Quản trị công ty thực hành

Ta thường nói quản trị công ty (corporate governance) đại chúng mà quên DNNN, Bank, SME, gia đình nhỉ?

QTCT (corporate governance) có lợi ích hết sức thiết thực với công ty. Đừng nghi ngờ điều ấy vì thế giới họ làm cả rồi. Ở Việt Nam thì IFC thúc giục nhiều, chính phủ cũng đã nhận thức được và triển khai tương đối quyết liệt.

Vấn đề còn lại với doanh nghiệp VN là ta triển khai như thế nào, quy mô, mức độ ra sao mà thôi. Hãy thôi băn khoăn xem nó có phù hợp không và dẫn ra vô số khó khăn như công ty nhỏ, không có truyền thống, không có người để thực thi…giống như câu chuyện về thành viên hội đồng quản trị độc lập. Đừng cố cưỡng lại xu thế mà hãy nắm bắt nó, sử dụng nó để công ty trưởng thành và nếu có thể là cạnh tranh và huy động vốn trên trường quốc tế.

Vậy chúng ta phải bắt đầu từ đâu?

Xin thưa, mọi việc bắt đầu từ nhận thức. Tư tưởng không thông vác bình tong không nổi. Và xây dựng nhận thức thì đơn giản nhất là đi học.

Lựa chọn lớp học. Có mấy yếu tố cần chú ý

-          Thứ nhất: nội dung chương trình giảng có đơn giản, dễ hiểu, có thảo luận và case studies không. Nên nhớ Hội đồng quản trị, ban Tổng giám đốc chủ yếu là học để có nhận thức, để đưa QTCT về áp dụng tại công ty chứ không phải học về để trực tiếp làm.

-          Lớp học cũng chỉ ngắn ngày, khoảng 3 ngày là tối đa. Lớp học nên được tổ chức ở khách sạn tối thiểu 3 sao, tiện nghi và thoải mái vì bạn nên nhớ bạn đến đây không chỉ tham dự, học thầy mà còn học bạn, kết nối với lãnh đạo các doanh nghiệp khác. Số lượng học viên thích hợp do đó cũng chỉ nên tối đa là 30, ít thì buồn, đông thì loãng.

-          Giảng viên có kinh nghiệm thực tiễn không, có phải là chuyên gia đầu ngành không. Bạn bảo ở VN những người như thế hiếm. Hiếm nhưng vẫn có và bạn có thể nhìn ra họ. Bạn cũng có thễ mời chuyên gia nước ngoài. Và bật mý một chút, nếu các bạn đi học nhiều thì chuyên gia nước ngoài sẽ chuyển giao kiến thức cho đội ngũ giảng viên trong nước

Tiếp tục về nhận thức

Phải luôn nghĩ rằng tuân thủ quy định về QTCT không chưa đủ. Đó chỉ là tiêu chuẩn sàn, muốn công ty tốt hãy cố gắng ở mức cao hơn.

QTCT là một quá trình chứ không chỉ là nhận thức. Bao giờ quá trình cũng là nhận thức, tổ chức thực hiện, thực thi và chỉnh sửa cải tiến.

Lựa chọn công ty tư vấn

-          Nghiên cứu kỹ lý lịch, điểm mạnh của công ty

-          Công ty có đưa ra được giải pháp phù hợp với công ty mình hay không. Nên nhớ mỗi loại công ty ứng với một loại hình QTCT khác nhau như công ty niêm yết, công ty gia đình, công ty vừa và nhỏ, ngân hàng, công ty nhà nước. Phải chọn đúng size của mình.

-          Đội ngũ nhân viên có kỹ năng, chuyên nghiệp hay không

-          Ngoài chuyện QTCT, luôn luôn nhớ bộ ba đi cùng nhau còn có quản trị rủi ro và trách nhiệm xã hội. Bài học bầu Đức là một ví dụ

Tổ chức thực hiện:

-          Quán triệt toàn công ty, từ người cao nhất. Tránh hình thức vì nếu hình thức thì lại rơi vào lẩn quẩn.

-          Bố trí đúng người, đủ người, đủ quyền lực để triển khai

-          Chi phí cũng phải đủ, tất nhiên. Tóm lại cũng là một cuộc đầu tư, phải đủ nhân tài vật lực

-          Hợp tác với công ty tư vấn

Thực thi và cải tiến

-          Khi đã có quy định rồi thì làm cho đúng, tránh tình trạng người khác phải thực hiện, còn mình thì không

-          Có gì chưa phù hợp, chỉnh sửa ngay

-          Hàng năm đánh giá việc thực thi, đưa ra chỉ  tiêu mới hoặc sửa đổi bổ sung.

-          Liên kết với tổ chức có uy tín về QTCT để họ đánh giá, đề xuất cải tiến cho khách quan đồng thời trao đổi kinh nghiệm với các công ty khác. Nên nhớ QTCT là lĩnh vực phức tạp, đồ sộ, chỉ mấy lớp huấn luyện là chưa đủ mà còn cần đến sự nghiên cứu, survey kỹ càng để áp dụng QTCT phù hợp với công ty VN, thực tiễn VN.

2. Công bố thông tin và quản trị công ty

Công bố thông tin trên TTCK VN được thực hiện theo thông tư 52
http://www.ssc.gov.vn/ubck/faces/vi/vilinks/videtail/vidsvbpl/vichitietvbpl?dDocName=APPSSCGOVVN162078324&_adf.ctrl-state=1d9y0peotw_92

quy định chi tiết các loại thông tin mà công ty đại chúng, công ty niêm yết phải công bố cũng như cách thức công bố...
trong khi đó quản trị công ty (CG)
http://www.ssc.gov.vn/ubck/faces/vi/vilinks/videtail/vidsvbpl/vichitietvbpl?dDocName=APPSSCGOVVN162078358&_adf.ctrl-state=1d9y0peotw_109

cũng có mục yêu cầu công ty minh bạch và công bố thông tin. Nhiều người nghĩ rằng yêu cầu này trong CG là nội dung của thông tư 52 nên tương luôn vô bài giảng về CG.
Thực ra yêu cầu trong CG bao trùm hơn và nói đến câu chuyện khác hẳn. Mời tham khảo
http://www.ecgi.org/codes/documents/tsx_gtgd.pdf
or
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278425403000371

Công bố thông tin trên TTCK VN được thực hiện theo thông tư 52
http://www.ssc.gov.vn/ubck/faces/vi/vilinks/videtail/vidsvbpl/vichitietvbpl?dDocName=APPSSCGOVVN162078324&_adf.ctrl-state=1d9y0peotw_92

quy định chi tiết các loại thông tin mà công ty đại chúng, công ty niêm yết phải công bố cũng như cách thức công bố...
trong khi đó quản trị công ty (CG)
http://www.ssc.gov.vn/ubck/faces/vi/vilinks/videtail/vidsvbpl/vichitietvbpl?dDocName=APPSSCGOVVN162078358&_adf.ctrl-state=1d9y0peotw_109

cũng có mục yêu cầu công ty minh bạch và công bố thông tin. Nhiều người nghĩ rằng yêu cầu này trong CG là nội dung của thông tư 52 nên tương luôn vô bài giảng về CG.
Thực ra yêu cầu trong CG bao trùm hơn và nói đến câu chuyện khác hẳn. Mời tham khảo
http://www.ecgi.org/codes/documents/tsx_gtgd.pdf
or
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278425403000371

Chủ Nhật, 15 tháng 9, 2013

Luật Doanh nghiệp và quản trị công ty

Theo Luật Doanh nghiệp 2005 thì cơ cấu của công ty cổ phần Việt Nam gồm có Hội đồng quản trị, ban giám đốc, ban kiểm soát.
Qua thực hành thì quyền lực thường thiên về HĐQT hoặc Ban giám đốc tùy theo vị thế của người nắm quyền lực tại công ty nằm ở HĐQT hay BGĐ. 
Tuy nhiên điều dễ nhận thấy là quyền lực hoặc rơi vào vị thế thiên lệch, hoặc tranh chấp mà ít khi rơi vào trạng thái cân bằng. Nói cách khác chỉ một ông có thực quyền còn ông kia ngồi cho có tụ, hình thức và ngược lại, hiếm khi phối hợp được với nhau cho có hiệu quả.
Đó là nói về 2 thứ có thực lực, còn BKS thì coi như chẳng có vị gì, chỉ là hình thức trang trí cho có là chính.
Vậy cơ cấu tổ chức có ảnh hưởng gì tới chuyện này không. Trước khi phân tích về cơ cấu theo luật Việt Nam ta thử tìm hiểu chuyện thế giới.
Trên thế giới có 3 mô hình chính:
- Mô hình Anglo - US: bao gồm HĐQT, BGĐ và cổ đông là những nhân vật chính. Hoàn cảnh ra đời mô hình do huy động vốn qua ngả cổ phiếu, trái phiếu trên thị trường chứng khoán là phương thức phổ biến ở những quốc gia theo mô hình này. Do vậy, mô hình này hoạt động phù hợp và hiệu quả trong một nền kinh tế thị trường tự do dưới sự phân chia rõ ràng quyền sở hữu, kiểm soát và quyền điều hành.
Mô hình Nhật bản: tay chơi chính gồm chính phủ, Keiretsu, BGĐ và ngân hàng. Ở Nhật chính phủ điều hướng công ty rất mạnh, với sức mạnh của MITI (tương tự bộ Kế hoạch). Ngoài ra hệ thống ngân hàng cũng rất mạnh, doanh nghiệp nhận tài trợ vốn từ ngân hàng là chính chứ không phải trên TTCK. Keiretsu, một dạng như tập đoàn của Nhật ảnh hưởng tới doanh nghiệp như là cổ đông lớn. Khi công ty làm ăn bết bát không như ý thì HĐQT sẽ bị ngân hàng hoặc keiretsu xử lý. HĐQT ở Nhật do vậy chủ yếu người trong nội bộ công ty như CEO, giám đốc các phòng ban chính.
- Mô hình Đức: Gồm có BGĐ (Vorstand) và ban kiểm soát (Aufsichtsrat). Đức là nơi phát minh ra ngân hàng toàn cầu (Deutsche Bank AG là một ví dụ). Loại ngân hàng này thường giữ vai trò cổ đông chính trong các công ty Đức, họ thường xuyên góp ý thông qua cử đại diện tham gia BKS và khi cần có thể thay đổi BGĐ ngay chứ không cần đợi kết quả bết bát như Nhật. Như vậy BKS của Đức do luật định, đông, bao gồm cả đại diên của giới lao động. BKS này quyền lực lớn vì được lựa chọn, bãi miễn BGĐ.

Sự phát triển của các mô hình.
Do TTCK phát triển, nền kinh tế Mỹ mạnh mà mô hình Anglo-US thắng thế. Nó cũng du nhập những điểm mạnh của mô hình Đức như có ban kiểm toán (Audit committee) nằm trong HĐQT nhằm tăng cường kiểm soát BGĐ sau một thời gian lơi lỏng xảy ra hoàng loạt vụ như Enron, Worldcom...

Ta thấy mô hình cơ cấu tổ chức được định hình do hoàn cảnh, đặc điểm thị trường của các nước và mô hình gắn chặt với nơi kiểm soát tài trợ vốn như trên TTCK, ngân hàng hay tập đoàn. Như vậy vấn đề các nước quan tâm là kiểm soát được vốn, nhằm làm cho vốn hoạt động hiệu quả, vì lợi ích của các tay chơi chính, người liên quan trên thị trường.
Trở lại trường hợp Việt Nam, tôi suy đoán BKS ra đời dựa trên mong muốn của ban soạn thảo theo trường hợp mô hình Đức. Một điều khá thú vị là ông Lê Đăng Doanh, tác giả chính của luật Doanh nghiệp cũng là dân tu nghiệp tại Đức.
BKS theo luật Viêt nam, do vậy, được thành hình mà không dựa trên thực tế môi trường kinh doanh của Việt Nam, và BKS kiểu VN cũng chẳng có quyền lực như BKS kiểu Đức nên nó trở nên hình thức cũng là điều dễ hiểu.
Các cơ quan tư vấn như IFC, IMF,WB, ADB ...đều khuyến nghị Việt Nam áp dụng mô hình Anglo-US vì là mô hình phổ biến, các chuyên gia họ cũng chỉ rành mô hình này. Khi áp dụng vào trường hợp Việt Nam, với kiểu BKS riêng có ở đây thì họ cũng bó tay. Những khuyến nghị về ban kiểm toán do vậy cũng khó khả thi.
Luật Doanh nghiệp đang được lấy ý kiến chỉnh sửa, không biết rằng lần này có sửa được theo hướng nhất quán với mô hình quản trị công ty theo kiểu Anglo-US hay không, có kiểm soát được vốn sở hữu hay không và nên nhớ rằng ở Việt Nam thì TTCK cho đến bây giờ chưa trở thành kênh huy động vốn chính của công ty. Do vậy, dù muốn dù không cũng phải làm rõ mối quan hệ kiểm soát vốn giữa doanh nghiệp và ngân hàng.   

Những ngày xưa thân ái

Năm 1983, tôi vào đại học. Không phải thổi phồng chứ ngày ấy vào đại học là khó khăn lắm. Ai vô được là niềm tự hào của cả gia đình, thậm chí của họ. Về phần nhà nước cũng thế, từ đây có tiêu chuẩn lương thực, tem phiếu loại D đàng hoàng (tương đương nhân viên nhà nước). 
Hệ thống tem phiếu thời bao cấp được chia thành A, B, C, D, E, Te. Te là trẻ em, E là dạng ăn theo, hết trẻ em, nhân dân nói chung, A, B là cán bộ to, thường thì nhà ai có phiếu C cũng là ghê rồi nếu ở xóm lao động.
Thậm chí tôi còn được 21 kg gạo, trong khi bố mẹ tôi chỉ là 13 kg (lý do tôi học ngành nặng nhọc, còn bố mẹ tôi giáo viên, không lao động chân tay nên chỉ 13 kg). Từ đây được ghi lý lịch là tham gia cách mạng từ năm 18 tuổi.
Sơ sơ giới thiệu vậy để biết tụi tôi nôn nao đón ngày khai giảng như thế nào. Cứ tưởng tượng ngồi trong hội trường (học sinh thì ngồi ngoài sân), hiệu trưởng chúc mừng...vì một khóa cũng phải vài trăm sinh viên chứ ít đâu.
Vậy mà không hề, thản nhiên nhận lớp, thản nhiên học, thản nhiên nhận quyết định 03 cán sự lớp (phòng giáo vụ ký, hồi đó trường chưa có phòng chính trị). Mấy ông cán sự này người là cán bộ đi học, người thì bộ đội phục viên, họ chỉ hơn chúng tôi 5,7 tuổi mà khôn hơn mấy tầng đầu.
Thấm thoắt rồi cũng hết kỳ I. Trời ngoài Bắc vào xuân có những ngày lạ lắm, rất khó tả. Buổi sáng trời không trong xanh mà cũng chẳng xám, ánh mặt trời dịu dàng qua kẽ lá. Không khí mát mẻ còn se lạnh, mưa phùn, không là mưa bụi mới đúng.
Mưa lất phất bay, chỉ đủ làm đường đất sạch, không tung bụi. Lá đọng những giọt nước li ti, nhìn xanh tươi hớn hở, thỉnh thoảng nắng làm  những hạt bụi nước óng ánh, lấp lánh màu. Nhà dân bên kia đường khói bếp luồn qua mái ngói, lơ lửng qua mấy cây cau, vơ vẩn thật lâu rồi mới tan ra, loãng vào không khí. Mấy con bướm nhỏ cứ chấp chới, tung tăng.
Ngoài cửa sổ có một chàng quậy học lớp trên đang thò cổ trêu con gái lớp, thấy tôi nhìn qua nó chửi thề rồi dọa đánh đúng kiểu dân HP. Mà thằng này có phải dân đây đâu, nó dân Hải Dương mà.
Trời vậy làm kẻ xa quê ngắm thì nhớ quê, làm kẻ như tôi thì ngơ ngẩn. Sao không ra ngoài chơi, ở trong lớp làm chi. 
Cả không gian thoáng đãng đang chờ đón. Tôi chuồn ra khỏi lớp, đi đến gần nhà người ta để ngắm làn khói xem có gì lạ nữa không mà sao khung cảnh yên bình, yêu đời đến thế. Chạm mặt thằng vừa đe đánh, nó làm lơ như không có chuyện gì xảy ra. Trời xuân mưa bụi thật lạ, ngay cả ở HP một năm cũng chỉ có mấy ngày trời đẹp lạ như vậy. Mưa bụi rơi nhẹ, rơi nhẹ lên mặt lên áo quần mà không làm ướt, không biết người ngoài nhìn vô có thấy ta lấp lánh. 

Bác Lăng gái

Năm đầu đại học tôi ở trọ nhà bác Lăng. Hồi đó nhà tôi ở Cát Bi, trường thì ở Phương Lưu (HP) nếu đi đường nhựa thì khoảng chục cây số (Cát bi - Lạch tray - Ngô Quyền - Đà nẵng - Phương Lưu), còn nếu đi đường làng qua Lũng thì khoảng 7,8 km. Khoảng cách so với bây giờ thì gần nhưng hồi đó với chiếc xe đạp cố vấn, chạy kêu leng keng lọc xọc thì với đường tắt mất khoảng 45 phút.
Tất nhiên không thể phủ nhận là tôi được cưng, đứa con đầu vào đại học. Chọn trường khi đó thật đơn giản, bố tôi bảo đừng học ở Hà nội, tốn tiền lắm, khổ. Học ở HP tiện hơn. Loay hoay thế nào vào trường thì Đường Thủy mà học sang năm thứ 2 thì trường lại bị sát nhập vô trường Hàng Hải, vậy là Đường Thủy mất tên (nói thêm là trước đó nòng cốt từ ĐH Đường Thủy sang nâng cấp Trung cấp Hàng Hải lên đại học, sau một thời gian con lại quay lại nuốt chửng mẹ).
Khi tôi học, hiệu trưởng trường là bác Nhị, còn bác Lăng là cựu hiệu trưởng. Nhà bác Lăng được cấp 2 gian nhà (1 gian để ở, 1 gian làm việc), hồi đó tiêu chuẩn cấp phát rõ ràng. Gia đình CBCNV thì 1 gian hoặc hơn tùy nhân khẩu, độc thân nửa gian trong một dãy nhà tập thể dài.
Tầm 5,6 tuổi tôi từng ở Phương Lưu với ông già và thằng em. Vì mẹ tôi đang ở Hà nội nên ông được tính tiêu chuẩn độc thân, 1/2 gian là phòng làm việc của bác Tố (sau ra làm hiệu trưởng trường công nhân kỹ thuật hàng hải, chuyên đào tạo thủy thủ. Những năm 80 thì trường này oai hùng lắm. Thằng bạn tôi vẫn gọi là trường sơ cấp lãnh tụ).
Nói vậy để thấy trường này có giá, các phụ huynh cũng như con em của họ không thể ngờ khi ra trường năm 88 thì lứa chúng tôi là lứa đầu không còn phân công công tác nữa mà phải tự xin việc. Tự xin nhưng thủ tục vẫn là quyết định điều động từ trường về Tổng cục đường biển, từ TC mới có quyết định về công ty ở dưới. 
Vớt vát được cái do học Hàng hải mà tôi đủ tiêu chuyển nhập khẩu vào SG. Quyết định nhập khẩu do trưởng ban tổ chức chính quyền thành phố HCM ký đóng mộc đỏ chót.
Khi bác Lăng về hưu thì vợ bác cũng hưu. Hai ông bà hưu với 4 người con trong đó có 2 chị đã đi làm, còn lại một gái, một trai còn đi học. Lương hưu thì không thể đủ ăn được nên bà Lăng làm gánh cháo lòng đi bán cho sinh viên nội trú.
Hàng ngày bà đi chợ mua lòng, tối đến cả nhà xúm xít rửa sạch, nhồi tiết, cho lòng, gan...vào nồi luộc, nồi khác thì nấu cháo, bếp lửa bập bùng đến khuya. Sáng sớm tinh mơ lại nổi lửa đun sôi, cắt lòng, soạn vào đôi gánh nồi cháo, nồi lòng, rau cỏ...và gánh đi bán. Sinh viên học thường từ 6h30 nên sáng tinh mơ bà Lăng lưng còng đã lụm khụm gánh hàng đi.
Những hôm bán hết hàng bà vui lắm, cười móm mém nói hôm này phải mua thêm lòng vì hôm nay thiếu. Những hôm bán không hết cả nhà ăn cháo lòng thay bữa trưa.
Ngày hè, ngày đông gánh cháo vẫn theo bác đi bán cho lũ sinh viên thiếu đói. Mà sinh viên thì nhiều chú cũng bựa, ăn rồi xin chịu, hôm sau bà đòi thì chối đây đẩy, không phải con...tội nghiệp, lừa bà già mắt mũi kèm nhèm, hay quên.
Có vài thằng bạn cùng lớp còn xưng danh là bạn tôi để ăn chịu. Vụ này tôi đâu có biết cho tới hôm bà Lăng khe khẽ nói cháu bảo mấy đứa bạn cháu trả tiền cháo cho bác, thật ngao ngán, bạn với chả bè.
Thực ra người ta nể ông Lăng mới cho bà bán đồ cho sinh viên. Trông vậy cũng không thể tránh khỏi những lời đồn đãi như bà Lăng mua lòng lợn chết về bán cho rẻ làm bác cứ thanh minh mãi, có hôm còn rủ tôi đi chợ làm chứng.
Nói cho ngay hồi đó chuyện ăn lợn lở mồm long móng, gà rù là chuyện không có gì phải ầm ỹ, rất thường.
Cứ thế gánh cháo góp phần làm cuộc sống gia đình đỡ khốn khó, các con dần đi làm thì 2 bác cũng lần lượt nhắm mắt xuôi tay sau một đời làm lụng vất vả.
Tôi nghĩ thế hệ ông bà là thế hệ hiệu trưởng, quan chức cuối cùng mà nghèo đến thế, vất vả lo toan với cuộc sống gia đình đến thế. 
Như người phụ nữ truyền thống tảo tần lo lắng cho chồng, cho con, lo cho cả đứa người ngoài như tôi. Ở xa chẳng về thắp nhang cho ông bà được, đành mượn mấy dòng này tưởng nhớ tới ông bà, tưởng nhớ bờ vai còng với gánh cháo lòng và nụ cười móm mém.   

Viết kỷ niệm 30y ngày vào trường ĐH Đường thủy

Tiền đâu hết rồi nhỉ

TT Phan Văn Khải tiếc mãi khoản 30 tỷ usd mà CP giành dụm được.
Vậy vì sao mà hội chứng cứ có tiền là thèm chi, thèm tiêu lại xảy ra. Giống như người trong túi hễ có chút tiền là nhìn cái gì cũng thích, cũng muốn mua vậy.
Nơi vốn ít xài ít, nơi vốn nhiều xài nhiều. Hồi nhỏ có những đứa ma le rút lõi tiền của mẹ, lớn lên chôm tiền vợ, đi làm kê thêm tiền khi mua sắm, riết rồi thành họa sỹ vẽ dự án để xài tiền. 
Nhà ông đất rộng. Trên khoảng đất đấy là nhà ông và vợ con. Xây khi xưa nên cách nhau xa và nhà thì lụp xụp. Dạo này làm ăn được, ông nhậu rồi khề khà nói với đám cháu:
Đất trống bên kia rạch tao cho tụi bay làm nhà.
Con cháu dạ ran, hè nhau chia đất phân lô, lên dấu ranh kỹ càng. Thời buổi tất đất tấc vàng, cẩn thận vẫn hơn.
Chia xong rồi, vẫn chẳng thấy chúng xây, chúng nói chờ ông làm cầu qua rạch rồi xây, ở đây tiện hơn.
Riết rồi thằng út, cháu đích tôn, cháu gái xin ông xây chen, phá mấy nhà cũ xây mới. Ngặt nỗi chúng toàn xin khi ông đang vui, đang nhậu...nên ông đều ok.
Một hôm, giật mình ông bảo, cầu xây rồi mà sao chúng bay không qua bên kia ở.
Chúng bảo tiền đâu có mà xây ông, hay ông cho tụi con tiền
Ông giựt mình. Tiền đi đâu hết rồi nhỉ.
Đọc
http://www.thesaigontimes.vn/Home/dothi/hatang/100627/
http://sgtt.vn/Thoi-su/177487/Bao-gio-moi-xong-%E2%80%9Cduong-bang%E2%80%9D-cho-Thu-Thiem.html

2. Mẹ sanh được trăm con.
Thời bao cấp mẹ quản chặt, chỉ từng li từng tý. Làm gì, bước chân nào trước, tay đặt ở đâu...nhất nhất mẹ quyết. Riết rồi cả trăm đứa đâm ù lỳ, chỉ nhong nhóng đòi sữa, rối tung.
Bắt buộc phải phá rào, bung ra, đổi mới.
Mẹ giao tài sản cho các con, nói các con chừ lớn rồi, mẹ không lo nổi nữa, ra đời bươn chải đi các con. Mẹ giao đất, giao tài sản, vốn...và giao hẹn chỉ khi nào con làm ăn khấm khá, có lại mẹ mới thu thuế thu nhập.
Năm qua tháng lại, vốn, tài sản của mẹ chia cho các con nở nồi nhưng các con vẫn giữ, chỉ ghi sổ là của mẹ cho rạch ròi, phân minh.
Rồi một năm mất mùa đói kém, mẹ đói, thiếu tiền xài nhưng lạ là tiền, tài sản mẹ giao cho các con vẫn không thấy mẹ nói gì, thậm chí mấy đứa cháu được giao quản tiền lãi từ cổ tức của mẹ còn mang đi gởi ngân hàng lấy lãi. Chúng bảo vẫn ghi sổ rạch ròi phân minh.
Note: vậy tại sao không chuyển tất cả các DNNN thành công ty cổ phần rồi trích cổ tức hàng năm về để tăng thu ngân sách. Chủ vốn mà chỉ thu được thuế thu nhập doanh nghiệp thì rõ ràng còn sót.
  

Phụ nữ khoái so sánh

Từ ngày văn hóa Tây du nhập. ảnh hưởng của nó lên đời sống vợ chồng là vô số lời khuyên răn, kiểu như: không được so sánh chồng mình với chồng người khác chẳng hạn.
Thoạt nghe thì hay, mục đích nhân văn: tránh làm tổn thương người bạn đời mệnh danh phái mạnh.
Nhưng kết quả thì sao, các bà vẫn càm sàm mà số vụ ly hôn cũng vẫn tăng vọt.
Thực ra thì theo văn hóa cổ truyền Việt, đàn bà luôn so sánh chồng mình với chồng người khác, luôn đặt yêu cầu cao cho người chồng của mình ví như "anh chưa thi đỗ thì chưa động phòng"
Gớm chưa, xưa phải 3-5 năm mới thi một lần vậy trong khoảng thời gian đó cơm treo mèo nhịn. Đàn ông phải chuyển hóa sự nín nhịn ấy thành thành tích thi cử.
Chả bù cho tụi Tây, đi tranh World Cup 2 tuần mà không cho vợ, bồ vô thăm là loạn cả lên.
Như vậy đàn bà Việt hiểu rằng đối với đàn ông là phải gây áp lực, vì giống đàn ông Việt vốn làm biếng.
Chị em so sánh như thế nào, có thơ thẩn, ca dao đàng hoàng:
"Chồng em áo rách em thương
Chồng người áo gấm xông hương mặc người"
Đúng áo ai người ấy mặc chứ.
Sau có người đề nghị sửa thành
"Chồng người áo gấm em thương chồng người"
nhưng không thành công, vì phụ nữ ý nhị lắm, chồng mình là của mình, không dại thả săn sắt, bắt cá rô.
Họ tiếp tục ca cẩm
"Chồng người buôn đông buôn tây
Chồng em ngồi bếp, để tro chấm b."
Hehe, chê quá thể nhỉ. Nhưng nghĩ kỹ lại trong chê có khoe mà câu ca dao về áo rách, áo gâm chưa nói ra.
Ý của nó là:
Ừ, buôn thì có tiền nhưng đi suốt, nằm một mình có buồn không. Chẳng bằng tớ, chồng luôn sẵn, mà khoản đó lại ok, dài tới mức chấm tro kia mà.
Vậy là thích nghi, sau nào sâu ấy, vẫn đạt yêu cầu của chị em:
"Không giàu thì phải đẹp trai
Không thông kinh sử phải dài thằng cu"
Từ nay mọi người đừng bức xúc chuyện chị em so sánh nữa nhé, kiểu như anh cùng học với anh ấy mà giờ người ta giàu có, anh thì...chán chết hay cùng làm một chỗ,...bạn em chẳng hơn em mà giờ sướng...đến mấy người trước theo em giờ toàn giám đốc, trưởng phòng...