Thứ Ba, 21 tháng 12, 2021

Mạnh thường quân

 NHIỆM KỲ 

Thoạt tiên thủ lĩnh duy trì nhiệm kỳ bằng thể lực. Có sức khỏe là trùm, điều này thể hiện rõ hơn trong thế giới động vật. 

Thế giới con người phức tạp dần lên, người giao tiếp thông linh nên người có thề lực làm trùm.

Cuối cùng thì băng nhóm có thế lực sẽ chọn người thế lực nhất làm trùm

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Khi mua phải hàng lởm, mua mắc, mua hớ thì bạn sẽ làm gì?

a. Tiết kiệm chi tiêu bù cho khoản đó

b. Mua nhiều lên để hạ thấp tỷ lệ mua hớ

c. Coi như bình thường không có gì xảy ra

d. Khác

TRÙNG HỢP 

Cuối năm là dịp mọi người nghỉ lễ nên bao nhiêu thứ xoay quanh thời điểm này. 

Về công việc thì tổng kết báo cáo báo mèo chỉ số này nọ, ngay khám sức khỏe định kỳ cũng dịp này. 

Xưa đói quanh năm cũng no 3 ngày tết, giờ các công ty ồ ạt tìm cách bán hàng vì biết khách hàng có tiền và tâm lý đang dễ  shoppingmania.  Sung cũng phải vì đám cưới mùa này cũng rộ rộ. Ngay cả đồ đạc cũng hay hư hỏng cũ nát vào mùa ni. 

Không biết có phải là trùng hợp không chớ nó cứ dồn dập như thể tiền vào tiền ra được thiết kế đúng theo mùa đông sang xuân vậy.

MẠNH THƯỜNG QUÂN

Mạnh Thường quân (chữ Hán: 孟尝君, ? - 279 TCN) tên thật là Điền Văn (田文), người nước Tề, làm Tể tướng nước Tề thời Chiến Quốc, và là một trong Chiến Quốc tứ công tử. Ông là một người giàu có, lại có lòng nghĩa hiệp, thích chiêu hiền đãi sĩ, văn cũng như võ trong nhà lúc nào cũng tiếp đãi đến vài nghìn tân khách.

Tước hiệu "Mạnh Thường quân" về sau trở thành một danh từ ám chỉ những người thường dùng nhiều tiền để quyên góp hay làm từ thiện (Wiki).

Ở phương Tây những nhà tài trợ, hảo tâm cũng rất nhiều và đóng vai trò quan trọng trong bảo trợ nghệ thuật, khoa học...trong nền kinh tế thị trường thì họ là mắt xích không thể thiếu trong chuỗi tìm kiếm, tài trợ, sử dụng tài năng.

Ở VN cũng có những môn khách lừng danh như Trương hán siêu, Đào duy từ...nhưng những ngành nghề như xây dựng, điêu khắc, tạc tượng cho hàng vạn đình chùa qua hàng ngàn năm thì chủ yếu vô danh, chỉ biết là thợ ở làng nghề đó đó làm.

Trong bài viết trước tôi có đề cập tới cơ chế trưng dụng thợ, nghệ nhân của vua quan xưa làm những người nghệ sỹ phải dấu đi tài hoa của mình vì bộc lộ ra là khổ. Cứ dấu mãi rồi trình trở thành tầm tầm và thui chột dần.

Như vậy với cơ chế trưng dụng và việc thiếu vắng các Mạnh thường quân ở VN thì các nghệ sỹ hầu hết vật lộn với cuộc sống và trở thành tầm tầm chớ không tầm cỡ nổi.

ĐỌC SỬ VIỆT 

Đọc sử VN có nhiều bạn bảo khó. Sự khó này thứ nhất do người Việt không có chữ viết riêng và các cụ viết ít nên thường chúng ta tham khảo nguồn tài liệu TQ, Pháp...nước ngoài là chính. Thứ hai là VN có nhiều cuộc chuyển đổi lớn và mỗi giai đoạn phản ánh quan điểm của thời đại đó. 

Dưới đây là vài kinh nghiệm của tôi khi đọc sử. Thời kỳ Bắc thuộc : tài liệu chủ yếu là của TQ, sau mới có tài liệu của các sử gia Nhật, Pháp, Mỹ...với TQ thì dễ hiểu họ coi VN là đất nội thuộc và dìm hàng trình độ văn minh của VN khi đó nên cứ có cơ hội là họ lại kêu gọi lãng tử hồi đầu.

Thời kỳ giành độc lập tới thời Lý Trần: thời gian này ảnh hưởng của văn minh TQ chủ đạo nên tư thế VN như là xứ tự trị. Các vua thời đó đều có nguồn gốc từ TQ. Chiếu dời đô của Lý thái tổ trân trọng gọi Cao biền là Cao vương. Các vua VN cũng được xếp hạng là vương thấp hơn hoàng đế của TQ. Những giai thoại về Cao biền xuất hiện sau này cũng như đền bạch mã thờ Mã viện và sau này mới chuyển khẩu cho thần Long đỗ. 

DỜI ĐÔ VÀ LỊCH SỬ LÂU ĐỜI

Dời đô  

Vị vua đưa VN thành quốc gia Đinh tiên hoàng đã khéo léo kết hợp 2 lực lượng Kinh Trại để ông lên ngôi ở Hoa lư Ninh bình, 1 vị trí giáp ranh giữa 2 miền kinh trại. Nhưng thế cân bằng này không bền, Đinh tiên hoàng bị ám sát chết và Lê hoàn người trại lên ngôi lập nhà tiền Lê. 

Thời kỳ này thế người Kinh rất mạnh nên chả bao lâu sau Lý công uẩn người Kinh lấy lại được quyền lực và lập tức dời đô về kinh đô cũ của Cao vương-Thăng long. 

Người Kinh cầm quyền khoảng 400năm thì người Trại Hồ quý ly giành quyền dẫn tới nhà Minh xâm lược VN. 

Lê Lợi kháng chiến thành công lập nên nhà hậu Lê. 

Với chiến công to lớn thì Thăng long vẫn là kinh đô và từ đây người Trại nắm quyền từ tk15 cho tới tận tk19.

Lịch sử lâu đời 

Trong lịch sử VN người Kinh văn minh hơn và theo TQ còn người Trại thô lậu hơn và có khuynh hướng độc lập.

Từ đây nhà hậu Lê giải quyết 2 việc là giảm thiểu mâu thuẫn Kinh Trại và chứng minh nguồn gốc lâu đời, độc lập của mình so với TQ. 

Truyền thuyết lập nước Hồng bàng, Phù đổng thiên vương...đa phần được đề cao và chính thống hóa dưới bàn tay của Ngô Sỹ Liên. 

Tất cả nhằm chứng minh VN cũng  có bề có thế từ xưa như TQ.

THOÁT TRUNG KIỂU PHÁP

Với hành động nung chảy quốc ấn của nhà Thanh ban cho quốc vương Việt nam Pháp đặt dấu chấm hết cho mối quan hệ ngàn năm thiên triều - chư hầu giữa TQ và VN.

Tính chính danh của mối quan hệ này rất cao nên đàng ngoài có chúa Trịnh hùng mạnh vẫn phải núp bóng thờ vua Lê hữu danh vô thực và chúa Nguyễn dù thực tế là vua đàng trong cũng giương cờ phù Lê, cả 2 chúa đều tuân theo thờ Phật thì ăn oản.

Để mẫu quốc là Pháp, không còn là TQ nữa  thì người Pháp đã thực hiện giáo dục bằng chữ quốc ngữ và tiếng Pháp. Với chiêu này thì rất nhanh tầng lớp Nho học biến mất và người Việt tới đình chùa, hoành phi câu đối chữ vuông trong nhà là chịu chết, coi như bị cắt rễ.

Việc thứ 2 là chứng minh nguồn gốc độc lập của VN bằng khảo cổ, tìm bằng chứng người Việt gốc Mon Khmer, giảm thiểu gốc tàu...và xây dựng lịch sử 4k năm văn hiến trong đó đề cao thành tích chống ngoại xâm.

VN sử lược của Trần trọng kim ra đời trong bối cảnh như vậy đã đề cao nhà Tây sơn, nối tiếp mạch của Hoàng Lê nhất thống chí.

Cũng phải thôi, lâu lâu đánh được đại ca sứt đầu mẻ trán cũng thật thống khoái.

Thời online 

Tôi biết nhiều vì online và tôi không biết cũng vì online

Tôi online có nghĩa là tôi tồn tại

Vận chuyển door to door

Cuộc sống box to box

Làm việc, giải trí screen to screen 

Giám sát camera to camera

CƯỜNG QUỐC XNK

VN đã nhiều năm thuộc nhóm có kim ngạch xuất nhập khẩu so với GDP cao nhất trên thế giới:

XNK/GDP = 2 và xấp xỉ quanh đó.

Theo bạn chỉ số này nói lên điều gì? Tốt xấu? Có bền vững không? Kinh tế sẽ chủ động hay phụ thuộc?....

Thứ 6 ngày 13 xảy ra vài lần trong năm 

Thứ 6 ngày 31 hiếm hơn 1/2

Còn thứ 6 ngày 31 tháng 12 thì rất hiếm. 

Và 2021 đã chọn ngày này để kết thúc 1 năm dịch bệnh quái lạ kéo dài 1 cách hiếm hoi như thế.

Thứ Hai, 6 tháng 12, 2021

No money no working

 NO MONEY NO WORKING 

Dạo tôi làm ở cảng hay cùng chị em lên tàu kiểm hàng. 

Khi mưa gió hay chuyện gì đó không làm hàng được thì ngồi nói chuyện vãn với thủy thủ. 

Có 1 chị khi được hỏi nghỉ làm vầy có thích không thì chỉ luôn lắc đầu và nói không thích đâu vì no working no money làm tụi thủy thủ thương lắm, chạy vô lấy quà mang cho. 

Tôi thấy hơi buồn cười vì vẫn được trả lương cơ mà. Chị giải thích nói vậy mới có quà.

Giờ trực tiếp tuyển VN trên youtube mà không được phát quốc ca thì cũng là no money no working nhỉ, chả ai có trách nhiệm quan tâm.

ĐẦU BẠC 

Sáng mới nhớ gần tết rồi nên đặt mua thuốc nhuộm tóc để ăn tết cho khí thế thì chiều đi với vợ gặp đồng nghiệp của vợ chào mình bằng chú làm vợ sướng cười mãi, còn rủ làm cccd xong đi ăn. 

Giờ xoay sang chuyện Covid. Hồi tháng 7 vợ về bảo em là F1 rồi, cách ly trong phòng 2 tuần, may quá vì giờ họ cho ở nhà. Ra báo y tế phường thì họ bảo thế thì chỉ F2 thôi anh, lịch xét nghiệm đây, 2 lần, hết 2 tuần tới đây lấy xác nhận để đi làm. 

Tuần trước vợ lại bảo mới nhận được tin cùng phòng F0, vậy là mình lại F1. Vội vàng test nhanh, âm tính nhưng ra ngủ riêng cho chắc. Hôm sau vợ đi test pcr, âm tính đi làm lại bình thường. 

Hôm sau nữa đến lượt mình F1 vì có đồng nghiệp F0, thế là lại tự theo dõi mấy ngày. May quá không có gì lạ. 

Hôm trước có đọc thấy bảo 50+ mà F0 là không được ở nhà, tin đấy có chính xác không nhỉ, các bạn check hộ cái

VUA VÀ 4 DÂN 

Tứ dân ở đây gồm sỹ nông công thương là 4 lực lượng chính trong thời phong kiến xưa, ngoài ra còn nhà trò, đào hát...

Giờ ta xem triết lý quản trị dân qua thuyết ngũ hành. 

Vua đóng ngôi ở kim, thay mặt cho trời. 

Sỹ là mộc cùng với nông thổ là 2 đối tượng chính hỗ trợ. 

Thương đóng ở thủy và ở hỏa là công.

Thủy hỏa trong quan hệ luôn ở dưới vì cần thiết nhưng phải đề phòng: thủy hỏa đạo tặc. 

Từ đây mới đưa ra lối trọng nông ức thương truyền thống, con nhà buôn bán không được thi cử để làm quan.

Lối xử thế với công, nghệ nhân làng nghề cũng tương tự. 

Hễ thợ giỏi, thợ khéo là triệu tập về xây cất trang trí dinh thự nhưng đãi ngộ rất kém nên thợ xưa phải dấu nghề chớ nổi danh lên là dễ đi nghĩa vụ cực khổ. 

Đối đãi với thợ như vậy nên thợ không giỏi là chuyện dĩ nhiên. Hay như Trịnh tùng san phẳng cả làng nghề gốm sứ Chu đậu đến thất truyền luôn vì họ theo nhà Mạc. 

Tương truyền Lê Quý đôn có nói:

Phi công bất phú 

Phi nông bất ổn 

Phi thương bất hoạt 

Phi trí bất phát.

Là vào giai đoạn sau, đã có giao thương với phương tây.

SỸ PHU 

Như vậy, trong tứ dân thì sỹ phu tương ứng với mộc trong quan hệ ngũ hành (xem Vua và 4 dân).

Tuy số lượng ít nhưng là nguồn trở thành quan lại phò vua cai trị và thầy đồ dạy, giáo hóa dân, thầy lang chữa bệnh, thầy số trợ giúp về tâm linh.

Như vậy sỹ phu ở TQ có khả năng lập thuyết như Khổng Mạnh Lão Giáo...ra trận làm chỉ huy như Khổng minh, sáng tác như Lý bạch, tử vi lý số như Trần đoàn.

Với cách sử dụng ấy thì văn minh nông nghiệp TQ phát triển rất cao dù đánh đấm thì hơi ẹ, hay cắt đất cầu hòa hay thua thì đồng hóa ngược bằng lễ giáo thâm sâu của mình. 

Đó là phiên bản gốc, sang Nhật thì võ sỹ đạo lại đứng vai sỹ ở hành mộc. 

Sự gánh vai này nên họ coi trọng thực học Vương dương minh nhưng cát cứ đánh nhau suốt. Tới khi bị phương Tây dọa đánh thì với con mắt  nhà võ họ biết đánh là thua nên ráo riết duy tân. Tất nhiên với core võ sỹ đạo thì khi mạnh lên họ hiểu chiến kinh khủng dẫn đất nước vào thảm họa trong thế chiến 2.

Phiên bản sỹ phu sang VN chỉ dừng lại ở bắt chước mô hình TQ, văn học nghệ thuật cũng lưa thưa ít sản sinh ra gốc cổ thụ. Chính vì yếu và ít nên mới nảy sinh hiện tượng giới sỹ phu phải gồng lên, phải cố để gánh trách nhiệm nặng nề và kiêu binh lấn át quyền lực. 

Như vậy kiêu binh vừa là sản phẩm của mâu thuẫn Kinh Trại, vừa do sỹ phu yếu thế. 

Tới khi Pháp qua thì sỹ phu cố quá thành văn thân bình Tây sát tả ,tất nhiên không lượng được sức mình thì quá cố, yếu dần đến trí phú địa hào thì xong hẳn.

THÀNH CÔNG 

Nhiều người thông minh tài giỏi nhà giàu quan hệ giỏi con ông cháu cha...đầy đủ mà vẫn không thành công chính vì thiếu 2 phẩm chất sau:

- Năng lượng: phải có năng lượng đầy đủ dồi dào bền bỉ. Như a 3D thời chống Pháp đã được gọi là đèn 200 nến (w). Dạo bao cấp  bóng đèn sợi đốt thường cỡ 40w, nhà nào 60w là bị dòm ngó kêu lãng phí, còn 100w rất hiếm, ai kiếm được mùa đông cho xuống gầm giường để sưởi là nhất xóm. 

Tư mã ý nhìn thấy Khổng minh là chỉ biết thủ nhưng sống lâu hơn nên toàn thắng. 

- Sức hấp dẫn: có sự hấp dẫn giống mặt trời mọi thứ hướng vô để nhận năng lượng, có sự hấp dẫn như mặt trăng để nảy sinh dục vọng trong tâm, có sự hấp dẫn giống như xoáy nước...

Khi có sự hấp dẫn thì cùng 1 nội dung nhưng có người cất tiếng thì vạn người mê, còn có người nói thì chả ai nghe, ngủ sạch...

HUYỀN THOẠI 

Lâu nay có 1 việc được nhiều người nhắc là luật nước ngoài khi ban hành ra là thi hành luôn chớ không phải ban hành thông tư nghị định như VN.

Thực ra bên hành pháp của họ cũng đưa ra sổ tay hướng dẫn, qui trình hướng dẫn thực thi luật. Tất nhiên chỉ mang tính nội bộ và tòa thì xử theo luật.

BỘ 3 CHIẾN LƯỢC 

- Hộ khẩu: ai ở đâu ở đó, di chuyển rất khó. Trước hộ khẩu đi kèm với sổ gạo, sổ mùn, sổ mua hàng công nghệ phẩm, thực phẩm...rất quan trọng và là tiêu chí xác nhận người thành phố. Giờ chỉ dùng đăng ký xe, xin học cho con và chuyển sang sổ điện tử. 

- Biên chế: chế độ bát cơm sắt, làm việc suốt đời 1 chỗ kiểu Nhật...tảo. Giờ còn trong khu vực nhà nước. Viên chức từ 2021 cũng chuyển sang ký hợp đồng. 

- Chế độ 1 thủ trưởng : có lúc ngắn ngủi yếu đi xíu nhưng nhìn chung rất mạnh và giờ cực mạnh

ĐỐNG RÁC CŨ 

Sau 54 Nguyễn công hoan viết Đống rác cũ coi lối sống, cách kinh doanh tư bản phong kiến như là đống rác cũ phải quét sạch, dọn sạch sành sanh. Ông  là nhà văn tả của tả. 

Đống rác đó hóa ra cũng chỉ tấp vào 1 góc khuất rồi sau lại bới tung ra lụm ve chai. 

Hơi giống căn nhà khi ta mới dọn tới trống không. Dần dần nay tha mai mua, đồ cứ tích lại tới ngày nhà đầy đồ cũ, cái còn xài được, cái đã hư...

Cái muốn bỏ thì cồng kềnh, cái lại là kỷ niệm, cái xưa mua mắc quá không nỡ bỏ...vậy là căn nhà trở thành chật chội, luộm thuộm

Thứ Ba, 30 tháng 11, 2021

Guanxi và pháp luật

 ÁP LỰC 

 Người VN giờ đại đa số đánh giá người khác qua tiền bạc và địa vị. Điều này gây áp lực rất lớn rất căng thẳng lên mỗi người. 

 Mục tiêu biện minh cho phương tiện nên tất cả các phương pháp đều được tích cực sử dụng. Từ năng lực, mưu kế, quan hệ, lừa dối...Từ hợp pháp tới bất hợp pháp. Dối người lừa nhau đủ muôn ngàn kế

NHẤT THỦ NHÌ VỸ 

 Lạ là thủ đô lại rất ít địa danh có chữ Thủ, hình như cả Hà nội và phía bắc có mỗi Thủ lệ. Vô nam thì bắt đầu nhiều như Thủ dầu một, Thủ đức, Thủ thiêm, Thủ thừa... 

Còn Vỹ thì ngoài bắc có Bạch long vĩ, trung có Vỹ dạ còn nam là xứ đuôi lại hình như không có địa danh nào có Vỹ?

NGHỆ NHÂN 

 Có 1 cậu người Nghệ cứ than người Nghệ khổ cực, thiệt thòi... Tôi mới bảo, mày làm tiền lương mà không biết vận dụng, nhà nước có cả thang bảng lương cho Nghệ nhân mà còn kêu ca.

Covid hạ gục ngành du lịch, tiến tới phá banh toàn cầu hóa?

HIỂU ĐÚNG ĐỂ LÀM ĐÚNG 

 Hôm nay nói về chuyện hiểu đúng. Ai cũng nghĩ mình hiểu đúng nhưng thực ra hiểu là 1 quá trình cũng không đơn giản lắm. 

 Thứ nhất khi chưa chắc chắn thì sự hiểu nó đung đưa theo kiểu ba phải ai nói gì cũng gật rồi đùng một cái nhận ra cái đúng. Biết điều này đúng thì lại thấy xung quanh sao đủng đỉnh thế nên lại dễ sa vào nóng vội chủ quan dục tốc bất đạt. 

 Và nhiều cái tưởng đúng nhưng nó lại xuất phát từ đũng quần chớ không ở cái đầu hoặc ngược lại chỉ từ đầu mà đòi bỏ qua đũng. Cái đúng cũng sẽ vấp phải thử thách, đụng lốp cốp với những cái đúng cũ trước khi trở thành đúng thật.

HIỂU VÀ LÀM 

 Vậy là có 4 trường hợp cơ bản sau:

 - Hiểu đúng làm đúng: thành công là đây chớ đâu, chúc mừng bạn 

 - Hiểu đụng làm đụng: trường hợp phổ biến

 - Hiểu đụng làm đúng: hay không bằng hên 

 - Hiểu đúng làm đụng: trường hợp Nguyễn trường tộ

KHẨU HIỆU LÀ PHẢI HÔ ĐƯỢC 

 Hồi học phổ thông trước khi giáo viên vô lớp bao giờ quản ca cũng bắt nhịp bài hát để giữ trật tự, thường là bài ai nâng cánh ước mơ cho em là thầy cô không quản ngày đêm với hi vọng thầy cô vô sẽ sướng cười đỡ hắc xì dầu. 

 Khi giáo viên vào lớp thì lớp trưởng bật dậy hô: học sinh, cả lớp gào kỷ luật, rồi nó lại học sinh và cả lớp lại trả lời trật tự rồi mới được ngồi xuống. Nên giờ GS Thêm đề nghị bỏ tiên học lễ hậu học văn là có lý. Khẩu hiệu chi mà ỏn ển, không hô được.

Trend bất khả thi 

 Dạo này xu hướng này rõ. Gần đây nhất là thẻ ATM từ hết hạn vào 31.12.21. Nói vậy làm lo quá, mấy hôm sau mới tiết lộ thẻ chíp mới được 25% rồi phải thay đổi đủ thứ và điệp khúc gia hạn lại trỗi dậy. Nhớ trend này bắt đầu bằng đổi bằng lái xe, còn ở giữa là nhiều phong trào như bus nhanh brt,  cccd, zero Covid...

CÁ NHÂN VÀ TỔNG THỂ 

Có nhiều nhận xét người VN khi đi học thì giỏi hơn Tây nhưng khi đi làm thì lại kém xa Tây và lý giải nguyên nhân vì sao lại thế như thể chất, sức tập trung của người mình yếu, không làm được cường độ cao trong thời gian dài rồi người Việt giỏi học thuộc lòng, học vẹt, kém ở khâu sáng tạo, ứng dụng vô thực tế,...

Các nguyên nhân có vẻ đúng nhưng còn 1 điều nữa là họ đã công nghiệp, tiêu chuẩn hóa nên khi ra trường thì sinh viên Tây là các sản phẩm phù hợp với xã hội ấy, có thể lắp lẫn hoặc phối hợp giống như chi tiết trong cỗ máy còn sinh viên VN đa số vẫn chỉ là sản phẩm lai. 

Về nước thì giống gà công nghiệp cũng khó thích nghi với môi trường gà thả vườn còn ở nước ngoài thì cũng phải có thời gian tự hoàn thiện mình từ core thợ thủ công thích làm độc lập sang lối công nghiệp phối hợp.

CÔ GÁI VÓT CHÔNG 

Có dạo tôi hay đọc báo chí của các cụ ngày xưa cách nay chừng 100 năm. Phải nói các cụ thật uyên bác, bàn luận nghị luận đâu ra đấy, văn phong, ngữ pháp nghiêm cẩn hơn đứt bây giờ. 

Nói về nội dung thì anh chị em làm báo bỏ quá cho chớ nhiều món giờ mới mon men tiếp cận gần trình các cụ như truyện, phân tích bình luận về triết thuyết, nghệ thuật, lịch sử...nhưng có 1 thứ đọc thì thấy kém xa bây giờ là nhìn nhận tình hình quốc tế, địa chính trị, chủ nghĩa phát xít. 

 Đọc nghe hơi ngây ngô cũng phần vì xưa thì các cụ chỉ biết TQ, sau Pháp tới thì biết Pháp...thế nên Phan bội châu mới có ảo tưởng nhờ Nhật hỗ trợ mình đánh đuổi Pháp vì cùng là máu đỏ da vàng rồi Trần trọng kim quá sợ hãi vì nghĩ bị dán nhãn thân Nhật là xong phim. 

Đối ngoại ngây thơ vậy là có truyền thống nên chả trách em hoa hậu mang cô gái vót chông tới tận xứ Mỹ, có lẽ chỉ vì giọng ca sỹ Tường vi quá hay, cao vút làm cô mê.

ANH 5T

Anh là sếp phụ trách cơ sở hạ tầng ở địa phương nên quyền thế lớn, dưới 1 người trên vạn người. 

Tính anh thích đánh tennis nên nhiều người cầu cạnh để vào nhóm đánh banh. 

Ảnh đánh cũng có nét nhưng nhiều tuổi nên hay la và đổ lỗi cho cậu đánh cặp vì mày mà thua.

Lạ là quần áo thi đấu của ảnh cũng cũ cũ. Hỏi đứa đệ thì nó bảo đồ mới cả tủ mà ổng thích thế. 

Đi đôi giày mòn vẹt suýt té có cậu chơi cùng khuyên a5 phải đi giày mới giày hiệu chớ giày tàu nát vầy chấn thương hư hết đầu gối thì ảnh mới vội kêu đệ mai mang tao đôi giày mới mày. 

Cái tên nó vận vào người. 5T nên rồi dù hùng mạnh ảnh cũng đủ tiền tình tù tu tội.

Vậy nên bài học rút ra là muốn biết đời mình thế nào hãy suy ngẫm tên mình cho thật kỹ.

NGHỊ QUYẾT CỦA HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ 

Công ty A có hội đồng quản trị gồm nhiều người tài giỏi, cổ đông lớn thực tài thực quyền đầy đủ người ngoài nhìn vô phải mơ ước. 

Vì hđqt hùng mạnh mà lại giỏi giang quá nên bàn luận quyết hết mọi chuyện từ tầm nhìn chiến lược đến chuyện sản xuất kinh doanh, văn hóa đời sống huấn luyện nhân viên...tháng nào cũng có nghị quyết, có tháng 3,4 cái để bám sát tình hình thực tế. 

Nhân viên công ty suốt ngày học tập quán triệt nghị quyết hđqt đến nỗi có người ví như B52 rải thảm. 

Theo bạn công ty đó hiệu quả hoạt động sẽ như thế nào?

Học, học nữa, học mãi 

Vậy lúc nào làm ta

THẮNG VÀ THUA 

Không phải nước mạnh hơn về kinh tế, văn minh hơn luôn thắng trong cuộc chiến tranh mà lý do thắng nhiều khi đến từ lợi thế công nghệ quân sự hoặc lý do nào đó. 

La mã thắng Hy lạp là nước kém văn minh thắng nền văn minh cao hơn chủ yếu do các thành bang đánh lẫn nhau dẫn đến suy yếu. 

Quân Mông cổ rõ là man di đến Đại Việt còn coi thường nhưng nhờ yên cương và bàn đạp đã bá chủ suốt dải Âu và TQ. 

Quân Anh yếu hơn Pháp nhưng đội cung thủ của họ đã ghim tên vào đội thiết kỵ lừng danh của Pháp làm từ đó trở đi Anh trên cơ. 

Tới thời nhà Thanh thì phương Tây dùng pháo hạm đè đầu cưỡi cổ, may mà TQ to quá nên không bị xé lẻ....Giờ nói tới chuyện

TQ và Mỹ . Từ năm 49 thì Mỹ đánh với TQ chỉ có hòa và thua ở Triều tiên, VN. 

Sau TQ 4 hiện đại hóa mạnh lên thì Mỹ lùi dần ra chuỗi đảo thứ nhất. Tới thời Tập CT TQ trở nên quyết đoán hơn thì chuỗi đảo thứ nhất bao vây TQ trở nên rung rinh và Mỹ lại bắt đầu lùi ra xa hơn, tới chuỗi đảo thứ 2 mà liên minh AUKUS, gia tăng căn cứ Guam là minh chứng. 

Tóm lại từ 50 tới giờ Mỹ lùi và TQ tiến.

VĂN MINH 

Hôm qua có viết thời Trần Đại Việt coi quân Mông cổ là man di nhung địch có bạn nói nghe sao sao.

Sở dĩ như vậy là vì các cụ xưa coi văn minh Hoa hạ trong đó có Nho giáo là số 1 chớ không quan tâm đến quân sự, kinh tế, thương mại. 

Do đó khi quân Mông cổ đánh Tống thì nhà Trần quyết định ủng hộ Tống chống lại Mông cổ. 

Sau này thời nhà Nguyễn cũng coi mình là Nho giáo văn minh hơn nhà Thanh nên vẫn tự nhận mình là Hán nhân. Tới khi Pháp tới thì các cụ cũng coi họ là man di và mình là trung tâm văn minh. 

Tóm lại với Nho giáo thì hơn nhau ở ý thức hệ, ai nho kém thì kém văn minh. 

Chúng ta có thể thấy điều này ở Tam quốc diễn nghĩa, tôn Lưu bị hết mức và dìm hàng Tào tháo tới nơi tới chốn.

GUANXI VÀ PHÁP LUẬT 

Đọc sử TQ cái chúng ta thấy rõ là cuộc đấu giữa phe Nho gia và Pháp gia.

Pháp gia thắng trận vẻ vang vào đời Tần thủy hoàng với việc đốt sách chôn nho khét tiếng  nhưng không bao lâu sau tới thời nhà Hán thì Nho giáo lên hàng độc tôn và Pháp gia xuống làm em út, thứ yếu cho tới tận sau này. 

Câu hỏi đặt ra là vì sao pháp gia thua?

Có nhiều nguyên nhân, trong đó có vấn đề về khoảng cách quyền lực. 

Ta đã biết thời Tần thủy hoàng thì phong kiến TQ trở thành tập quyền, vua là con trời, tất cả thuộc về vua khác biệt với phong kiến châu Âu là lớp quý tộc vẫn có đất đai của mình. 

Chính vì khoảng cách quyền lực giữa vua và quan, sĩ lớn như vậy bắt buộc tầng lớp này phải liên minh, quan hệ chặt chẽ với nhau để tạo thế cân bằng quyền lực. 

Ví dụ kinh điển là vua Tần thủy hoàng triệt hạ Lã bất vi và phe đảng. 

Và sự liên kết, quan hệ  này được gọi là guanxi. 

NGÀN NĂM MƯU KẾ 

Người TQ tổng kết rằng về cơ bản họ chỉ có mưu kế chớ không có triết học. Những lý thuyết mà người TQ nghĩ ra đều xoay quanh quan hệ giữa người với người nên người Việt thường nói Tàu thâm hay Tào tháo tổng kết: gốc ở nhân nghĩa, dựa vào quyền mưu. 

Guanxi nghĩa tiếng việt là quan hệ, kết nối và có rất nhiều định nghĩa khác nhau nhưng tựu trung lại là quan hệ trao đổi đặc quyền với nhau kiểu ông giơ chân giò bà thò chai rượu. 

Từ nền tảng guanxi rộng lớn này thì Nho giáo mới phát triển. Có thể nói Nho giáo là phần thể chế hóa, phần nổi của tảng băng guanxi. 

TQ có chủ thuyết về âm dương, nên quan hệ của guanxi và pháp luật cũng chính là quan hệ âm dương liền lạc với nhau. 

Kỳ sau ta sẽ xem xét cụ thể về tính âm dương này.

ÂM DƯƠNG giường ấm

Theo luật âm dương thì guanxi và luật pháp sẽ có những mối quan hệ sau:

- Đối lập với nhau:

Đối lập là sự mâu thuẫn, chế ước và đấu tranh giữa hai mặt âm dương. Ví dụ như guanxi nếu mạnh sẽ bẻ cong luật pháp, lấy luật phục vụ cho những đối tượng đặc quyền và ngược lại nếu luật pháp quá mạnh bỏ qua khía cạnh tình cảm trong xã hội trở thành vô cảm kiểu Gia ve...nên guanxi và luật pháp theo quan điểm của người TQ sẽ tối ưu khi chúng cân bằng, hài hòa.

- Hỗ căn nương tựa vào nhau:

Hỗ căn là sự nương tựa lẫn nhau. Hai mặt âm dương tuy đối lập với nhau nhưng phải nương tựa vào nhau mới tồn tại được, mới có ý nghĩa. Cả hai mặt đều là quá trình phát triển tích cực của sự vật, không thể đơn độc phát sinh, phát triển được.

Vì coi trọng guanxi nên đương nhiên luật pháp sẽ thiếu và không đầy đủ nên để công việc trôi chảy thì quan hệ sẽ giúp kết nối, san phẳng, làm trơn những lỗ hổng, khiếm khuyết, mù mờ không rõ ràng của luật.

VD TQ thời sau Mao CT. Khi đó mới bắt đầu hình thành luật nên để công việc chạy thì guanxi đã giúp đỡ rất nhiều. Người TQ đặc biệt đề cao guanxi vì 4 hiện đại hóa của họ thành công, các tấm gương doanh nhân thành công đều nhờ ở phần lớn việc kết nối của mạng người Hoa trên thế giới như Đài loan, Hongkong, Singgapore, Mỹ...với người Hoa đại lục và cũng nhờ cơ hội đại lục mang lại mà lớp Hoa kiều ngày càng có trọng lượng trên thế giới.

- Guanxi và luật pháp âm dương tiêu trưởng:

Tiêu là sự mất đi, trưởng là sự phát triển, nói lên sự vận động không ngừng, sự chuyển hóa lẫn nhau giữa hai mặt âm dương.

Như khí hậu bốn mùa trong năm luôn thay đổi từ lạnh sang nóng, từ nóng sang lạnh. Từ lạnh sang nóng là quá trình "âm tiêu dương trưởng", từ nóng sang lạnh là quá trình "dương tiêu âm " do đó có khí hậu mát, lạnh ấm và nóng.

Vận động của hai mặt âm dương có tính chất giai đoạn, tới mức độ nào đó sẽ chuyển hoá sang nhau gọi là "dương cực sinh âm, âm cực sinh dương, hàn cực sinh nhiệt, nhiệt cực sinh hàn" như trong quá trình phát triển của luật pháp sẽ có giai đoạn guanxi hỗ trợ, guan xi chống lại, guanxi làm hại, làm hư hỏng pháp luật

- Guanxi và luật pháp bình hành:

Hai mặt Guanxi và luật pháp giống như âm dương tuy đối lập, vận động không ngừng, nhưng luôn luôn lập lại được thế cân bằng, thế quân bình giữa hai mặt.

Sự mất thăng bằng giữa hai mặt âm dương biểu hiện cho sự phát sinh ra khuyết tật trong thể chế.

Tóm lại 4 qui luật cơ bản của âm dương nói lên sự mâu thuẫn thống nhất, vận động và nương tựa lẫn nhau của guanxi và luật pháp.

Từ 4 quy luật trên, khi vận dụng người ta còn thấy một số phạm trù sau:

 Sự tương đối và tuyệt đối của hai mặt âm dương:

- Sự đối lập giữa 2 mặt âm dương là tuyệt đối, nhưng trong điều kiện cụ thể nào đó nó có tính tương đối. Luật pháp bất vị thân hay quân lệnh như sơn tuy nhiên trong những điều kiện đặc biệt thì lại nén bạc đâm toạc tờ giấy hay cái gì không mua được bằng tiền sẽ mua được bằng rất nhiều tiền.

- Trong guanxi có luật và trong luật có guanxi:

Bang hội, quan hệ cũng cần có luật và trong luật thực ra cũng bị điều chỉnh, dẫn hướng theo nhóm lợi ích

- Bản chất và hiện tượng:

Họ Vương có kẻ lại già, cũng trong nha dịch lại là từ tâm.

Tuy làm cò nhưng mà tốt, giúp cho việc được trôi chảy.

AI GUANXI?

Vì quan hệ, kết nối có lợi nên số người tham gia đông đảo và có thể chia thành:

Guanxi hàng ngày hay còn gọi là guanxi đại chúng:

Việc quan hệ kết nối hay như dân VN gọi là chạy là việc thường ngày ở huyện vì quan hệ mang lại quyền lợi nên ai ai cũng thủ sẵn các mối quan hệ để lo học cho con, tìm việc làm, chữa bệnh, làm giấy tờ nhà đất...mọi thứ...được thể hiện ở câu ngày thường nén nhang chẳng thắp, lúc gấp ôm Phật mà kêu rồi bán anh em xa mua láng giềng gần, một người làm quan cả họ được nhờ...vô cùng phong phú. 

Nhiều người tự hào VN cái gì cũng chạy vậy là chưa chắc đã hơn được người TQ nhỉ?

Quan hệ kết nối xám và đen là những quan hệ 50/50 hoặc bẻ cong qui định pháp luật thì có 

Mafia đen, xã hội đen: nghề truyền thống là buôn lậu, bảo kê, ma túy, cờ bạc, đòi nợ...

Mafia đỏ: mua quan bán chức, dự án, chỉnh sửa luật lệ, chạy án, bảo kê...

và sự hợp tác giữa mafia đen và mafia đỏ như giải tỏa mặt bằng, những việc mà bên kia không tiện ra mặt...

THỊNH VƯỢNG CHUNG 

Các giai đoạn quan hệ kết nối guan xi sẽ là tìm kiếm, kết nối và duy trì. 

Tìm kiếm những người có khả năng, có quyền lực là quan trọng nhất, thường tìm kiếm cơ hội kết nối ở trong gia đình, bạn bè từ nhỏ, họ hàng, đồng hương, đồng môn, đồng nghiệp, quan hệ công việc, họp hành, hàng xóm...sau đó các kỹ thuật kết nối làm quen duy trì được đưa ra. 

Như tôi quen 1 ông anh xã hội trước cùng bạn tù Côn đảo với ông 10 Hải GĐ sở nhà đất. Từ quan hệ đó anh quen suốt lượt các trưởng phòng trong sở, thân tới mức có bữa rủ ảnh đi ăn sáng thì ảnh nói chờ chút tao phải lên nhà ông 2 (1 trưởng phòng quyền lực) thay nước cho bể cá của ổng cái đã. Ảnh bảo ông 2 quí cá lắm, chỉ có tao là ổng cho thay nước thôi mày. 

Quan hệ khó khăn thế nên khi cần tiếp cận họ thường thông qua cò để giải quyết, Thuyết buôn vua là 1 ví dụ. 

Như vậy guanxi chỉ ngày càng mạnh lấn át luật pháp và nảy sinh tư bản thân hữu hùng mạnh, làm chênh lệch giàu nghèo gia tăng. 

Trước rủi ro này Tập CT mới phải đề ra quyết sách thịnh vượng chung chứng tỏ tư bản thân hữu và chênh lệch giàu nghèo ở TQ đã tới lúc phải giải quyết để đưa về trạng thái cân bằng hài hòa là quan điểm trị quốc truyền thống của TQ.







Thứ Ba, 16 tháng 11, 2021

Ngụ cư

 NGỤ CƯ 

 Dân mình nông nghiệp, miếng đất quí hơn vàng nên đối xử với người nơi khác tới rất khắc nghiệt. Dân ngụ cư phải ở 3 đời mới được bình đẳng với dân làng bình thường và phải làm những việc kém thế như thằng mõ, giải chiếu giữa làng... Cho nên thường người địa phương nào làm quan ở địa phương ấy kết thành bè cánh rất vững chắc. 

Cho tới thời Nguyễn thì chính quyền trung ương mạnh mới ra luật hồi tỵ, từ đây quan phải là dân ở nơi khác đến. Tới thời Pháp công chức bổ nhiệm toàn cõi Đông dương, không phân biệt nơi sinh. 

VN giờ cũng theo chế độ luân chuyển. Người nơi khác đậu tạm bến thời gian ngắn thì êm vì địa phương biết đằng nào anh cũng đi, ở đây vui vẻ 2 bên hỗ trợ nhau. Nhưng nếu anh tính bài thường trú leo cao chui sâu thì nó lại là câu chuyện khác. Nên việc anh huyện Cô tô bị úp sọt thân bại danh liệt là đỉnh của mâu thuẫn ngụ cư thường trú ấy.

Người số 1 của thị trường chứng khoán Việt nam, ông Lê Văn Châu. Nếu các công ty, doanh nhân thành đạt nhờ TTCK chung tay lập 1 quỹ trao giải về nghiên cứu, khuyến khích bảo vệ phát triển TTCK thì thật thiết thực


TRẠNG GỒNG 

 Xưa có chàng trai nọ học dốt con nhà nghèo. Vậy là chàng phải bỏ văn học võ kiếm kế sinh nhai. May mắn được minh sư chỉ cho món võ gồng. Món đó đơn giản, cứ đốt bùa giấy hòa nước uống là xuất thần mắt trợn ngược đầu cứng như đanh lao vô đối thủ húc 100 trận 100 thắng. Thế là chàng trở thành trạng võ, dân gian quen gọi là trạng gồng.

 Khi con cái tới tuổi đi học chàng nghĩ mình xưa học ít phải đánh nhau vất vả, giờ ta cho con học chương trình khó hơn tụi con Do thái học gọi là phương pháp B52 rải thảm thì con ta ắt sẽ thành tài. Con chàng từ đấy học lút mặt, người còi dí còi rị không ai biết là con nhà võ. 

Lạ thay nó học ngày càng dốt nên phải cho học thêm để gà bài. Rút cục điểm cao nhưng học vẹt, đề ra khác chút lại như cha nó ngày xưa. Để tiếp tục dùi mài, nó tiếp tục chương trình du học nước ngoài để thực hiện ước mơ đuổi kịp và vượt Do thái mà trạng gồng đã đề ra.

MÓN ĂN VIỆT 

 Món ăn Việt phù hợp với xu hướng heo thì bây giờ. Nó cân bằng, không nhiều dầu mỡ, tinh bột...và ngon lành đa dạng...vì 1 phần lớn do ta ăn quen. Nhưng cũng như tiếng nói chia vùng như tiếng bắc, tiếng trung, tiếng nam trung bộ, tiếng miền tây ...thì món ăn sở dĩ đa dạng cũng do nguồn gốc của nó: 

- món bắc: gốc tàu , - món thái lai tàu - món tàu lai mường - hỗn hợp tàu thái mường - món chăm lai tàu - món khmer lai tàu - hỗn hợp tàu thái mường chăm khmer Pháp 

 Vậy là không đâu thể hiện sự pha trộn rõ rệt bằng món ăn Việt.

THUỐC THÁNH ĐỀN BIA 

 Trong Xuân tóc đỏ, khi cụ cố Hồng bị bệnh nặng, nhà mời từ thầy lang đông y, thầy tây y bác sỹ, thầy cúng đến chạy ra đình Quán thánh xin nước thánh...Vậy là ta thấy mọi thứ chung sống hòa bình và tín ngưỡng dân gian truyền thống trần sao âm vậy, có thờ có thiêng có kiêng có lành rồi chỗ nào thiêng thì thờ, mà có thờ ắt hẳn linh.

 Sau năm 54 bài trừ mê tín dị đoan thì những bài cầu bình dân trộn giữa Phật Lão Nho Mẫu biến mất. Thay vào đó thì họ lại kiêng đủ thứ như kiêng theo ngày, kiêng bước chân trái, ra ngõ gặp gái...do không thờ cúng công khai được. Sau đổi mới thì việc thờ cúng lại nở rộ hơn xưa và đó là 1 gặp khổng lồ 100 hoa đua nở. 

Màu mỡ tới mức nhà chùa giờ làm luôn cúng dâng sao giải hạn, xin xăm coi ngày...âu cũng là cái liễn vì khi con người ta miệng nói vô thần thì trong vô thức sẽ tự nhiên theo những tín ngưỡng dân gian truyền thống ngàn đời xưa vì họ đang trên cây cầu hành trình lâu dài tới tôn giáo.

THIÊN DI 

Nếu Tử vi lý số đúng thì có lẽ VN đóng ở cung thiên di. Người VN thiên di nhiều và thường là thành công. Nhẹ nhẹ thì từ quê ra phố, từ bắc, từ trung vô nam và triệt để hơn thì từ VN ra nước ngoài. Đa số hội nhập bình thường nhưng có vài trường hợp xảy ra do sốc văn hóa. 

Có đứa cháu, cha mẹ nó cho đi học IT bên Mỹ. Cả năm hầu như nó ở trong nhà, không giao tiếp với ai, ăn toàn pizza và mì tôm, sụt gần 20kg. tất nhiên là không học hành gì được, về nước khoảng 1 năm thì trở lại bình thường. Ba nó bảo, gia đình có 2 lỗi là thằng đó không biết làm việc nhà, nội trợ và cho đi học ở nơi qua sức nó. 

Có ông anh, làm bếp tàu Seaprodex cho 2 con sang Mỹ mở công ty BĐS làm ăn ok. Ảnh bảo để tao sang đấy định cư luôn. Khoảng năm sau ảnh về, bảo tao bị nổi chàm khắp người không biết lý do. Đi nhiều nơi, tới ông bác sỹ mới nói do anh bị stress. Quả có thế, anh về thì khỏi bệnh. Anh nói lý do sang đấy buồn quá mà tính mình thích tụ vạ nhậu nhẹt, em út nên giờ có sang chỉ du lịch thôi. 

Cũng còn trường hợp sang Tây còn trẻ bị chứng ngáo Tây hoặc quay lại bài Tây ghê gớm sẽ kể vào hôm khác.

Trend văn hóa là: 

 Không ăn thịt chóa 

 Không xóa di tích 

 Không pha đèn lóa 

 Không được chế chóa 

Giảm bớt hóa vàng

SỢ 

 Dạo chưa có con sida hầu hết đá chân trần, khi biết hiv ghê gớm mới chịu đưa 3 con sói vào cuộc. Đi 2 bánh đầu trần cũng không sợ, tới giờ ai ra đường không nón bảo hiểm lại sợ. 

 Con Covid đầu tiên mọi người không sợ, sau sợ quá. Giờ vẫn sợ dù 5k, có vacxin, thuốc chữa. Nhưng từ khi SG hiểu phải sống chung thì không còn sợ hãi nữa, chỉ còn cẩn thận thôi.

25 năm ngày thành lập ubcknn (26.11.1996-26.11.2021) 

 TRƯỞNG PHÒNG IT ĐẦU TIÊN 

 Có 1 điều thú vị là sếp IT đầu tiên của HOSE và của ngành chứng khoán lại là một cô gái. Không chỉ rành IT mà cổ còn đi phiên dịch cho sếp Hoàn khi ổng làm thạc sỹ ở ĐH Hongkong. 

 Có sự trùng hợp khi sở giao dịch chứng khoán Thái lan sang giúp đỡ cài đặt chuyển giao phần mềm giao dịch của họ cho mình thì đội IT cũng có mấy cô gái trẻ người mảnh khảnh giống cô IT bên mình, đúng là dân IT có nét giống nhau. 

 Dân xứ trái cây mà mấy cô này rất khoái ăn chuối sấy ở chợ Bến thành vì trái nhỏ ngọt và thơm. Sau những đợt nước rút tăng ca kíp đi sớm về trễ vất vả dài ngày thì sức con gái đuối, có hôm ngất xỉu. 

 Ba của cổ là thầy giáo Cù An Hưng rất nổi tiếng trong giới luyện thi đại học xót con gái đã quyết định xin nghỉ việc vào 11.1999.

Tiên học lễ hậu học văn 

là câu nói truyền thống quá quen thuộc với mọi người nên khi GS Thêm đòi bỏ thì gây bão dư luận vì động tới tâm tư tình cảm nho giáo mặc định.

 Tuy nhiên đứng về lý thì câu này không nhất quán với triết lý giáo dục VN từ 54 tới nay. Đúng ra khẩu hiệu phải là hồng và chuyên mới chính xác. Tất nhiên là đó là lý, còn tình là chuyện khác


Thứ Hai, 8 tháng 11, 2021

Đôi bờ

 AN NINH GIAO THÔNG 

 Đường sắt cao tốc TQ phát triển nhất thế giới. Có nhiều lý do như dân số đông và mạng lưới đường sắt liên hoàn làm người dân lựa chọn, giá xây dựng, giá vé rẻ, thời gian cạnh tranh được với hàng không... Tất cả đều đúng và TQ đã thực hiện xuất sắc version 2 của hệ thống xe lửa phương tây tk 19. Nhưng còn 1 lý do nữa là TQ nắm được công nghệ, tự chủ sản xuất được đường sắt cao tốc, còn hàng không thì chưa thể. 

 Người TQ có tính lo xa cho an ninh giao thông khi bài toán đặt ra Mỹ cấm vận phụ tùng máy bay thì sẽ như thế nào?

ĐÔI BỜ 

 Tôi thích ngắm nhìn sông. Khi rảnh có thể ngồi hàng giờ ngắm 50 sắc thái của dòng sông. Từ mặt nước , giòng chảy, thuyền bè tới cây cối bãi ven sông. 

 Trong ký ức thời sơ tán của tôi là bãi rươi đẻ đỏ thẫm, người người đi vớt, xúc rươi nói cười ầm ĩ. Cũng ở bãi rươi này lần đầu tôi biết tới khái niệm lãnh địa. Đang hăm hở xúc rươi thì có 1 thằng choai choai chặn lại bảo mày không phải người vùng này, cấm được vớt rươi. Anh trai làng dẫn tôi theo phải giải thích, điều đình mãi. 

 Phà Quý cao trên sông Luộc khi khởi hành luôn có 5,7 thanh thiếu niên đi theo 1 đoạn rồi nhảy ùm xuống sông bơi về bến. Những người lái phà thản nhiên như không vì là cảnh hàng ngày. Vậy mà có hôm tôi đi, phà đông lắm, tự nhiên có người rơi xuống sông, tiếng la hết tìm kiếm nhưng người không thấy tăm hơi mà phà vẫn chạy tới.

Sông Hồng 

 Tôi thường ngắm sông Hồng từ cầu Long biên khi đi tàu hỏa, xe hơi,xe máy và đi bộ. Con sông Cái đỏ ngầu phù sa rộng mênh mang vào mùa lũ như sông Tiền sông Hậu còn khi nước ít thì những cồn đất rau cải, ngô bắp tốt tươi có lẽ là cảm hứng để Hoàng Việt viết về bãi lúa nương dâu còn đó muôn đời. Cũng vào mùa này nó mang tên Nhị hà và khi người Pháp qua hẳn vào mùa lũ nên sông Hồng từ ấy mới trở thành cái tên quen thuộc. Nếu Đà nẵng có những bãi cát dài miên man thu hút trai trẻ chơi bóng đá thì bãi Long biên cũng vậy, bãi bồi này từng in dấu chân bao quái kiệt thửa còn vô danh. Từ ngày có thủy điện Hòa bình thì sông Hồng trở nên hiền hòa và vùng đất ngoài đê trở thành đô thị. Mới đầu cũng cấm cản kinh nhưng sau mọi người đều nhận ra rằng vùng đất này đã ở tốt. Đó chính là công của CCCP đã trị thủy thành công, một việc mà người Pháp chịu thua.

CẦU RÀO 

Nếu SG có cầu Sơn, cầu 3 cẳng thì HP có cầu Rào, cầu Đất. Sông cầu Rào nhỏ không có gì đặc biệt ngoại trừ hồi nhỏ tôi lê la ở bãi sú vẹt cùng đám bạn câu cá ngạnh, bắt cáy, bơi lội. Con cáy giống con cua mà chân đầy lông, dạo đó mọi người không thích bằng cua, rạm vì nó hôi rình. Vậy mà hôi hôi nên được nhớ, giờ mắm cáy chấm rau lang luộc là đặc sản. 

 Lối thảm len đi ra có 1 cầu cảng nhỏ lúc nào cũng có người ngồi câu mà chẳng mấy khi có tàu thuyền, con cá ngạnh nhỏ nhỏ, chặt đầu lột da kho tiêu ăn thơm lừng. Chơi chán thì tập bơi gần chỗ sà lan đậu, có thằng không biết bơi thập thò mép nước bị đẩy xuống. Báo hại phải 3,4 đứa mới dìu được cậu vào bờ khi đã gần ngất, tái xanh tái tử. 

 Sông cầu Rào nhỏ nhưng chảy xiết, đứa bạn học cấp 2 có ông anh đang học hàng hải trong đội tuyển bơi của trường ngày nào cũng bơi sông, 1 hôm lặn thế nào bị kẹt dưới đáy sà lan chết đuối làm nhà nó khóc quá trời. 

 Có hôm, thằng bạn rơi dép Lào vì tật ưa sạch rửa chân, thế là dép trôi tới tận cầu phao chỗ cầu Rào bây giờ. Có lúc nó trôi gần phao chỉ gang tay là lấy được nhưng xoáy nước đã nhấn chìm và đưa ra xa hẳn. Thất vọng mãi rồi nó thả nốt chiếc dép kia xuống sông cho nó dập dình trôi đi. 

 Còn sông Tam bạc thì bãi rộng và thoải hơn nhiều, lũ còng gió nhỏ bé càng to sặc sỡ chạy thoăn thoắt. Sông rộng, bờ rộng thế nên Pháp mới chọn đặt nhà máy đóng sửa tàu ở đây, xa xa vẫn có nồi hơi cũ rỉ sét, dạo đó chưa có ve chai thu mua phế liệu thì phải. 

 Cũng ở đây tôi gặp 1 thằng bé con thủy thủ chìa ra gói mì 2 tôm, đó là lần đầu tiên thấy và ăn mì ăn liền. 2 thằng chạy chơi chán rồi chui xuống buồng máy tìm ba tôi đang sửa tàu mà chả thấy ông ở đâu. Buồng máy rộng lắm không 1 bóng người, tôi cứ nút bấm đỏ, cần gạt đỏ là bấm là gạt chờ nó hú rồi ù té chạy lên boong, bên kia sông cũng là 1 xưởng sửa chữa sà lan.

SÔNG LAM NÚI HỒNG 

 Theo các cụ thì núi là khung xương, sông là mạch máu như cơ thể sống. Đất nào có sông núi hùng vĩ thì đất đó địa linh nhân kiệt. Đồng bằng sông hồng có núi Tản sông Đà khí thế lớn nhưng Hà nội chỉ ở mức sông Tô núi Nùng bé bé xinh xinh, nếu bây giờ thông sạch được Tô lịch thì Hà nội mới có thế rồng xanh bay. 

Nghệ tĩnh nổi tiếng với sông Lam núi Hồng. Sông miền trung khi bình thường trong xanh như mắt người con gái sông La. Đi dọc bờ sông Lam thường thấy những trạm bơm xây cao nằm chơi vơi cách dòng nước vài chục m, chứng tỏ mực nước ngày càng thấp như khẳng định ý đồ thay trời đổi đất là trò con nít. 

Và nơi đây có rú Nguộc đâm sát sông Lam. Ngồi trên xe khi vô khúc cua 1 bên là sông sâu hun hút, 1 bên là vách đá dựng muốn che xe không khỏi rùng mình. Nước xanh như ngọc, bãi cát vàng, vực sâu rú hiểm và trạm bơm chơi vơi như thể địa thì linh, nhân thì kiệt nhưng kẹt. 

 Từ ngày chia làm 2 tỉnh thì khí đế vương cũng giảm, Hà tĩnh tươi mát vượng hơn nhờ hồ Kẻ gỗ làm giảm hẳn nắng gió Lào.

PHỤ LỤC VỀ SÔNG TÔ NÚI NÙNG 

Vì sao HN lại chọn sông Tô lịch và núi Nùng? Sông Tô lịch xưa 2 đầu nối với sông Hồng nên ngon lành: Nước sông Tô vừa trong vừa mát Anh ghé thuyền đậu sát thuyền em Chớ không phải bí rị như bây giờ còn núi Nùng ở khu vực điện Kính thiên, nơi cao nhất Thăng long. 

Như có giả thiết rằng Tô lịch chính là Lô tịch, có nghĩa là nếu dựa vào mình thì tịch, không tồn tại được. Lịch sử cũng cho thấy thời phong kiến thì dựa vô TH, sau dựa vô Pháp, LX, TQ...tuy tự chủ nhưng vẫn phải có chỗ dựa vì nước nhỏ yếu. 

Còn núi Nùng là núng thì lùi, đúng kiểu đánh nhau truyền thống chống ngoại xâm của ta. Cứ thế địch mạnh thì ta vườn không nhà trống, chạy cái đã. Tới khi địch mỏi mệt vì dịch bệnh, phân tán thì ta quay lại tập kích, phục kích rồi truy kích. Bài này luôn thắng trong lịch sử

SÔNG THUYỀN 

 Nhỏ đọc Giòng sông phẳng lặng của Nguyễn vỹ sau thấy ổng tả đúng thật, trong ngày nắng đẹp nó phẳng lặng không ngờ. Sông Hương thì quá nổi tiếng rồi.

Khi có người hỏi Bùi giáng về Huế thì ông trả lời: 

Dạ thưa, phố Huế bây giờ 

 Vẫn là núi Ngự bên bờ sông Hương. 

 Sông đẹp và chất Chăm của vùng đất này hiện rõ trên sông với du lịch, nghe ca Huế bình dân thì lên thuyền rồng chỗ bến tòa khâm, muốn thấy tập quán sống cả nhà trên thuyền thì tới xóm vạn chài...và có con thuyền nữa mà nhà thơ CM Tố hữu xa Huế từ thanh niên vẫn nhớ là cô gái sông Hương. Truyền thống mạnh quá và khung cảnh thi vị rứa thì ước mơ của ông không thành hiện thực nổi là điều người bình thường nào cũng hiểu. 

 Sông Hàn ở Đà nẵng so với bãi biển thì không thể ấn tượng bằng nhưng đây là con sông mà người 2 bờ nói tiếng khác hẳn nhau do người Việt dừng chân ở bờ bắc tới mấy trăm năm mới qua được bờ nam. 

Hôm tôi qua hàng quán bờ sông sát chân cầu đông nghẹt người chờ coi rồng khạc lửa. Hóa ra với người LĐ tầm như Nguyễn bá thanh có thể biến 1 bờ sông bình thường trở thành khác biệt.

ĐÔI BỜ TƯƠNG PHẢN

 Sông SG là 1 giòng sông đẹp, dù khi bạn ngắm giề lục bình trôi, tàu thuyền sà lan chạy trên sông hay ở trên cao ngắm nhìn dòng sông ráng đỏ uốn lượn giữa vùng đất mênh mông. 

Dù vào lúc sáng trưa hay hoàng hôn, ngày nắng hay sa mù đều có vẻ đẹp riêng của nó. Năm 85 đi tàu Thống nhất từ Vũng tàu vào, sau một hồi quanh co với 2 bờ cây mắm lúp xúp là tới tàu bè náo nhiệt và quận 1 hiện đại nhô lên thật ấn tượng vì ngày đó HN còn ảm đạm lắm. 

 2 bờ sông là sự tương phản rõ rệt, bên này phố xá, đô thị, cầu cảng, thuyền bè trải dài thì bờ bên Thủ thiêm làng quê thứ thiệt với dãy pa nô quảng cáo sừng sững. Khi qui hoạch khu đô thị Thủ thiêm, có dạo ý tưởng chuyển khu hành chính, ubnd sang đó nhưng sau bị gác lại. 

Một quyết định quá khôn dẫn đến hiện trạng Thủ thiêm ngổn ngang như bây giờ. Và mé bên cảng SG, khu cao ốc sẽ mọc lên thay vì khu chợ đêm dọc cảng. Cũng như thế, cột cầu Thủ thiêm 2 ưỡn mình không ngó nhà máy đóng tàu Ba son nữa, vì ở đó khu đô thị trải dài tới cầu SG đã mọc lên.

CHỢ NỔI 

Tứ kỳ là nơi có 4 con sông giao nhau thì Phụng hiệp có 7 . Anh bán chiếu cà mau đi lang thang ngã 5 ngã 7 lâu quá nên khi tới thì người em mua chiếu đã đi lấy chồng. 

Có lần tôi đi chợ nổi Cái răng Cần thơ từ tờ mờ sáng cùng với mấy chị em cơ quan, xuồng lịch xịch chạy ra tới giữa sông mới phát hiện ra không có áo phao mà xung quanh là sóng vỗ, bờ xa lắc nên mọi người nghiêm trang hẳn, không dám giỡn hớt nữa. 

 Sông rộng vậy và giao nhau chằng chịt nên chợ mới họp trên sông cho tiện lối bán buôn mua sỉ. Ngày nay chợ nổi trình diễn cho khách du lịch là chính nên hàng hóa không còn nhiều như xưa nhưng lại thêm màu xanh xanh đỏ đỏ. 

 Nhìn chiếc ghe chở lu be lút hẳn ngang mặt nước lại nhớ dạo mới đi làm giao nhận hàng trên sông. Trưa nắng xuống xuồng 3 lá mua trà đá uống, em chẻ cục đá cho vô ly rồi múc nước sông thành ly trà đá, ở dưới xuồng mới thấy sóng là to và sông thật rộng. 

Bây giờ bờ sông nhà xây nhiều khang trang hơn trước nhưng cửa hậu vẫn ra tới mép nước và có cầu xây hoặc cầu gỗ để xuồng ghe cặp, cả một quãng sông dài hầu như nhà nào cũng vậy. 

Dạo đi tới sông Tiền đường lòng khấp khởi vì sắp được ngắm nơi Kiều trẫm mình và hy vọng rửa tay rửa chân ở đó nhưng rồi thất vọng vì đường xe chạy sát bờ có lan can sắt và kè bê tông phẳng lỳ không có bậc lên xuống. Vậy là chỉ còn đứng ngắm từ xa. 

Ngược với bờ sông Hàn ở Seoul, cả bờ sông rộng rãi làm công viên, bến du thuyền, nơi đậu xe hay bờ sông Tokyo, NewYork du thuyền to nhỏ đậu san sát, xem ra nhìn bờ sông có thể thấy được dân ở đó giàu có tới mức nào. 

Bờ sông miền Nam cũng giống như bờ sông bên Cam pu chia hay Thái lan, các quán nổi ven sông ngồi nhậu thật đẹp, gió sông mát rượi, xa xa thuyền ghe chạy thật yên bình. 

Nói tới bờ sông lớn thì cũng không thể quên được đôi bờ rạch nhỏ, nước lên 2 bên rừng tràm rừng đước, xuồng chạy tới đâu cây như rẽ ra tới đó, có lúc tưởng đâm vô bộ rễ cây đước-móng chim đại bàng thì chàng lái xuồng điệu nghệ bẻ cua hoặc chui qua đám rễ cao nhòng, ấn tượng thật khó phai.

VÌ SAO CHÍ PHÈO GIẾT BÁ KIẾN 

Chí phèo là tay sai của Bá kiến, cả làng ai cũng sợ vì hắn liều lĩnh, khỏe và rạch mặt ăn vạ. Làm nghề ấy phải có sức khỏe và liều lĩnh vì dân quê cũng rất khỏe, thấy yếu yếu là họ bẻ cổ. Vậy bí quyết giữ sức khỏe của Chí phèo là gì trong khi hắn uống rượu tối ngày? 

Tuệ tĩnh nói: bế tinh dưỡng khí tồn thần...và Chí phèo xưa không chịu bóp đùi cho bà ba đến nỗi đi khỏi làng đến mấy năm thì ta thấy bí mật giữ sức khỏe của Chí phèo co lẽ ở chỗ bế tinh này đây. 

Tới khi cậu Chí say vật thị Nở có 1 đêm là hôm sau ốm bệnh liền, hôm sau nữa tới thì Nở ẩy cái té ngã chổng cẳng vì Chí phèo đã mất gin nên giờ yếu nhớt. Tương lai thế là tuyệt vọng vì yếu vậy đằng nào cũng chết, thế là Chí phèo vác dao lụi Bá kiến.

CHUYỂN ĐỔI SỐ 

Trong đợt Covid vừa qua, 1 trong những ngành ít chịu ảnh hưởng nhất là Thị trường chứng khoán. Có nhiều lý do nhưng cốt lõi là các CTCK đã chuyển đổi số tương đối sớm. 

Năm 2000, khi TTCK đi vào hoạt động thì các CTCK có đại diện giao dịch tại sàn. Từ đây lệnh được nhập từ bàn phím vô hệ thống giao dịch của Trung tâm giao dịch chứng khoán. Tất nhiên làm như vậy thì bị nghẽn lệnh nên nhanh chóng sau đó HOSE nâng cấp cho phép giao dịch từ xa. 

Các CTCK được cởi trói nhanh chóng mua core giao dịch từ nước ngoài và 1 làn sóng nước ngoài mua, góp vốn vào CTCK đã diễn ra và 1 trong những công cụ chính để cạnh tranh chính là việc số hóa từ mở tài khoản, giao dịch, margin, thanh toán sau giao dịch...và việc áp dụng giao dịch theo thuật toán AT, xài robot AI diễn ra trong lúc HOSE chậm trễ đổi mới hệ thống giao dịch đã làm lệnh bị nghẽn một thời gian không ngắn. 

Kể từ khi HOSE xài phần mềm FPT HNX V.2 thì tắc nghẽn được giải tỏa. Có thể nói đây là biện pháp có sức mạnh giống như việc triển khai giao dịch từ xa ngày trước. Giá trị giao dịch nhanh chóng tăng gấp rưỡi, gấp đôi và sẽ nhanh chóng gấp ba. 

 Đó là minh chứng cho hiệu quả của việc chuyển đổi số trên TTCK và chúng ta có quyền hi vọng khi hệ thống KRX đi vào vận hành, hệ thống lưu ký thanh toán bù trừ cho phép giao dịch trong ngày, thanh toán ngay thì thanh khoản còn tăng cao hơn nữa. 

Vậy bài học rút ra là chuyển đổi số sớm và theo chuẩn mực quốc tế sẽ giảm thiểu được rủi ro do dịch bệnh và những sự cố nghẽn lệnh, hành xử thiếu chuyên nghiệp gây ra.

ĐỌC SÁCH ĐÔI KHI GIẬT MÌNH 

 Câu Phật tại tâm nghe quen tới mức thành mặc định. Vậy mà có người mới hỏi vậy tâm đó là tâm của mình, tâm của người khác hay tâm của Phật hay tâm là 1 vô hình vô ảnh hiện hữu bên ngoài con người?

BA TRỤ CỘT TRU CỘT BA 

Bên TQ có 3 trụ cột của quyền lực là: 

Băng nhóm các bà vợ, cái này rõ rồi, nữ là nội tướng, lệnh ông không bằng cồng bà. 

 Băng nhóm trợ lý. Cận thần thái giám tham mưu thì quyền luôn lớn, mọi người phải cầu cạnh, cáo mượn oai hùm, gần chùa ăn oản. 

Băng nhóm trưởng phòng, chức không lớn nhưng có thực quyền, thủ kho to hơn thủ trưởng, lại nhũng nhờ quy trình thủ tục là đây. 

Thế nên mới có mấy loại thị trường đen, thị trường xám và thị trường đỏ chính là thị trường quyền lực.

Thứ Hai, 1 tháng 11, 2021

Thái bình thiên quốc

 TRUY TÌM THỦ PHẠM 

 Chuột kia, sao mày đục tường? 

Thưa, vì tường chắn gió. 

 Tường, sao chắn gió? 

Vì gió đuổi mây. 

Gió, sao đuổi mây? 

Vì hắn che trời. 

 Chà, thằng đầu có tội mà thằng cuối lại có công.

HƯỚNG THƯỢNG 

Tầng lớp sĩ phu, văn thân có nhiệm vụ phục vụ vua và hướng thượng trau dồi đạo của người quân tử. Khi làm được như thế thì hệ thống tôn ti trật tự được hài hòa. 

Thời Trần tinh thần Nho giáo lên cao tới mức dù biết nhà Tống yếu vẫn liên minh với họ để chống quân Nguyên Mông nhung địch xâm lược. 

Khi Pháp sang đe dọa, trước thế giặc mạnh thì tầng lớp văn thân không nghĩ mình cần cải cách, tiếp thu cái mới mà lại khư khư bảo vệ nồi cơm, bảo vệ Nho giáo tới mức không nghe lời vua và tiến hành Bình tây sát tả. Mà tây mạnh quá nên quay sang diệt đạo là chính. 

Vậy khi từ bỏ hướng thượng thì tầng lớp này trở nên bảo thủ, cực đoan hơn cả hương nguyện bên Trung hoa và tất nhiên hơn xa lắc võ sỹ đạo Nhật bổn.

NHỜ TRẮNG DA MÀ THOÁT HIỂM 

 Cậu tôi trong đoàn 23 bác sỹ đi B, sau 75 còn đúng 2 người còn sống là cậu và 1 bs khác bị liệt. Cậu kể có hôm đang đi kiếm cá ở rừng đước Năm căn thì nghe loạt xoạt. Hóa ra tụi biệt kích Mỹ vận đồ bà ba đang phục kích, thế là ổng quăng giỏ cá chạy thục mạng, may thoát. 

Về cứ nghĩ mãi mới hiểu do mình da trắng như Tây nên tụi nó ngờ ngợ, chậm phản ứng nên mình thoát.

ĐI BỘ XUYÊN ĐÔNG DƯƠNG 

 Má của 1 chị đồng nghiệp. Chồng tập kết, bà ở lại SG. 1 hôm bà cùng 2 con nhỏ, đứa bé mới tầm 2 tuổi rời VN, qua CPC, Lào để tìm chồng. Cứ vừa đi vừa kiếm việc, hết tiền thì dừng, có tiền thì đi. Cứ thế ròng rã 2 năm thì tới TQ. 

TQ liên hệ, tìm ra chồng bà ở C500. Không ai tin ở mắt mình, không ai ngờ 1 phụ nữ nách 2 con nhỏ lại có thể gặp lại chồng 1 cách anh hùng như vậy.

THÁI BÌNH THIÊN QUỐC 

 Thái bình thiên quốc là 1 cuộc khởi nghĩa lớn khiến cho nhà Thanh chao đảo, suy yếu và Mãn tộc đã phải dựa nhiều vào Hoa tộc để đánh dẹp. Thủ lĩnh là Hồng tú toàn, 1 hôm đọc được kinh thánh thì thoát ngộ lấy đó chỉnh sửa theo ý mình làm chính sách khởi nghĩa còn bản thân mình là em chúa Giêsu. Cứ thế mọi người theo rất đông, chiến thắng liên tiếp và ổng tự xưng Thiên vương. 

Hồng tú toàn sở trường về chính sách, đại cuộc nên giao công việc xử lý hàng ngày cho Dương tú thanh và các phó dưới quyền. Trong hội tiền khởi nghĩa thấy chiêu lên đồng nhận làm em chúa Giêsu lợi hại quá nên 1 hôm có 2 ông lên đồng, Dương tú thanh tự nhận là cha của thiên vương còn Tiêu triều quí nhận làm con. 

Bình thường họ cung kính lễ phép nhưng khi cần làm theo ý mình là lên đồng truyền chỉ thị của phụ hoàng nên Hồng tú toàn buộc bấm bụng nghe theo. Dần dần Hồng tú toàn chỉ có hư danh còn thực quyền Dương tú thanh nắm trọn. 

 Việc này làm các đầu lĩnh bất bình vì họ chỉ kém có 1 bậc mà lại bị sai như con. Tới khi Hồng tú toàn thấy Dương tú thanh lộ ý muốn làm vua thay mình thì bí mật điều đình với mấy phó tướng kia hạ sát Dương tú thanh. Tất nhiên là sau đó thế lực các phó tướng lên cao nên Hồng tú toàn lại tìm cách xử tội. Mất Dương tú thanh tài giỏi, Thái bình thiên quốc cuối cùng bị đánh bại. 

 Ở VN nhà Nguyễn theo dõi rất kỹ nên mới rút kinh nghiệm đề ra mấy quyết sách như bế quan tỏa cảng vì khởi nghĩa Thái bình thiên quốc mạnh nhờ 1 phần mua vũ khí tây và có cả người tây tham gia. Nhà Nguyễn cũng quyết cấm đạo vì Thái bình thiên quốc dựa vào kinh thánh, đả phá Khổng Lão...

XÀI TIỀN NGƯỜI 

 Ông bà ta nói đồng tiền liền khúc ruột rồi của đau con xót...tuy nhiên với kinh tế thị trường thì không thể chỉ xài tiền của mình mà muốn lớn, muốn phát triển thì phải xài tiền của người khác như đi vay, góp vốn, phát hành trái phiếu, cổ phiếu...ngân hàng, thị trường chứng khoán là những cỗ máy như vậy. Khi xài tiền của người khác sẽ dẫn tới vấn đề là động cơ của 2 bên sẽ lệch nhau. Khi tốt khi xấu nhưng dựa vào mục tiêu lớn hơn làm được việc, tất nhiên trừ khi bị lừa đảo.

 Nhà môi giới bđs sẽ không giúp được người bán bán giá cao nhất và người mua mua giá thấp nhất nhưng anh ta giúp thương vụ thành công nhanh chóng vì hoa hồng. Đi vay làm dự án sẽ xông xênh hơn, đỡ ke re cắc rắc tiết giảm chi phí. 

Như Pháp hồi quyết định quyết chiến ở Điện biên phủ là nhờ có tiền của người Mỹ, có phương tiện hỗ trợ của người Mỹ chớ nếu chỉ dựa vào sức mình thì bố bảo vì quá sức. Nhưng dựa vào Mỹ quá nên mới ra 1 quyết định liều lĩnh, thiếu cẩn trọng dẫn đến thảm bại như vậy. 

 Hay xài tiền người khác quen tới khi họ cắt cầu thì đánh liều ăn vạ tùy nghi di tản với hi vọng Mỹ quay lại như TT Thiệu cũng là 1 trạng thái. 

 Lò cháy phừng phừng cũng vì món OPM này làm lệch động cơ quá xá đây.

9 BỎ LÀM 10 

Cấu trúc 9,10 trong tiếng việt chỉ sự tối đa như tả cảnh không thống nhất được ý kiến là 9 người 10 ý. Nhưng còn câu 9 bỏ làm 10 thì cách hiểu nào đúng nhất? 

A. Bỏ ra 9đ thu được 10đ 

B. Cố gắng nhường nhịn vì đại cục 

 C. Buôn chung mà riêng mình phải bỏ ra 9 để thu lợi chung là 10 

D. Khác

HÀNH KHÚC THỔ NHĨ KỲ 

 Người Thổ có khiếu giải trí, hài hước thì phải. Mấy hôm nay anh đầu bếp thịt bò rắc muối nổi quá xá mới nhớ ra hồi nhỏ đọc truyện cười Azit Nexin suốt, ổng kể chuyện dân Thổ nhĩ kỳ dạo chưa biết đá banh y như dạo VN bắt đầu tham gia Seagame với lão tướng Quản trọng hùng mồ hôi nhễ nhại và trận nào cũng cả sọt trứng.

 Có lần tôi lên tàu của họ ở cảng SG. Khi không làm việc có 2 cậu thủy thủ ra bắt chuyện vì thấy có bóng chị em. Cậu vạm vỡ thì khoe bắp tay rồi cười chê tôi thanh niên gì đâu ốm nhách, cậu trẻ dáng nghệ sỹ thì móc zippo ra biểu diễn các kiểu đánh lửa, từ mài vô quần jean, cà gót giày,...bật lên quay vòng vòng không tắt, đóng mở lách tách theo điệu nhạc rất vui. Họ vui thật, thế mà trong đầu mình dạo đó toàn hình ảnh râu rậm với kiếm cong. Bản hành khúc TNK.

KHOẢNH KHẮC LÓE SÁNG 

 Với Youtube, Facebook hùng mạnh thế mà Tiktok vẫn len vào đúng chỗ được và cười tươi như hoa nở vì 1 phát kiến đơn giản mà sáng nước là clip thật ngắn. 

 Bao nhiêu nhà hàng làm món thịt bò nướng vậy mà với chiêu rắc muối hài hước khác biệt đã định danh được là thánh rắc muối. 

 Dù to dù nhỏ thì những khoảnh khắc lóe sáng này sẽ giúp sự nghiệp của bạn, doanh nghiệp của bạn thăng hoa.

LÀM BÁNH HAY CHIA BÁNH TQ 

lấy đà để vượt qua bẫy thu nhập trung bình trong khi tìm cách tránh con sóng lừng chênh lệch giàu nghèo và thuyền trưởng Tập CT hướng tàu về phía xã hội thịnh vượng chung. Không bao lâu sau các trở ngại xuất hiện và câu hỏi làm chiếc bánh to ra thì quan trọng hơn hay chia bánh cho đều quan trọng hơn. Giải được câu đố này thì Tập CT sẽ vượt qua cả Mao CT để trở thành số 1. 

Trong khi đó thì VN cũng đang tìm cách vượt qua mức trung bình thấp. Để giải bài toán này thì trước tiên phải xác định được máy chính cây gậy và củ cà rốt phải to hơn hẳn để đẩy tàu đi còn hệ máy phụ chạy cờ đèn kèn trống công suất phải nhỏ hợp lý chớ đừng kiểu máy phụ to hơn máy chính, thủ kho to hơn thủ trưởng.

LÓE SÁNG, LÓE SẢNG VÀ LOE LÓE 

 Khi học tập, làm việc hay giải quyết vấn đề gì đó thường có 1 khoảnh khắc thông minh đột xuất giúp ta hoàn thành công việc sau nhớ lại cứ đắc ý sao mình giỏi thế mãi gọi là lóe sáng. 

 Tuy nhiên do nhiều lý do như cầu toàn, tính tới tính lui, do dự...hay ngược lại bộp chộp hoặc quyết liều thì những cái đó gọi là lóe sảng. Cũng có trường hợp giả điên lóe sảng để làm cho sếp không giao việc đó cho mình nữa. 

Như Trần bình thừa tướng khi muốn cho Lữ hậu không nghi ngờ mình có ý lật đổ họ Lữ nên suốt ngày rượu với gái làm Lữ hậu hoàn tòan an tâm.

 Đó là nói tới 2 khoảnh khắc đặc biệt, 2 loại người đặc biệt chớ trong cuộc sống thực ra chỉ cần loe lóe như đom đóm thôi cũng thành công vượt bực rồi

Thứ Tư, 20 tháng 10, 2021

Mờ ảo

 MỜ ẢO 

 Tây ăn ngậm miệng im lặng còn ta ăn là phải hít hà, sì sụp, soàn soạt, ợ rồi xoa bụng mới là đỉnh điểm của ngon, của sự khen ngợi người nấu về bữa ăn ngon. 

Tây nhà thích tràn ngập ánh sáng còn ta phải tôi tối để bộ lư đồng nó ánh lên, rồi hoành phi câu đối mờ ảo mới là trang nghiêm, kính cẩn

THÀNH BẠI THEO NGŨ HÀNH
Vì sao thành công, vì sao thất bại là 1 câu chuyện dài. Với ngũ hành thì ta có thể giải thích như sau:
- Mộc: các ý tưởng, sáng kiến, kế hoạch của bạn
- Thổ: lĩnh vực ngành nghề hoạt động
- Thủy, hỏa: mức độ hỗ trợ, ngăn cản từ môi trường xã hội, luật pháp, con người, vốn liếng, sự kiện ngẫu nhiên...và cuối cùng là
- Kim: cách thức, phương tiện giải quyết vấn đề 

ĐIỂM DỪNG 

 Dạo này nhiều GS bác sĩ vướng vòng lao lý có thể do họ không trang bị đủ phanh thắng để có điểm dừng. Bs kiếm tốt mà tham làm GĐ, tham quá thì hỏng. Có chuyên môn, có nghề mà đi đua la liếm với tụi vô nghề ngỗng.

HỔNG GIÒ 

 Tiếp tục vụ bác sĩ giám đốc Tuấn bị khởi tố. Với cơ chế 1 thủ trưởng và tâm lý ăn cây nào rào cây ấy của nhân viên thì GĐ đương nhiệm rất vững vàng, các cơ quan chức năng rất khó khui ra được sai phạm. 

 Tuy nhiên GĐ sẽ bị hổng giò khi được (bị) điều chuyển, thăng chức, đá lên...mà không cài cắm được đệ tử kế nhiệm. Anh đi rồi thì sai phạm ở chỗ cũ rất dễ bị khui.

BÀI TOÁN 1/3 

Nếu 1 dự án làm đàng hoàng phải mất 10 tỷ trong khi chỉ được duyệt chi 3,3 tỷ thì bạn sẽ làm gì? 

A. Không làm 

 B. Làm và xin bổ sung vốn dần 

C. Tăng lên 30 tỷ để duyệt chi xuống 10 tỷ là vừa 

 D. Tăng lên 60tỷ 

 E. Khác 

HAY CHÊ 

Mỹ cái gì cũng làm được nhưng chỉ bán được hàng mắc tiền 

 Nga cái gì cũng làm được nhưng chỉ bán được vũ khí 

 TQ cái gì cũng làm được mà giá nào cũng bán được 

 VN cái gì cũng không làm được nhưng cái gì cũng chê được.

TRUNG DUNG 

 Trung dung là trung chính, trung hòa, hài hòa, cân bằng không thiên lệch kiểu thái quá hay bất cập. Nhưng câu hỏi đặt ra là cân bằng, hài hòa với những yếu tố nào? 

Người TQ nói đến các yếu tố như âm dương, ngũ hành và thiên địa nhân. Và do họ chú ý tới, tập trung vào quan hệ giữa người với người, quan hệ xã hội nên đã phân tích rất sâu về các tình huống theo chữ thời trong kinh Dịch với 1 nửa là mối quan hệ với đạo-qui luật xã hội và 1 nửa là đối nhân, trong đó trung dung là tính cân bằng, quân bình mà họ hướng tới và đề cao.

NHO GIÁO 

 Nho giáo: văn minh nông nghiệp số 1 thế giới TQ. VN số 1 đông nam á 

 Nho giáo + TBCN: số 2 thế giới Nhật bản, Hàn quốc, Đài loan, Singapore 

 Nho giáo + XHCN: cực đoan TQ thời Mao CT, VN thời bao cấp, Triều tiên 

 Nho giáo + XHCN+TBCN: sắp số 1thế giới TQ. VN số 1 về tỉ lệ XNK/GDP

KINH THI 

Hứng quan quần oán...đa thức ư điểu thú thảo mộc chi danh. 

Nghĩa: Thi có thể kích thích, động viên, giúp ta rút kinh nghiệm, xem xét, giúp ta tổ chức hợp quần, bầy cho ta cách biểu lộ lòng oán trách. Thi dạy ta đạo lý, gần thì thờ cha, xa thì thờ vua, lại giúp ta biết nhiều thứ cỏ cây chim muông. 

Nhưng thực tế sau này hiểu là: Thi làm ta đủ cung bậc cảm xúc từ vui vẻ, chiêm nghiệm, hòa mình vào tới bất mãn oán trách. Nội dung gần từ cha mẹ tới tận vua, lại có thể tưởng tượng là cây cỏ muông thú để nói lên ý mình. Thể nào viết văn thơ hơi chút là bị suy diễn thành nhân văn giai phẩm ngay.

THÁNH GIÁ VÀ CÁ

 Có lần nhạc sĩ Trần Tiến tới nhà Trịnh Công Sơn mà phải ngồi chờ mãi vì TCS đang nói chuyện với 1 cô gái Nhật về thiền. Vậy là trong đầu Trần Tiến bật lên câu âm dương nằm ngang, ngũ hành nằm dọc, 1 bài hát ra đời. 

 Âm dương ngày đêm nên nằm ngang còn ngũ hành sao lại nằm dọc? Dưới con mắt của Khổng tử thì vạn vật đều có tôn ti trật tự trên dưới nghiêm ngặt của nó. 

Vua là con trời cai quản thế gian, mọi thứ từ thần dân, đất đai, tài nguyên,...đều của vua. Dưới vua, xếp theo trật tự trên xuống là sĩ nông công thương với lớp sĩ khi làm quan là cha mẹ của dân. Với quân sư phụ thì mọi người được phân cao thấp rõ ràng và gia đình trở thành hạt nhân của xã hội. Từ gia đình phóng dạng lên gia tộc và vua tôi cũng như gia đình lớn. 

 Có 1 điều thú vị là 2 nền văn minh lớn châu á là TQ và Ấn độ đều phân biệt, phân chia đẳng cấp rất rõ ràng, kỹ lưỡng. Ấn độ phân chia còn cực đoan đến giờ vẫn loay hoay kẹt trỏng. Từ hệ thống tôn ti trật tự này mới xuất hiện phương cách quản trị, luật lệ, cách hành xử thần dân, ...theo hàng dọc. 

 Vd người TQ khi đó mặc áo tay xòe rất bất tiện khi đánh trận nhưng chỉ khi vua nhận ra tay áo chẽn của tụi nhung địch là tiện nên ra lệnh bỏ tay áo xòe thì mọi người mới thi hành. Hay Hitler, Stalin tự tay duyệt từng loại vũ khí rồi vua Minh mạng cấm quần không đáy là những điển hình của đỉnh cao chỉ huy, tất cả thực hiện theo hàng dọc.  

Văn minh Hy lạp theo chế độ thành bang, họ hình thành tầng lớp công dân ngay khi xã hội đang ở trong hình thái chiếm hữu nô lệ. Từ đây, khái niệm tương đương đại biểu, quốc hội hình thành. Cấu trúc này cho ra đời công dân citizen, viện nguyên lão hay còn diễn đạt cách khác là phương cách quản trị theo chiều ngang. 

Cấu trúc này được củng cố bởi chế độ phong kiến châu Âu tầng lớp quý tộc có lãnh địa riêng của mình. Đông Tây vậy là khác biệt từ đây: Tây lãnh chúa có đất riêng và vua có quyền lực giới hạn còn Đông vua quyền lực tuyệt đối, giới quan lại chỉ có bổng lộc, quyền thu thuế chớ không được sở hữu riêng đất đai và quân đội. VD khi cần tiền để chiến tranh thì vua châu Âu phải đi vay nợ chớ bên này vua không có khái niệm đi vay. 

Từ phương cách hàng ngang này mới dẫn tới đặc trưng quản trị kiểu phi tập trung và các ngành phát triển đa dạng. Tất nhiên cả đông và tây không thể có thuần dọc học thuần ngang được vì bản chất con người 2 thuộc tính cá nhân và cộng đồng không thể tách rời. 

Với sự phát triển tư tưởng đó thì phương Tây hình thành lối trọng chiều ngang và kết hợp chiều dọc như hình cây thánh giá, nặng phần siêu hình, tưởng tượng còn phương Đông trọng chiều dọc và kết hợp nhẹ chiều ngang cho ra hình tượng giống con cá, nặng về thực tế vật chất trực quan hơn. Ảnh hưởng này xuyên suốt rất ít người châu Á thoát khỏi.  

Mô hình thánh giá có ưu điểm khuyến khích quyền cá nhân, quyền tư hữu, làm tăng xác suất của sáng kiến phát minh và chúng có khả năng lan tỏa đồng bộ ra các ngành nghề khác nhau. Tuy nhiên mô hình này cũng không tránh khỏi những tình huống cực đoan như phát xít và chiến tranh giữa các quốc gia. 

 Mô hình cá tuy tập trung quyền lực vào vua nhưng cũng chỉ tới huyện. Đất vua chùa làng nên làng được tự trị, điều này là 1 trong những lý do hay có khởi nghĩa nông dân. Cá có ưu điểm thịnh trị khi có vua sáng, tức là may mắn có độc tài sáng suốt. Mô hình này cũng giúp ổn định bền vững trong điều kiện không có biến cố đột biến nằm ngoài trật tự, dự liệu của người đứng đầu.    

Với 1.0 thì phương tây vượt lên trước và từ đây phương thức quản trị hàng ngang phi tập trung được coi là mẫu mực và lần lượt được áp dụng vô các nước vốn theo mô hình hàng dọc ở mức độ khác nhau. 

 Dù thế nào thì những phương cách ngoại lai này cũng sẽ gây ra đụng chạm, mâu thuẫn. Vd như tham nhũng. Quan VN xưa lương thấp phải có bổng. 

Mức độ bổng do vụ việc dân đền ơn và đạo đức của quan quyết định. Nôm na tưng đó là hợp tình hợp lý, hài hòa. 

 Thứ 2 là quan xưa không quản về kinh tế mà dân tự do làm, quan chỉ thu thuế, xử kiện, phòng hỏa, lũ lụt nên mức cám dỗ vật chất không lớn. 

 Thứ 3 sỹ là 1 đẳng cấp rất cần danh dự. Vậy là khi qui định cấm nhận, tặng quà áp vô thì gen cả ngàn năm có lối chối bao giờ đâu. 

 Mâu thuẫn lợi ích

 Cái này tây thủ rất kỹ nhưng sang ta thì lại vướng làm nghề gì ăn nghề nấy. Nói vậy thôi thời nhà Nguyễn thi hành luật hồi tỵ cũng rất nghiêm khắc nên tránh được cảnh gà què ăn quẩn cối xay như bây giờ. 

XEM KỊCH

 Khách nước ngoài tới VN coi múa rối nước ở Hà nội, ở Huế thì coi nhã nhạc cung đình, vô nam coi cải lương. Nói chung là đa dạng nhưng kịch tiêu biểu thì không biết là vở nào?

 Như sang Thái lan thì đặc sản là vũ đoàn bê đê, các vũ công chuyển giới nhìn xa đẹp hơn con gái bình thường diễn tích nàng Sita, khỉ Hanuman rõ tính dân tộc. Sang Mỹ coi vua sư tử. Chưa coi thì nghĩ mình biết rồi vì đã xem phim nhưng hóa ra kịch là 1 trải nghiệm hoàn toàn khác, hay và giúp hiểu rõ về thổ dân da đỏ hơn nhiều. Còn TQ thì diễn cái biết ngay Võ tòng đả hổ, Thanh xà bạch xà đúng kiểu rạp thời xưa...đại khái thế.

Thứ Hai, 11 tháng 10, 2021

Doanh nhân VN

Doanh nhân VN 

Canh 1 thì đất phân lô 

 Canh 2 chứng khoán 

 Canh 3 ngân hàng 

Canh 4 cơ sở hạ tầng 

 Canh 5 từ thiện ví dầu à ơi 

 Thêm: bộ công an thành lập trung đoàn không cảnh.

PHONG VŨ BIỂU CỦA NỀN KINH TẾ 

 Dạo 93,94 chỗ tôi bắt đầu quen biết với 2 chuyên gia chứng khoán nước ngoài. Người thứ nhất là Mr. Frank Chin, người Mỹ gốc Hoa tóc cột túm phía sau như đuôi ngựa, từng làm môi giới ở NYSE. Người thứ hai là Dr. Raymond Chen từ ĐH Hongkong. 

 Với trình bày và tài liệu của 2 ông, 1 người môi giới chứng khoán và 1 giáo sư ĐH từ năm 96 tôi mới biết cơ bản về thị trường chứng khoán trong đó có khái niệm chỉ số chứng khoán là phong vũ biểu của nền kinh tế do các công ty hàng đầu của quốc gia hiện diện trong rổ chỉ số. Tới 2000 thị trường chứng khoán đi vào hoạt động với số ít công ty cỡ không lớn bọn tôi vẫn tự hỏi cho tới khi nào thì chỉ số thực sự là phong vũ biểu của nền kinh tế. 

 2021 có người trên MXH bảo giờ nó đúng là phong vũ biểu của nền kinh tế rồi anh ạ. Thấm thoắt cũng 25 năm ngày ubcknn được thành lập cuối cùng thì những ông lớn của nền kinh tế VN cũng hiện diện tại HOSE và nhà đầu tư nước ngoài từ vị trí chủ đạo dẫn dắt thị trường, là ngọn cờ để nhà đầu tư nội quan sát giờ chỉ còn chiếm khoảng 5% và nhà đầu tư nội giờ đang làm chủ cuộc chơi. 

Từ khi covid thì cũng là lúc kinh tế ảo tách rời khỏi kinh tế thực. Từ đây khi các kênh sản xuất đầu tư truyền thống bị nghẽn lại thì nó chảy dồn qua kênh chứng khoán và một dạng chỉ báo sớm leading indicator xuất hiện Vnindex là phong vũ biểu ngược của mức độ hồi phục nền kinh tế?

 TTCK giờ ít người còn nhớ hoặc biết tới 2 vị chuyên gia thầm lặng này. Thật đáng tiếc là Mr. Chin mấy năm nay không có thông tin còn Dr. Chen trẻ hơn thì đã mất từ lâu. 

NHÂN QUẢ TRONG KINH TẾ
Trong khi chờ bài bình luận hay về giải Nobel kinh tế 2021 từ các chuyên gia thì tôi đánh vòng quanh chút về nhân quả.
Chúng ta thường nghe Phật sợ nhân, chúng sinh sợ quả. Đó là vì tư duy 2 bên khác biệt. Với người thường thì cố gắng hoàn thành công việc theo kiểu nước tới lấy đất ngăn, giặc tới tướng ngăn, tức là ứng phó, đối phó là chính để đạt được kết quả.
Còn Phật đại diện cho việc nắm được qui luật vận động khách quan và dẫn dắt mình thuận theo dòng chảy qui luật đó, không bao giờ phá vỡ sự cân bằng hài hòa trong tự nhiên.
Tôi nhớ hồi nhỏ có lần tắm ở Đồ sơn. Bãi biển vắng vì bên cạnh là 1 bãi đá hàu bám, đáy ở đó dốc nên sóng lớn và khi rút ra nó hướng về phía bãi đá mà tôi có biết đâu.
Ung dung nằm ngửa trên phao (xăm ô tô) thả trôi bồng bềnh rất thích. Tới khi nhỏm đầu ngó thì đã ở khu vực bãi đá. Cứ sóng đánh vào thì vô được vài m mà khi nước rút ra nó lại kéo mình ra xa vài m.
Sau 4,5 lần cố gắng thì tới bờ, vui quá đứng dậy lại té cái oạch vì rêu trơn và nước lại kéo ra xa.
Lần này có kinh nghiệm khi nước vô thì tranh thủ lần theo mỏm đá để vô, nước rút thì ôm đá trụ lại, vô bờ cũng đợi con sóng lớn để trượt qua chỗ bờ rêu.
Trưa ngồi ăn mới nghe người lớn kể hôm qua có người chết đuối ở đó, thật hú vía. 

CHU KỲ CẢNG BIỂN 

Thời xưa vùng thanh nghệ là nơi thương nhân TQ, Chiêm thành ghé qua trên con đường buôn bán của họ. Đó là 1 lý do làm người Trại mạnh lên sau khuynh loát quyền lực của người Kinh. Sau đó với việc Chiêm thành bị diệt thì cảng dời về Hội an là chính và Phố hiến. Giờ đây cảng Nghi sơn đang quay trở lại làm đầu mối cho miền trung như cách đây cả ngàn năm.  

MÔ HÌNH KINH TẾ 

 Các nước tư bản thì dựa vào tầng lớp trung lưu. Coi trung lưu là trụ cột trong phát triển và tiêu thụ. Còn TQ sau thời Mao ct dựa vào quần chúng để nắm quyền lực thì Đặng tiểu bình mèo trắng mèo đen dựa vào người giàu, tầng lớp doanh nhân để phát triển kinh tế. 

 Tới thời Tập ct lại muốn kéo người nghèo lên với giấc mơ phú dụ. Như vậy mô hình TQ dựa vào tầng lớp giàu và nghèo. Còn VN dựa vào tầng lớp nào?

NGHIỆN 

 TQ vừa rồi hạn chế tối đa con nít chơi game vì họ sợ hủy hoại tương lai của chúng giống như cha ông ngày xưa nghiện thuốc phiện. Họ cũng có tính xấu nữa là nghiện đấu tố, còn lại có ưu điểm nghiện cờ bạc và nghiện làm việc, nghiện làm giàu.

SẮC MÀU KINH TẾ
Ngày trước ở nam bộ có cặp đôi hắc công tử và bạch công tử lừng lẫy 1 thời còn ở ngoài bắc rất thú vị cũng cô Tư Hồng, người phụ nữ doanh nhân hàng đầu được Đào trinh nhất viết thành tiểu thuyết.
Đáng tiếc sau 54 vì cô trước làm ăn với Pháp là thành tư sản mại bản rồi nên người ta chỉ nhắc tới tội phá thành HN.
Còn Bạch Thái Bưởi là tư sản dân tộc nên được kính trọng, tuy nhiên lối làm ăn tư bản của ông như thế nào thì cũng bỏ xó.
Đó là 2 màu rõ nhất. Ngoài ra có thể kể thêm ông Sơn Hà chỉ về màu xanh, nước mắm Vạn vân có công tử Đoàn chuẩn tài danh chỉ màu đen.

CÁC BÀ
Ở HP có đảo Cát bà, theo truyền thuyết là các bà mà gọi chệch đi. Ở xứ ta nữ thường lanh lẹ, giỏi giang hơn nam nên giả thiết này cũng có lý.
Hôm nay điểm qua 1 số quí bà tiêu biểu:
Hai bà Trưng nổi dậy chống thái thú Tô định, tướng xung quanh toàn nữ chứng tỏ VN khi ấy còn ở trạng thái mẫu hệ.
Thế mà các ông viết sử toàn tả Hùng vương, ở 1 thời xa xăm là đàn ông. Chứng tỏ truyền thuyết Hùng vương mới có thời phụ quyền.
Nói tới hai bà trưng thì cũng phải nhắc tới Triệu thị Trinh, người nữ thủ lĩnh có lẽ cuối cùng của thời mẫu hệ.
Mẹ của Thánh gióng. Ai là cha của Phù đổng thiên vương không rõ nhưng việc 1 cậu bé 3 tuổi chưa biết nói biết cười mà vẫn được nuôi chứng tỏ bà cũng khá giả hoặc được trợ giúp vì ngày xưa những đứa trẻ yếu ớt, khuyết tật rất dễ bị bỏ. Sứ giả đến tận nhà và đáp ứng mọi yêu cầu có vẻ phi lý chứng tỏ lai lịch ghê gớm.
Ngoài ra thời đại đồ đồng mà yêu cầu cả ngựa sắt roi sắt thì truyện cũng được sáng tác sau này rồi.

Thái hậu Dương vân nga vẫn nổi tiếng là lấy 2 vua: Đinh tiên hoàng và Lê đại hành. Điều này cho thấy bà là đại diện cho thế lực của dòng họ Dương nổi tiếng, và như vậy phụ nữ cũng đại diện cho dòng tộc được chớ không phải chỉ nam giới.

 Linh từ quốc mẫu Trần thị dung. Khi thái tử nhà Lý chạy loạn đã được họ Trần giúp rập để trở về ngôi báu và Trần thị dung đã được cấy vào như người tiên phong mở lối cho quyền lực họ Trần trong triều nhà Lý. 

Chiêu hoàng công chúa. Mặc dù thế lực của họ Trần rất mạnh và họ quyết chiếm quyền của nhà Lý nhưng tính chính danh vẫn rât quan trọng nên con trai họ Trần làm phò mã và là chồng của vua nữ thì mới ép vợ nhường ngôi cho chồng chứng tỏ thế lực dựa vào họ Lý vẫn còn rất mạnh. Bách tính còn nhớ tới họ Lý thì Trần thủ độ mới sợ hãi tìm cách diệt sạch tôn thất nhà Lý 1 cách không khoan nhượng

VÌ SAO HỒ NGUYÊN TRỪNG KHÔNG ĐƯỢC LÀM VUA? 

Nhỏ học sử cứ thắc mắc vì sao Hồ nguyên trừng không được làm vua trong khi ông có đủ hết lá bài trong tay: con trưởng, tài giỏi, biết chế đại pháo hơn quân Minh. 

Khi cả nhà bị bắt giải về TQ thì có mỗi ông được trao chức quan chế tạo pháo còn mấy người kia lao cải tất. Trong khi đó Hồ hán thương là con thứ, không tỏ rõ tài năng gì? Theo các bạn vì sao Hồ hán thương được chọn? 

Đơn giản vì HHT lấy con vua Trần và Hồ quí ly muốn dùng vị thế đó để xoay xỏa tính chính danh do vương triều mình lập ra. Hi vọng nhà Minh không nổi giận và tôn thất nhà Trần, bách tính chấp nhận, không chống đối quyết liệt.

CÁC BÀ (3) 

Thảm án Lệ chi viên gắn liền với tên thái hậu Nguyễn thị anh. Nhiều người nói bà mưu giết Nguyễn trãi. Thực ra với luật dạo đó mà vua chết khi chỉ có Nguyễn thị lộ bên cạnh thì kết quả tru di 3 đời cũng là bình thường. 

Ở đây Nguyễn trãi nhìn tướng mẹ Lê tư thành biết là bậc mẫu nghi thiên hạ nên tìm cách giúp đỡ nên sau mới xuất hiện vị vua xuất sắc Lê thánh tông. 

 Bà chúa chè vương phi Đặng thị huệ được lòng chúa Trịnh sâm nên con được nối ngôi. Tuy nhiên tụi kiêu binh đã đảo chính góp phần làm thế lực chúa Trịnh yếu hẳn và suy tàn. 

Bà chúa chè quê vùng thánh gióng nên sự nghiệp cũng như ngôi sao băng.

DU HỌC SINH VÀ CHUYÊN GIA 

 Nga hồi Pie đại đế mới lên còn là 1 nước lạc hậu. Ông đích thân sang Hà lan học nghề đóng tàu, tất nhiên còn có hàng trăm người trẻ tuổi đi học đủ các ngành ở châu âu. Đồng thời ông mời chuyên gia tới Nga xây dựng đất nước. Chả bao lâu sau đánh bại Thụy điển, đất nước trở nên hùng cường. 

 Nhật khi duy tân Minh trị cũng cử người đi học, thuê chuyên gia tương tự và trở thành nước châu á đầu tiên đánh bại 1 cường quốc châu âu. 

 TQ Đặng tiểu bình khi 16 tuổi đã cùng 1k6 thanh niên người Hoa sang Pháp du học, sau hàng ngàn người sang LX, sang Mỹ và chuyên gia LX sau 49 ở TQ đông đảo. 

 VN thời Phan bội châu cũng có 400 du học sinh ở Nhật, tuy nhiên chủ yếu học quân sự. Sau đi học TQ, LX rất nhiều dù sau chuyển sang kinh tế thị trường thì lớp người này cũng chiếm nhiều vị trí lãnh đạo và tỷ phú. 

Còn chuyên gia thì rõ ràng quá quan trọng từ 49 tới trước đổi mới. Sau đó dấu ấn chuyên gia chỉ còn ở thể thao và 1 số ngành công nghiệp còn du học sinh chủ yếu là tự phát, không có chương trình của nhà nước đủ tầm và chất lượng.

ĐÀI LOAN VÀ TRUNG QUỐC 

 Khi Tưởng giới thạch chạy ra Đài loan thì xứ đó đã phát triển ngon lành sau chừng 50 năm Nhật chiếm đóng. Với chiến tranh Triều tiên thì Đài loan như hổ mọc thêm cánh, họ xuất khẩu hàng nhựa, đồ chơi, dệt may, da giày...vào Mỹ. 

Tới 80 thì họ lại gặp may lần nữa: TQ tiến hành 4 hiện đại hóa. Khi đó những mặt hàng Đài loan có thế mạnh đã tới ngưỡng vì chi phí đắt đỏ. Rất nhanh họ tiến vào đại lục và xây dựng nhà máy sản xuất hàng nhựa, gia dụng ở đó để khai thác lực lượng nhân công rẻ, đông đảo. 

 Thời gian qua đi, giới nhà giàu ĐL tăng vọt và có tới 1tr người ĐL sinh sống ở đại lục. Họ là người đầu tư lớn nhất và có công nhất trong việc biến TQ thành công xưởng của thế giới. Tuy việc này làm chênh lệch giàu nghèo ở ĐL tăng nhưng cũng nhiều công ty trở nên lớn mạnh như TMSC, ACER, ASUS... 

Còn TQ với bản tính cần cù chịu khó sáng tạo, họ nắm bắt, sao chép và cải tiến rất nhanh. Với qui mô siêu khủng của mình thì họ trở nên mạnh khủng khiếp. Và giấc mơ thống nhất ĐL gần hơn bao giờ hết còn liệu ĐL có hối hận vì tham lợi đã trở thành 1 trong những nhân vật chính nuôi con rồng lửa siêu khủng này không?

 



Thứ Năm, 7 tháng 10, 2021

Trật tự tự trật

 ODP

 Đợt này nhìn bà con hàng hàng lớp lớp đi xe máy rời SG về quê mới nhớ tới chương trình ra đi có trật tự ODP ngày xưa. Ngoài ODP thì đợt di cư 54 tổ chức cũng tốt ngoài ra thì hỗn loạn cả như tùy nghi di tản, thuyền nhân, thùng nhân. 

 Ngó sang kinh doanh cũng vậy, chuyển động Brown là chính, y hệt như giao thông trước Covid. Nên cái thiếu nhất của người việt chính là chữ O: orderly có trật tự. 1 đàn chim, đàn cá không thể di cư dài hàng vạn km trót lọt nếu thiếu trật tự.

GÒ CÔNG
Tên gò công vừa gồng vừa co thật chính xác. Cứ nhìn động tác mấy anh kiến càng khi khoe cơ bắp là thấy thẳng thì không nổi cơ lên được.
Gồng có nhiều mức, từ gồng cho lên bắp thịt ở tay, chân, ngực bụng tới gồng cứng toàn thân. Đặc điểm chung của gồng là vận sức, nín hơi và sau khi gồng người mệt vì đã dốc cạn sức. Trong hiệp khách hành khi Tạ yên khách tập vận công xông mới phát hiện có kẻ rình rập đã rất sợ hãi phải tìm cách lủi ngay vì khi đó người đã cạn kiệt sức.
Để cơ bắp đẹp thì kiến càng hay chơi thuốc nên hại sức khỏe mà biếm họa vẫn vẽ cơ bắp cuồn cuộn mà chim lại như trái ớt, thõng thượt rụt rè rất buồn.
Có nhiều người luyện gồng tới mức thiết bố sam như võ sư Hà châu dao chém vô bụng bình bịch, giáo đâm họng cong vêu và nằm cho xe hủ lô cán qua ngon lành...nhưng đó là biểu diễn chớ khi đấu đài thì ông vẫn thua tới mức từ bỏ sự nghiệp thi đấu tranh giải. 

Gò công và Trần huy liệu

 Sau 54 ông Trần huy liệu là viện trưởng viện sử học VNDCCH nhưng ông thành danh với 2 nhân vật miền nam. 

 Thứ nhất gắn liền với Gò công chính là Bình tây đại nguyên súy Trương định anh hùng kháng Pháp đám lá tối trời. 

Ông Trần huy liệu đã đưa câu: Phan Lâm mãi quốc, triều đình khí dân gắn với Trương định, từ đó Phan thanh giản và triều Nguyễn chết tên. 

Thứ hai là Lê văn tám đuốc sống đốt cháy kho bom địch. So với ông, chưa có nhà văn VN nào có trí tưởng tượng cao và ảnh hưởng mạnh đến như thế.

TỨ BÌNH NHÂN VẬT
Người TQ có văn minh nông nghiệp rất rực rỡ nên họ thường tư duy trên mặt phẳng cánh đồng và với họ 4 phương với họ ở trung tâm là hoàn hảo nhất.
Chính vì thế mà số 4 rất được ưa chuộng và họ gom vào bức tứ bình cho dễ quan sát như tứ thời xuân hạ thu đông, mai lan cúc trúc, sỹ nông công thương, ngư tiều canh độc...Hôm nay giới thiệu 4 nhân vật như tứ bình của TQ cùng có tên Bình.
- Lâm bình nhi trong Kim bình mai tượng trưng cho mùa xuân, xuân tình, sức sinh sản của người TQ. Ta biết TQ mạnh nhất ở sự đông dân.
- Trần bình người chia thịt vĩ đại tượng trưng cho túi khôn TQ, cuộc sống là mưu kế, mưu sâu kể hiểm li gián mua chuộc lòng người. Mùa đông trời lạnh dễ nghĩ mưu tính kế sâu xa.
- Đặng tiểu bình tượng trưng cho sự giỏi giang trong kinh doanh, làm ăn vượt khó 1 gánh lạc xoong đi khắp thế giới và không ai nghĩ ổng giàu có thế lực dữ vậy. Đây là mùa thu lay động lòng tiền.
- Tập cận bình. Tượng trưng cho bản năng gốc nhất thống thiên hạ, độc bá quần hùng truyền y bát từ Tần thủy hoàng, Mao trạch đông. Là mùa hè chói chang mặt trời đỏ. 

CON MỘT 

 Đội bóng trai làng VN vừa rồi thua đội bóng em chã con một TQ đúng là cũng xui. Tuy biết game có hên xui nhưng trận này tỉ lệ trai láu VN đưa vào hơi thấp và trong đội lại có em chã Thanh bình, Tấn trường. 

 Còn TQ biết toàn con 1 thì chả làm được trò trống gì nên đã giở chiêu nhập tịch tăng sức chiến đấu và may mắn họ có số 7, người không phải em chã hiếm hoi.

LỚN THUYỀN LỚN SÓNG
TQ rất mạnh nhưng sẽ gặp những con sóng nào?
Ăn: mới tự túc được khoảng 95%
Năng lượng: 70% dầu, 44% gaz nhập. Vừa rồi cam kết phát thải cộng với không thèm nhập than từ Úc lập tức thiếu điện.
Nước: ngăn nước chảy xuống phía nam làm sông cửu long cạn hẳn, dẫn nước định xanh hóa vùng hoang mạc thì vùng cây lương thực lại khô hạn.
Dân số: với chính sách 1 con giờ cuống đít bẻ lái vì chưa giàu đã già hiển hiện
Mô hình phát triển dựa vào xây dựng, bđs qua Evergrande bộc lộ đã hết đà, cần động lực mới. 

CHO TAN NỖI SỢ
Xưa Phàn khoái hộ vệ Lưu bang phó hội Hạng võ gọi là Hồng môn yến. Hạng võ ghê gớm lắm, ai nhìn cũng sợ, Phàn khoái tuy trong bụng hơi ớn nhưng vẫn nhìn trừng trừng. Tây sở bá vương thấy thế vẫy lại cho miếng thịt heo và ly rượu để tráng sỹ uống cho tan cơn sợ.
Không biết có phải vì thế không mà Phàn khoái hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, Hán cao tổ giả đau bụng lủi mất.
Như vậy, ngoài đấu trí, đấu lực thì còn độ lỳ, độ dũng cảm, chỉ trong gang tấc quyết định thắng thua.
Năm 75, cũng chính vì choáng váng cú Buôn mê thuột mà hoảng lên tùy nghi di tản dẫn đến thua. Đó là do cái sợ làm mờ lý trí.
Đợt Covid vừa rồi cũng vậy, trước thấy zero Covid đơn giản không ngờ chủng delta quá bá đạo, càng ai ở đâu ở đó càng bùng phát. Càng sợ càng siết, càng sai nguyên tắc 5k, cho tới khi thấm mệt mới sống chung với dịch và trở lại hết sợ hãi.
Cho nên thận trọng chớ không ngạo nghễ, không khiếp sợ mới đưa ra được cách giải quyết hợp lý và hiệu quả. 

NGĂN CÁCH
Tới giờ tôi vẫn không hình dung được Vinashin đóng tàu biển mà trụ sở ở HN thì làm sao ban bệ con người ở đó có tinh thần đại dương được. Đó có phải là 1nguyên nhân làm cho hoạt động trở nên viển vông không?
Trường đại học tách rời viện nghiên cứu thì 2 bên trao đổi học thuật và nghiên cứu với nhau được. Khối này lại ngăn cách với doanh nghiệp thì sao hiểu được DN cần gì và DN cũng diễn bài kinh nghiệm khỏi cần kiến thức update?
Cũng như thế bộ y tế ngồi ở HN chỉ đạo chống dịch trong SG mà bác sĩ, chuyên gia đầu ngành không biết dân nghèo cỡ nào, ở chen chúc trong phòng trọ chật chội cỡ nào với số lượng lên đến hàng triệu thì làm sao có thể đưa ra phương án đúng được.
Cho nên nước xa không cứu được lửa gần, người giàu thì không hiểu được người nghèo luôn luôn đúng. 

Thứ Sáu, 1 tháng 10, 2021

Cỏ dại

 CỎ DẠI 

 4 tháng rồi mới xỏ giày vô công viên. Cỏ đã mọc lan ra lối đi, có chỗ tới gần nửa và hoa dại trắng vàng nở như đường quê. Có cây lớn tét ngang thân ngã rạp chắn lối và mấy con chó hùng cứ trong bãi cỏ thấy người xâm phạm lãnh địa của chúng nên sủa inh ỏi và chạy vòng vòng tuần quanh biên giới nó định.

 Covid qua mới thấy trong khó khăn những hoang dại, thú tính nổi lên thì những lòng tốt, tận tâm cũng khoe sắc. 2 đầu của giải quang phổ xấu tốt, giỏi dốt hiện lên rõ ràng, và cũng có những cây to, ghế lớn bị tét cành tét đít.

TẨU HỎA NHẬP MA
Có 1 người tập thiền rất có năng khiếu. Hít vào phình bụng, thở ra từ từ. Cứ thế khí xuống đan điền, theo nhâm mạch đốc mạch...cả hệ kinh lạc khí tới đâu chỗ đó thông suốt khoan khoái dễ chịu, sức khỏe tăng tiến thật là nhất hô bá ứng.
Tiến tới anh dùng thần kinh chỉ huy ngủ mấy giờ, thức mấy giờ, ngủ sâu nên da mặt hồng hào, mắt sáng như sao. Thuận đà kiểm soát luôn việc ỉa đái cho bộ đồ lòng khỏe mạnh, thận thì anh dùng khí lực cách sơn đả ngưu xử mấy viên sỏi bể nát.
Công lực đại thành quay ra kiểm soát nhịp tim cho nó đập thật chậm hi vọng tim tăng tuổi thọ...
Cứ thế đại sư dùng thần kinh trung ương thay thế dần hệ thần kinh thực vật. Mọi người trầm trồ giỏi quá, thật đúng là đỉnh cao chỉ huy, mọi thứ cứ răm rắp răm rắp.
Được 1 thời gian ngon lành. 1 hôm anh đi ăn nhà hàng bị ngộ độc thực phẩm, ảnh vận công trục độc ra nhưng tự nhiên mọi thứ chống lại ảnh. Bụng đau đầu đau họng ới mê mệt, tới lúc đi bệnh viện thì mới khỏi nằm li bì mất cả tuần.
Sau đợt đó ảnh mới chịu để tụi thần kinh thực vật tự nhiên làm việc của mình, đầu không phát í chí quản đít nữa. 

CÔNG VIỆC
Chú tôi tốt nghiệp bách khoa hà nội thì bị gọi đi lính. Dân đại học lần ấy đi đông vì thiếu lính.
Huấn luyện ở Sơn tây, cuối tuần được nghỉ xả hơi vì đã xong chương trình chỉ còn chờ phân bổ.
Anh em đang hí hửng tính chơi bời, ăn uống hay về thăm gia đình thì lệnh trên truyền xuống tự túc vật liệu, tự sáng tác sản phẩm theo ý từng người, chiều chủ nhật chấm điểm.
Mọi người đồn nhau sẽ phân loại đi đâu làm gì dựa trên kết quả này nên hăng say sôi nổi làm việc.
Người nặn tượng, người xây mô hình, người vẽ, người đẽo gọt...
Chiều chủ nhật không thấy cấp trên nói gì. Mọi người lại tiếp tục sửa chữa, nâng cấp bận rộn.
Tới cuối tuần sau chỉ huy xuất hiện thông báo sáng hôm sau hành quân mà chả hỏi gì tới sản phẩm. Có chú lính sốt ruột hỏi thì được trả lời các cậu tự hủy chúng đi.
Hóa ra chỉ là mẹo giữ lính bận rộn trong thời gian rảnh tránh tình trạng ra ngoài phá làng phá xóm hay trốn về nhà mà thôi. 

CÁCH NGHĨ CỦA NGƯỜI ÚC 

 Đi sang Úc lâu lâu rồi mà chưa viết về nước Úc, chỉ nhớ xứ sở thanh bình và người dân vui vẻ múa hát khi đi bộ trên vỉa hè rộng ở Melbourne một tối trong lành và họ tự nhận họ nông dân, hơi đụt so với Anh Mỹ. 

 Gần đây có 2 việc làm nhắc tới tính cách Anglosaxon của họ. TQ mua than, quặng, rượu vang, bò...từ Úc rất nhiều. Từ khi TQ không hài lòng là giở chiêu truyền thống dọa và trừng phạt thương mại rất nặng ký. Tưởng họ sợ ai dè ép quá thì Úc tham gia AUKUS luôn và mua ngay tàu ngầm hạt nhân xem ai làm gì được ai. Đó là chất Anh khi Hitler đánh cả châu âu nhưng Churchil kiên quyết không sợ.

 Thứ 2 là việc Covid. Trong khi VN 12 app quân xuất hiện rồi giấy tờ con dấu...đủ thứ thì như tiểu bang NSW họ cấp cho mỗi người 1 thẻ cứng in QR code. Đi tiêm phòng, vô nơi công cộng chỉ quẹt thẻ là chính quyền nắm được thông tin mà người dân không phải làm gì cả.

Dự kiến áp dụng toàn quốc vào 25.10, tất nhiên còn tranh cãi chán

 Note: do đó họ thích đọc sách giành cho dummies còn người việt thông minh quá nên lúc nào cũng đòi nâng cao bỏ qua cơ bản.

TIẾN CỬ

 Thời TBT Đ10 VN bắt đầu cử người tham gia các định chế quốc tế nên tìm người khó vì người vừa thông thạo tiếng anh, nghiệp vụ lại vừa hồng thì hiếm. Cử người đi WB ô Đ10 mới hỏi chú chọn ai. Có người này tiếng Anh tốt, nghiệp vụ khỏi chê nhưng trước là công chức cao cấp chế độ cũ có được không anh? Tất nhiên là không rồi. 

 Mấy hôm sau. Có người này rành nghiệp vụ, đang là bí thư chỉ có tiếng anh giờ phải học? Việc gấp mà học thì bao giờ mới giao tiếp nối, không được rồi. Gần tới ngày gửi thư trả lời anh trợ lý mới bảo: Em tìm mãi mới thấy 1 người ok hết chỉ hiềm chức còn thấp chưa được như yêu cầu. 

 Chú hẹn lên đây coi giò coi cẳng xem. Tất nhiên là việc tiến cử thành công mỹ mãn

TỰ LÀM 

 Trước nhà tương lai học Tofler nổi như cồn và ông dự báo con người sẽ ngày càng thích tự làm vì thời gian rảnh tăng. Sau đó thấy có IKEA là có vẻ giống còn lại phụ thuộc vào chuyên môn hóa ngày càng tăng như xe tự lái... 

Tới dịch Covid lần này thì đúng là nhiều việc nhà, chăm sóc bản thân phải tự làm. Vd như cắt tóc chẳng hạn, dự là sẽ có chừng 10% trai ra đường tóc ngắn mà hơi nham nhở

HÔN NHÂN 

 Thời hiện đại thường lấy nhau vì tình và mấy đứa trẻ vẫn hay hát ta yêu nhau vì sinh lý...chớ trước kia thường cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy. Nhà khá giả thì môn đăng hộ đối còn bình dân là nồi nào úp vung ấy. 

 Ngoài ra với nhà giàu thường gả con gái cho học trò nhà nghèo nhưng học giỏi, đỗ đạt tú tài, cử nhân...tức là bên có tiền, bên có quyền kết hợp với nhau, tập tục đó kéo dài tới tận thời Pháp thuộc. Sau đó thì lại tới thời con trai có học nhưng lý lịch không đẹp lại tìm lấy vợ công nông binh để được ghi lý lịch thành phần tốt hơn. 

 Vua chúa xưa lấy vợ thế nào? Ngày nay xem phim nhiều cứ nghĩ vua tuyển vợ là mĩ nữ, thật ra không đơn giản thế mà tầm ấy lấy vợ là củng cố quyền lực, liên minh chính trị được đặt lên hàng đầu chớ người đẹp lãnh những sứ mệnh nặng nề, kinh thiên động địa hơn. 

 Vd họ dùng để cầu hòa như Chiêu quân cống Hồ, An tư công chúa gả cho Thoát hoan khi vua Trần bị đuổi đánh...rồi dùng để đổi đất như Huyền trân công chúa lấy vua Chiêm để nhà Trần được thêm 2 châu Ô Rí...còn vua gả con gái cho tù trưởng biên viễn là thường nên mọi người xót cây quế đưa cho thằng Mán nó vày từ tích ấy. Tóm lại là vì quyền lực, quyền lợi là chính chớ sắc là phụ thôi.

CHÊNH VÊNH 

 Chênh vênh chỉ trạng thái cân bằng không chắc chắn, không bền vững. Trạng thái này khi gặp lực đủ lớn dễ dẫn đến tình trạng trứng để đầu đẳng, rất mệt, giống như đi xe đạp phải luôn đạp xe, ngưng là đổ. 

Với cá nhân thì ở trạng thái vòng quay của chuột. Luôn vắt mũi bỏ miệng, ráo mồ hôi là hết tiền...tóm lại thu nhập thấp chi tiêu tằn tiện, có rất ít hoặc không có tích lũy. Chỉ cần vài tháng thất nghiệp là bay hết mấy năm tích lũy. 

 Với công ty thì biên lợi nhuận rất thấp hoặc luôn cố gắng duy trì dòng tiền hoạt động. Họ thường đứng cuối trong chuỗi và phụ thuộc vào nhà cung cấp hoặc khách hàng chính. Khi bên kia hắt hơi sổ mũi thì bên này ốm nặng. 

 Việc về quê và đứt gãy chuỗi cung ứng làm thế chênh vênh bị mất, bắt buộc phải mất thời gian để lập lại thế cân bằng mới.