư vấn vấn đề hạnh phúc vợ chồng của ông ta tại Vương quốc Bĩ.

Sau vài chục năm sống chung với nhau nhiều cặp vợ chồng có khuynh hướng ít nói hơn xưa. Họ chỉ trao đổi với nhau vài lời lúc nào thật cần thiết mà thôi.

Tình huống nầy càng trở nên đậm nét hơn khi cả hai đều nghĩ hưu và bắt buộc phải ở bên nhau suốt ngày suốt đêm, suốt tháng, suốt năm. Đây có thể là ác mộng của nhiều cặp vợ chồng già, cả ông lẫn bà.

Theo Giáo sư L. Migerode, có nhiều cặp vợ chồng tuy nói ít, nhưng họ vẫn cảm thấy hạnh phúc bên nhau.

Thật ra, sự im lặng tự nó chẳng phải xấu hay tốt. Tất cả còn tùy thuộc vào cách hành xử của mỗi người.

Nhiều người nói nhiều quá nhưng không bao giờ biết lắng tai nghe người kia nói gì.

Một cuộc tranh cải xây dựng cần phải được ngắt đoạn bằng sự im lặng: để nghe, để người kia trình bày, để suy tính kỹ càng những gì mình muốn nói ra…Mỗi cặp phải biết tìm cho họ cách hành sử nào thích hợp nhất.

Ngược lại, chúng ta phải tự đặt câu hỏi khi mình cố né tránh những đề tài có thể đưa đến khẩu chiến.

Theo Giáo sư L. Migerode, những cuộc gây lộn, khẩu chiến tơi bời tới tấp rất cần thiết trong một mối giao tiếp lành mạnh. Chúng sẽ giúp làm sáng tỏ vấn đề, phơi bày nỗi lòng, tuôn ra hết bực dọc ấm ức trong lòng, xóa tan những hiểu lầm nhau và cũng giúp cả hai vợ chồng xả xú bắp được phần nào để có thể khởi đầu lại một cách tốt đẹp.

Câu hỏi cần được đặt ra đây là, liệu ông chồng hay bà vợ có cảm giác và có biết được con người thật của vợ mình hay chồng mình lúc hai người mới lấy nhau không?

Câu trả lời thường thấy là có.

Thông thường thì chúng ta lựa chọn người hôn phối qua một nét hay một tánh nết nào đó và cũng chính cái tánh nết đó lâu ngày làm chúng ta bực mình.

Mấy ông bà già trầu đôi khi dám nói tại thằng chồng hay con vợ bị con đó hay thằng đó cho ăn bùa mê thuốc lú gì đó, nên chẳng tính hơn tính thiệt gì cả!

Một ông chồng hay một bà vợ, ít nói, hướng nội, lúc đầu đã bị mê hoặc một cách mù quán tính nói nhiều, chép chép, lanh lợi của người kia nhưng ngày nay thì không thể chịu đựng nỗi tánh ý đó nữa.
Cũng có thể có trường hợp theo thời gian một người ít nói ngày xưa, nay lại trở nên hoạt bát và nói nhiều.
Người ta tự hỏi phải chăng chính những thái độ của chúng ta đã khiến người kia phải thay đổi.
Thông thường trong đời sống lứa đôi, cả hai người hôn phối đều có khuynh hướng xác định hình ảnh của người kia và của chính mình. Kết quả là họ phóng đại hình ảnh đó một cách quá lố, méo mó và họ có thể tạo ra những vấn đề không có thật.
Thật sự ra, người ít nói có thể không hẳn là nói ít như người ta tưởng, và người nói nhiều cũng không thể nói họ hoạt bát như mọi người đều lầm tưởng đâu.

Thật ra, Đàn ông ít nói, Đàn bà ham nói.
Nhưng không phải lúc nào cũng như thế đâu. Mỗi một nhân cách có thể có nhiều bộ mặt. Có thể bà ham nói lại nín khe và ông ít nói lại thao thao bất tuyệt trước một vấn đề trúng tủ nào đó và nhất là nếu người hỏi là người khác phái (?), thật không tài nào hiểu được!

Bởi vậy nên có nhiều trường hợp ông ăn chả bà ăn nem và lại đi vào cái vòng lẩn quẩn mãi không có exit.
Người ta tự hỏi có phải một cặp vợ chồng lý tưởng cần phải có một người ít nói và một người nói nhiều, đúng theo luật bù trừ trong tâm lý học chăng?
Phức tạp, vô cùng phức tạp lắm!


Kết luận

Vậy, bạn muốn có được một người vợ hay người chồng lý tưởng hả?
Điều kiện trước tiên bạn phải là một người chồng hay người vợ lý tưởng trước đã!

Mà lý tưởng là gì?
Thật ra không là gì cả!
Vậy là không có!
Đàn bà quá bí mật, quá phức tạp và quá mâu thuẩn đến đổi nhà phân tâm học Freud phải thốt lên rằng “ Đàn bà họ muốn gì?” 
Một câu hỏi quá lớn, khó có ai có thể trả lời chính xác được!
Và cũng không thấy có câu hỏi tương tợ cho Đàn ông!
Và cũng chính Đàn ông cứ mãi xông xáo đâm chém nhau để đi tìm, chiếm đoạt Đàn bà của mình để rồi sau cùng thốt lên:
«Phải chăng đàn bà muốn là Trời muốn» 

Đã mang lấy nghiệp vào thân
Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa
Thiện căn ở tại lòng ta
Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài

(Kim Vân Kiều)

Ai cũng biết như vậy rồi mà cũng vẫn còn ham!

Thôi thì cùng nhau ráng chịu riết rồi cũng quen!

https://vietbao.com/a302085/dong-sang-di-mong

3. Năm điều không thể thay đổi được trong đời… và phải chấp nhận chúng mới có được hạnh phúc
Tại sao có biết bao nhiêu người, mặc dù đã hết sức cố gắng nhưng vẫn không đạt được một cuộc sống an vui hạnh phúc?
Lý do là tại gì họ đã phung phí biết bao là năng lực để cố thay đổi những gì không thể thay đổi được!
Nên biết rằng có năm điều bất di bất dịch chúng ta có muốn thay đổi cũng không được, chỉ vô ích mà thôi. Đó là:
1- Tất cả mọi việc, mọi sự vật trên cõi đời nầy đều biến đổi và phải có ngày chấm dứt.
2- Mọi sự việc không phải luôn luôn diễn tiến đúng như kế hoạch
3- Cuộc sống không phải lúc nào cũng được công bằng
4- Khổ đau là một phần trong cuộc sống.
5- Con người không phải lúc nào cũng yêu thương và trung thành với nhau.

David Richo giúp chúng ta hiểu rằng không phải lúc nào cuộc sống cũng đều tốt đẹp hết cho đến khi chúng ta hiểu rõ năm sự thật nêu trên.
Ông ta khuyên mọi người hãy thành thật và nên thực tế hơn.
Phải biết chấp nhận tình huống, hoàn cảnh không như ý mới mong có được sự thanh tịnh và hạnh phúc lâu dài.
Trong phần hai của tác phẩm, tác giả cho biết bằng cách nào chúng ta có thể dung bồi chữ vâng vô điều kiện trong cuộc sống, tập mở rộng cõi lòng kể cả việc chấp nhận mọi hoàn cảnh khó khăn của chính mình.
Pha trộn tâm lý học Tây phương với tâm linh đông phương David Richo giúp chúng ta khai tâm, vui sống lên kể cả trong hoàn cảnh hãi hùng, đớn đau và thất vọng - để cuối cùng khám phá ra được món quà to lớn nhứt trong đời mình, đó là hạnh phúc.

https://vietbao.com/a193628/nam-dieu-khong-the-thay-doi-duoc-trong-doi-va-chap-nhan-chung-de-co-hanh-phuc

2. HÃY HẤP HÔN TRƯỚC KHI HẤP HỐI

Ai còn vợ, còn chồng sống đầm ấm với nhau là đang hưởng phước. Ngẫm lại, người quan trọng nhất đời của mình chính là người phối ngẫu. Cha mẹ rồi sẽ qua đời, con cái rồi sẽ có gia đình riêng và rời tổ ấm, bạn bè dù thân mấy cũng có đời sống riêng của bạn. Chính người vợ hay chồng là bạn đường mà cũng là bạn đời, có phước cùng hưởng, có họa cùng chịu.

Thời kỳ vàng son đầu tiên của hai vợ chồng là lúc mới cưới và chưa có con. 

Thời kỳ vàng son thứ hai là khi nợ mòn, con lớn, khi con cái rời cha mẹ lập tổ ấm riêng của chúng, khi vợ chồng già về hưu, có thì giờ bên nhau. Ai đang hưởng hạnh phúc này, hãy cảm tạ Thượng Đế và cám ơn nhau bằng những lần hấp hôn. 

Hấp hôn không cần phải làm linh đình, tiệc tùng mời mọc. Những trình diễn bề ngoài này có thì vui, nhưng không phải là điều cần thiết. Hấp hôn chỉ cần 2 người bên nhau, nếu có điều kiện đi xa như 2 cụm mây lang thang thì càng tốt, không thì ở nhà với nhau cũng được. 

Bí quyết là khắng khít, quấn quít bên nhau. Hấp hôn phải được quan niệm như bảo trì (tune-up) chiếc xe hơi. Muốn xe chạy tốt, bảo đảm thì cần bảo trì hằng năm. Chữ T.U.N.E.U.P. cho chúng ta nhớ những điểm chính của hấp hôn.

T: Time: 

Thời gian bên nhau để tâm tình, để trò chuyện. Đây là thời gian vô cùng quí báu không nên thiếu. Nên thu xếp thì giờ để tham dự công việc của vợ, hay chồng. Mục sư Joel Osteen kể lại (trong Guideposts April 2012) chuyện vợ ông có mặt trong những bài giảng của ông. 

Có lần, ông phải giảng đi, giảng lại 8 lần cùng một bài giảng. Cả 8 lần đều có mặt của bà. Bà luôn chăm chú nghe, luôn cười vui vẻ với những câu chuyện khôi hài ông kể mặc dầu đã nghe nhiều lần. 

Ông nghĩ rằng có thể bà giả vờ, nhưng dù sao cũng khiến ông vui sướng trong lòng vì biết vợ luôn ở cạnh mình.

U: unmask: 

Ung nhọt cần mổ xẻ. Vợ chồng sống lâu năm với nhau dễ có những điều bằng mặt mà không bằng lòng. Không nên che dấu nữa, không nên im lặng chịu đựng nữa mà cần thành thật đem ra mổ xẻ như mổ cái ung nhọt. Mặc dù có đau đớn nhưng cả hai sẽ lành bệnh và lành mạnh.

N: New ear & tongue: 

Tập nghe, tập nói ngôn ngữ tình yêu. Xin chép lại 5 ngôn ngữ tình yêu của Gary Chapman:
-Talk (Trò chuyện)
-Task (Thực hành)
-Time (Thời giờ)
-Token (Tặng phẩm)
-Touch (Thoa bóp)

E: Erase: Xóa. 

“Xóa bàn làm lại”. Làm người ai cũng có những lỗi lầm, những lần làm đau lòng nhau. Hai vợ chồng như hai con nhím, xa nhau thì nhớ, gần nhau thì lông nhím con này châm chích con kia. Hấp hôn là dịp tuyên bố quên hết những lỗi lầm của người phối ngẫu, mà bắt đầu yêu thương và cầu nguyện cho “kẻ thù”. Hấp hôn là lúc cả hai người cùng quyết tâm viết trang mới trong quyển sách chuyện tình đôi ta.

U: Understand: 

Ưng ý, hiểu rõ nhau. Có người nói: Đàn ông thuộc Hỏa tinh, Đàn bà thuộc Kim tinh nghĩa là hoàn toàn trái ngược mà nay phải sống chung với nhau. Nhiều cặp vợ chồng sống với nhau mấy mươi năm mà vẫn không hiểu nhau. Nên thường tâm sự, trò chuyện hai người sẽ hiểu nhau hơn.

P: Passion: 

Phấn khích (tình yêu như đám lửa, để lâu sẽ nguội dần nên cần thêm củi luôn). Để tình yêu không trở nên băng giá, nên nhớ lại, nhắc lại thuở mới yêu nhau. Để nung nóng lại tình yêu, nên xem lại 5 ngôn ngữ tình yêu kể trên.

Chúng ta nên tránh 3 điều dễ làm mất hạnh phúc gia đình là Chỉ trích, Phàn nàn và So bì. Viết theo tiếng Anh, chúng ta có 3 chữ C: Criticizing (chỉ trích), Complaining (phàn nàn), Comparing (so bì).

Nhân sinh quan của người thổ dân hải đảo Hawaii là “Ho’oponopono” nghĩa là hòa giải và tha thứ. Quan niệm này có thể áp dụng để xây dựng hạnh phúc lứa đôi. Bốn điều tâm niệm của họ là:
I’m sorry (Tôi hối lỗi, Lỗi tại tôi)
Forgive me (Tha thứ tôi)
Thank you (Cám ơn)
I love you (Anh yêu em/Em yêu anh)

Mỗi người nhận lỗi về mình, chứ không đổ lỗi cho người khác. Họ xin sự tha thứ. Họ nói cám ơn và bày tỏ tình yêu. Các bạn có thể đọc thêm quan niệm sống đẹp tuyệt vời này qua: http://www.ho-oponopono.org/

Các bạn thân của tôi ơi! Nếu vợ chồng bạn thường hay tránh mặt nhau, hoặc gặp mặt nhau là cãi lẫy thì bạn cần hấp hôn rồi đó. Hãy hấp hôn trước khi một trong hai người hấp hối, lúc đó hối hận thì đã muộn. Hơn thế nữa, khi cha mẹ sống vui vẻ, hòa thuận, hạnh phúc thì đó là niềm vui rất lớn cho các con.

http://www.songdaoonline.com/e1470-hay-hap-hon-truoc-khi-hap-hoi.html

Tình cờ đọc bài của ông Nguyễn Thượng Chánh, vui phết nên đưa về đây.
Vợ chồng ai cũng vậy, sau một thời gian dài sống chung thì thế nào tâm tánh cũng phải thay đổi chút chút…Chịu đựng nhau được hay không là chuyện riêng rẽ của từng gia đình và từng cá nhân mỗi người.
Vấn nạn ông hay bà nói nhiều, cằn nhằn, chì chiết  là thực đơn của rất nhiều cặp vợ chồng trên thế giới. Tuổi càng già, thực đơn càng phong phú các bà các ông ơi.
Không thể phê phán ai đúng ai sai được. Chuyện gì cũng phải có nguyên nhân hết. Đàn bà nhìn vấn đề khác hơn đàn ông. Đây là một chân lý bất di bất dịch từ thời vô thủy vô chung.

Chạm mặt nhau thường xuyên
Không biết có phải tại vì già nên tánh tình thay đổi khiến vợ chồng thường hay kiếm chuyện cằn nhằn với nhau về những cái gì không đâu, lãng nhách không hà.
Khoa học nói là bà bị xáo trộn hormones của tình trạng mãn kinh ménopause, hay bị rối loạn nhân cách giáp ranh Borderline personality Disorder BPD,còn ông thì bị mãn dục andropause tánh tình cũng hơi gàn, khi vầy khi khác, buồn vui bất thường ai mà biết được.
Bệnh hoạn nầy nọ cũng bắt đầu xuất hiện ra theo tuổi già nên ảnh hưởng ít nhiều vào sức khỏe tâm thần của cả hai người.
Nhưng phải nhìn nhận là hình như mấy bà có phần chủ động khởi xướng chiến tranh hơn là các ông. Tại sao?
“Thật ra, cái nguyên nhân chính đưa đến việc "đè đầu, cỡi cổ" mà các bà áp dụng đều do đa số các ông tới tuổi "mãn kinh" cả. Tới tuổi xồn xồn, đột nhiên các ông đổi tính. 

Có những ông thời trẻ thì hùng hùng hổ hổ, nhưng về già thì ngoan như chú mèo ngái ngủ. Vấn đề chính là "hormone" của các ông, từ 50 tuổi trở lên, đa số bắt đầu đi xuống, muốn "lên" cũng vất vả. Đến 60 thì chỉ còn 50% các ông còn đầy đủ đạn dược, tới khi về hưu, thì cái gì trong người cũng muốn hưu luôn, cho nên càng ngày các ông càng lép vế, lép đùi”(Ngưng trích Chu Tất Tiến- Ngày Lễ Từ Phụ-Quý ông ơí! )

Hai người mà muốn sống như chỉ có một người
Theo các nhà tâm lý học thì trong đời sống vợ chồng, cần phải có hai người.
Nhưng cả hai vợ chồng muốn sống như chỉ có một người thì làm sao mà được. Chiến tranh lạnh nổi lên vì lẽ đó.
Rồi còn người nầy (thường là bà) muốn cải hóa bắt buộc người kia phài theo ý mình, phải đoán biết mình muốn cái gì, phải giống y chang mình…
Cần nên biết rằng mỗi người đều có sở thích riêng rẽ, kiểu cách riêng biệt cũng như có nhu cầu khác nhau.
Chuyện tâm đầu ý hiệp chỉ là chuyện của mấy năm đầu tiên còn mới toanh, khi mới sống với nhau mà thôi. Sau đó thì cả hai vợ chồng cần phải biết tự điều chỉnh để thích ứng với nhau mới mong sống chung được tới ngày “về cõi vĩnh hằng”.
Lâu lâu hai vợ chồng cần phải đi hấp hôn hay hâm nóng tune up tình yêu lại, trước khi hấp hối.

Bà nói nhiều, ông tịnh khẩu
Cái khác biệt là một người (thường là vợ) dám nói ra và nói hoài, nói mãi khiến đối phương khó chịu bên trong. Tây gọi đây là những điều bực mình khiến anh chồng muốn khùng luôn nên phải cố gắng làm thinh theo đúng câu của ông bà đã dạy: Vợ giận thì chồng bớt lời, cơm sôi bớt lửa chẳng đời nào khê.
Đây là chân lý.
Đàn ông đàn bà là hai thế giới riêng biệt.

Xâm lấn lãnh thổ của nhau
Một nguyên nhân khác trong sự xung đột vợ chồng là vấn đề tranh chấp lãnh thổ, chốn riêng tư, chẳng hạn như cái nhà bếp của bà bị ổng xâm nhập thường xuyên.
Bà có cảm giác là ông xã tối ngày quanh quẩn chàng ràng bên chân mình làm bà khó chịu và đổ quạu không cần báo trước.
Bà sắp đặt đồ đạc có thứ tứ ngăn nắp theo một kiểu cách nào đó, ông vô bếp không để ý, mà có ý đâu mà để, xớn xa xớn xác để không đúng chỗ là bà nẹt liền. Các ông mà có lãi nhãi lại thì bị cho là già sanh tật khó chịu không biết lỗi.

Bà trách ông không biết giúp vợ
Ngược lại có bà thì cảm thấy quá bất công, tủi thân phận mình, sao thằng chả ở không mà hổng biết thương vợ, san sẻ công việc nhà cho người ta nhờ, không giống như chồng của người ta thấy mà phát ham (?).

Ông trách bà xâm lấn quyền hạn
Phần các ông thì nói mấy bà xâm lấn quyền hạn, khó chịu quá, đòi hỏi quá đáng.
Ngày xưa, di làm ở sở, ở hãng vậy mà tự do, khỏe hơn, không ai xài xể mình hết. Về tới nhà mệt đừ, có thì giờ đâu mà cằn nhằn, mà cãi lộn với nhau.
Thật ra lúc còn đi làm, thời gian ở trong sở nhiều hơn thời gian ở bên vợ bên con nhờ vậy mà ít đụng chạm.

Để tránh chạm mặt nhau, ông tìm nơi chốn bình an.
Để tránh sư gần gủi trên (hay sự lấn đất), nguyên nhân của xung đột, của cãi vả nên nhiều ông chồng tìm đến ẩn thân tại những vùng đất mới bình yên hơn, như quanh nhà, như di tản xuống dưới sous sol (basement), xem internet, vô garage hay ra ngoài vườn vv…để tránh chạm mặt bả.
Thôi, tịnh khẩu cho yên chuyện.

Lúc hai vợ chồng đã nghỉ hưu
Nghỉ hưu cần phải có một thời gian điều chỉnh và thích ứng trong cuộc sống lứa đôi.
Cả vợ lẫn chồng phài tập sống lại với nhau trong bối cảnh hai người chớ không phải của một người.
Theo L’Institut national d’études démographiques INED (Pháp), ly dị ở lớp tuổi 60 đã tăng lên gấp hai từ năm 1985. Nguyên nhân do những khó khăn trong thời gian nghỉ hưu đem đến.

1-Vợ chồng cần cho nhau biết sự mong đợi ở người kia. Hoạch định những sinh hoạt chung nhưng vẫn giữ những sở thích của mình.
2-Nên ý thức rằng người kia cũng cần phải có những giây phút riêng tư của họ.
3-Rất quan trọng cần có nhiều thời gian cạnh bên nhau nhưng không nhất thiết là cả hai đều phải làm chung một việc.
4-Lúc nghỉ hưu, vợ chồng đều quá rảnh rỗi. Họ có thể sử dụng thời gian quý báu đó một cách tự chủ  và khác biệt theo ý thích của họ nhưng đồng thời mỗi người phải biết tôn trọng điều ước muốn của người kia. Đây là cách hữu hiệu đễ ngừa thói quen theo năm tháng.
5- Để cho sự chuyển tiếp giữa hai giai đoạn ( làm việc/ nghỉ hưu) được êm ái, vợ và chồng cần phải tập quen sống với sự có mặt thường xuyên của người kia.

Cách đối phó lại bà vợ hay cằn nhằn, cáu có, dằn vặt, chì chiết (tiếng bên VN ngày nay).
Phỏng dịch (có thêm mắm muối) từ tài liệu:

9 Ways To Deal With A Nagging Wife by Waynet
http://waynet.hubpages.com/hub/9-Ways-To-Deal-With-A-Nagging-Wife
“…Tại ông không hay, không biết… chớ bà nhà tôi cũng như bà nhà ông, và bà nhà ông thì cũng không khác bà nhà các ông khác, như thiên hạ cả thôi. Chả có gì mới lạ dưới ánh mặt trời, nhưng tôi thì không như ông, chẳng bao giờ tôi cự nự lại bà nhà tôi cả. 

Không phải tôi không "nhạy cảm", mà cũng bực mình lắm chớ, đôi khi "muốn kêu một tiếng cho dài kẻo câm", nhưng tôi hiểu rằng mấy bà thuộc giai cấp "cổ lai hy" đều mắc phải cái bịnh than, bịnh lo, bịnh sợ. 

Họ sợ những bất trắc đang rình rập họ, nào tai nạn, nào bịnh tật, nào chết chóc... Họ sợ có chuyện gì không ai giúp đỡ, nên cần có người bên cạnh, nhưng có người bên cạnh thì có cắn nhằn, tóm lại họ sợ cô đơn…” (Ngưng trích Captovan- Tuổi 70…chán mớ đời. Vietbao.com.) http://vietbao.com/a225640/tuoi-70-chan-mo-doi

9 điều các cụ ông luôn luôn cần phải ghi nhớ.

1-Luôn luôn bạn phải tạo cho bạn một nơi chốn riêng tư để ẩn thân (phòng riêng, dưới basement, trong garage, trên gác, cái chòi ngoài vườn, ngoài sân, sau hè…) để lánh mặt khi sắp có chiến tranh. Chỉ có nơi chốn đó bạn mới có được sự bình yên, tránh bị điên cái đầu và nhức nhối lỗ tai.

2-Khi thấy tình hình có mòi hơi căng thẳng, thì mau mau vọt liền ra khỏi nhà, vào tiệm bia làm bậy vài chai lấy lại tinh thần, đi dạo vòng vòng quanh xóm, hay xỏ giày chạy một hồi chờ cho tình hình lắng dịu…Luôn luôn phải giữ vững lập trường như thế. Được vậy, bạn mới hy vọng có thể tránh bị người ta giảng morale nhức nhối lắm.

3-Giả câm giả điếc, giả mù sa mưa, không thèm quan tâm đến những gì bả nói, không màng đến bả. Bả thấy lời chửi bới không có effet gì hết, riết rồi mỏi miệng, chán đi và im miệng lại mà thôi.
Áp dụng triết lý của bộ khỉ tam không: 

không có ý kiến gì hết. Không nghe, không thấy, không nói.

4-Khi biết bả sắp sữa “lên lớp” (danh từ đại học cải tạo hệ tiến sĩ 10 năm ), hãy tận dụng giác quan thứ 6 của mình để hóa giải lời vàng ngọc, và bạn cứ việc khen bừa đi hoặc hứa mua quà tặng cho bả… Sự kiện nầy sẽ làm đối tượng xao lãng đi nỗi bực tức và quên tuốt luôn việc rầy la và nói nhiều, nói lâu, nói bậy, nói dở.

5-Tạo điều kiện cho vợ bận rộn, như dẫn bả đi ăn phở, đi xem nhạc hội, hay nên làm việc chung với bà chị để bả vui mà quên đi sự bực bội và khỏi kiếm chuyện cằn nhàn bạn được.

6-Phản công bả bằng sự cằn nhằn của bạn (Lấy độc trị độc hay dĩ độc trị độc). Bả sẽ cảm giác bị bạn rầy la và sẽ khổ tâm lắm nên sẽ không còn lãi nhãi với bạn nữa. Đối đế lắm thì bả làm đơn xin ly dị, cũng tốt mà thôi.

7-Khi vợ cằn nhằn thì bạn cứ cười thẳng vào mặt bả làm cho bả quê xệ đi. Nếu bả còn tiếp tục xài xể bạn thì bạn nên cười to hơn nữa.

8- Đánh nhẹ, đánh yêu một que kẹo bông gòn vào mặt bả, không đau đâu. Nếu may mắn có chút đường dính vào môi bà xã, bạn ghì chặt mặt bả và liếm cho hết đường.

9-Nếu bả sắp sửa cằn nhằn, bạn hãy đánh lạc hướng tư tưởng đó bằng cách biểu bả hãy nhìn kỹ vào trang phục bả đang mặc, hãy nhìn mái tóc em đi, khen bả là người đàn bà tuyệt vời nhất trên đời, quá sexy, tại sao chúng ta không ôm nhau lã lước trong điệu nhạc nhạc tình ướt át…

Kết luận
Việc nói nhiều của các bà thường làm các ông bực mình không ít, nhưng đó là dấu hiệu tốt có nghĩa là các bà còn thương, còn quan tâm đến các ông, cần người chia sẻ các vui buồn khổ cực trong cuộc sống vợ chồng.
Trường hợp các bà im lặng, thì các ông phải đề phòng là có điều chẳng lành sắp xảy ra đó, còn tệ hơn nữa là các bà phớt tỉnh ănglê, không thèm đếm xĩa đá động gì đến các ông và xem các ông như nơ-pa thì đó cũng là dấu hiệu bắt đầu sắp rã hùn rã đám rồi đó, đố tránh khỏi!
Tóm lại, dù Đông hay Tây hoặc dù Xưa hay Nay thì Đàn bà cũng vẫn là Đàn bà và Đàn ông cũng vẫn là Đàn ông.
Theo nếp sống của người phương Đông, thì trong gia đình muốn sống hạnh phúc cả hai vợ chồng cần nên noi theo lời vàng ngọc sau đây:
Chồng giận thì vợ bớt lời,
Cơm sôi bớt lửa chẳng đời nào khê.

https://vietbao.com/a210373/chong-gian-thi-vo-bot-loi-com-soi-bot-lua-chang-doi-nao-khe