20.07.20
Lịch sử 100 năm tòa nhà Diên hồng và Địa lợi của Sở GDCK Tp.HCM HOSE
Thoạt tiên số 7 Lê Duẩn (trung tâm điện toán của phủ thủ tướng của chế độ cũ) được chọn. Lý do chọn chắc các lãnh đạo hình dung thị trường chứng khoán sẽ bao gồm sàn giao dịch và hệ thống máy tính (Trung tâm điện toán Phủ Thủ tướng VNCH nằm cạnh Phú Thủ tướng đường Thống Nhất, Sài Gòn, được trang bị mạnh ngang với trung tâm điện toán Tiếp vận của quân đội, giàn máy IBM 360/50 thứ nhì ở Việt Nam do USAID trao lại. Toàn vùng Đông Nam Á không máy điện toán nào hùng hậu hơn hai giàn máy ở Việt Nam).
USAID (Cơ quan viện trợ của chính phủ Hoa Kỳ): quản trị tiền viện trợ kinh tế của Mỹ, công việc xuất nhập cảng của các nhà kỹ nghệ, sản xuất Việt Nam cần ngoại tệ USD nhập máy móc về Việt Nam như máy xay lúa, máy ấp trứng gà kỹ nghệ, các giàn máy của công ty dệt (Vinatexco, Vimytex, Sakymen,...), nguyên liệu sản xuất xà bông giặt đồ (Viso), xà bông thơm (hãng Trương văn Bền- xà bông cô Ba), và hàng trăm ngành sản xuất khác. USAID sẽ cung cấp tiền USD cho các dự án sản xuất này.
Khi tôi đi cùng mấy sếp qua đó đã thấy họ dỡ bỏ bàn ghế trong hội trường để chuẩn bị bàn giao cho UBCKNN. Có người bên đó nói chứng khoán chọn chỗ này làm chi, chật mà lại không nằm ở khu tài chính
Tưởng nói chơi, cuối cùng hóa thật. Kết quả cuối cùng là về 45-47 Bến Chương Dương. So với 7 Lê Duẩn thì đây quả một trời một vực. Trung tâm tính toán 7 Lê Duẩn nằm ở phố sang trọng nhưng hơi nhỏ và cách xa phố tài chính còn tòa nhà hội trường Diên Hồng tọa lạc trong khu đất rộng 6.500 m2, trước mặt là đường Bến Chương Dương, bên trái là Nam kỳ khởi nghĩa, sau lưng là Nguyễn Công Trứ mà tôi vẫn gọi đùa là Nguyễn Cộng Trừ cho đúng bản chất xanh xanh đỏ đỏ của ngành chứng khoán.
Hội trường Diên Hồng có lịch sử lâu đời. Được xây chỉ sau bưu điện thành phố, nhà thờ Đức bà, ngân hàng quốc gia. Hội trường Diên Hồng được xây vào năm 1924, theo phong cách Art Deco, bên trong có đại sảnh rộng thênh thang và các văn phòng thoáng đãng, dùng làm Phòng Thương mại, nơi hội họp của các kỹ nghệ gia và thương gia.
Thời Pháp thuộc đây là trụ sở của phòng Thương mại (giống như phòng thương mại và công nghiệp) được đặt ở đây.
Vào những năm 1944-1945, Quân đội Thiên Hoàng Nhật biến nơi đây thành tổng hành dinh.
Sang thời Việt Nam Cộng hòa thì tòa nhà được đặt tên hội trường Diên Hồng vào năm 1955 và làm trụ sở Nha Tổng Giám đốc Kế hoạch, cũng là nơi hội họp của Nghiệp đoàn Thương gia và Kỹ nghệ gia.
Từ năm 1967 đến 1975 là nơi đặt trụ sở của Thượng nghị viện và là nơi họp hành của thượng viện, tổng thống khi nhậm chức cũng tuyên thệ ở đây cho nên trong nhà mới có một ban công gỗ giành cho báo chí (khi xây sửa cải tạo làm sàn giao dịch đã phá đi). Tiếc quá không tìm được tấm hình nào của ban công gỗ này
Tòa nhà mang dáng con sư tử với mặt trước có 2 U cao lên, mặt sau đuôi sư tử là mái che dẫn sang tòa nhà B phía sau. Sở dĩ tòa nhà hình con sư tử tượng trưng cho tính hùng mạnh, trung thực và oai nghiêm vì người Tây chuộng và trọng buôn bán tới nỗi trước còn có trường phái kinh tế trọng thương nổi tiếng 1 thời, ngày nay toàn cầu hóa thực ra cũng chịu ảnh hưởng nhiều của thuyết này.
Tòa nhà có mặt tiền hướng ra rạch Bến Nghé, trước mặt là công viên Cầu Mống rộng rãi với tượng An Dương Vương nỏ thần nổi tiếng. Chếch về bên trái là cầu Móng bằng sắt nổi tiếng ngày nay được sửa chữa bảo tồn. Vua Thục Phán với tư thế nhắm bắn đang giương nỏ thần góc 45 độ hướng chếch về phía quận 8, lưng ngài còn đeo kiếm và vai đeo ống tên. Dưới chân tượng còn có 1 khẩu thần công nòng pháo chĩa vô tòa nhà vì ông trước được coi như Thánh tổ của lực lượng pháo binh. Tượng nay cũng đã bị di dời khi thi công hầm Thủ Thiêm, dĩ nhiên thảm cỏ trước mặt cũng không còn.
Khi qua nhận bàn giao thì tòa nhà này có nhiều đơn vị trú đóng như sở Thương mại, ban quản lý khu Nam (khu chế xuất, PMH…) và rất nhiều đơn vị khác. Việc bàn giao diễn ra ngon lành vì quyết tâm của chính phủ, thiện chí của thành phố và uy tín của UBCKNN. Khi đó họ giữ gìn cẩn thận lắm, tấm đá ghi ngày khởi sự thi công và ngày hoàn thành của tòa nhà họ vẫn giữ để bàn giao.
Trong trang lịch sử hào hùng của mình, hội trường Diên Hồng có khoảng 4 năm làm nhiệm vụ giữ xe máy – chỗ giữ xe có lẽ hoành tráng nhất Việt Nam. Ngoài làm chỗ giữ xe thì hội trường sau khi dỡ hết ghế là một sân trống rộng rãi được thanh niên sở khi ấy như Trà, Dũng baby, Dũng râu, Địch Dũng, Thư, Quân, Tuấn…làm sân bóng mini, Sảnh gỗ lầu 1 làm nơi giao đấu cầu lông nam nữ. Tòa nhà không người ở nên chim yến về làm tổ rất nhiều, phân chim dày cả lớp mà dạo đó ở sở không ai biết đó là tổ chim yến quí giá cả, khi tòa nhà sửa chữa thì công nhân rành 6 câu vụ này đã lấy hết. Nói cho ngay thì có 1 cậu bảo vệ biết nhưng lấy nhín nhín, nói là lấy về làm thuốc cho mẹ em nên chả được bao nhiêu mà còn bị ngã gãy tay.
Sau lưng Diên Hồng còn có tòa nhà 4 tầng dành cho thư ký, nghị viên ở xa nghỉ lại khi họp hành trước 1975. Trung tâm giao dịch cũng hoạt động trong ngôi nhà 4 tầng này đến 2006, khi sửa xong tòa nhà chính Diên Hồng mới dọn qua và mới được làm việc trong phòng có máy lạnh.
Thị trường chứng khoán (Trung tâm giao dịch chứng khoán Tp.HCM) đi vào hoạt động 7/2000.
Để chuẩn bị cho nó đã có các hoạt động sau:
- Ủy ban chứng khoán thành lập 10/1996, đi vào hoạt động 1998. TTGDCK thành lập 1998. Kể từ đó khoảng 70 người của UBCK và 40 người TTGDCK học tập nghiệp vụ (chuyên gia Hàn Quốc hướng dẫn), soạn thảo các văn bản pháp quy như nghị định, thông tư, hướng dẫn giao dịch...
- Lấy trụ sở 45-47 Bến Chương Dương (ngân sách cấp 50 tỷ). Đến khi hoạt động đặt sàn giao dịch tại nhà B (nay đã phá đi, xây mới). Nhà chính làm nơi để xe, 2006 mới sửa xong chuyển trung tâm qua đó.
- Hệ thống giao dịch: CT đầu tiên Lê Văn Châu muốn có hệ thống giao dịch hiện đại như các nước, ý định chưa thành thì về hưu. CT Nguyễn Đức Quang thay chỉ có khoảng 10 tháng để có phiên giao dịch đầu tiên.
- Vậy là liên hệ qua mối quan hệ cá nhân mượn hệ thống giao dịch của Thailand, họ đồng ý cung cấp phần lõi giao dịch. Cử chuyên gia sửa theo yêu cầu của VN và ta chỉ phải trả tiền ăn ở đi lại cho chuyên gia (mãi tới 2006 khi trung tâm thu phí giao dịch mới ký hợp đồng bảo trì hệ thống với Thailand, nghĩa là mới trả tiền).
Phần lưu ký, đăng ký, thanh toán bù trừ do FPT viết. Bảng điện thì Taiwan cho. Nhớ hệ thống điện sàn giao dịch nhà B ta cũng dùng phần điện âm tường có sẵn, sau bên PCCC yêu cầu ta mới lắp bình chữa cháy tự động ở sàn.
Theo lý thuyết thì trung tâm vận hành từ:
- Qui chế
- Con người
- Hệ thống giao dịch
Ta chuẩn bị sẵn, kỹ về qui chế, người. Hệ thống giao dịch đi mượn. Người xây nên qui chế. Vậy có thể nói xây dựng TTCK VN đã theo đúng phương châm người là quí nhất.
Nhớ lại 6,7 năm trời ngồi quạt, chỉ có ban giám đốc được ngồi máy lạnh thì mới thấy cái tư duy tiết kiệm xứ mình thật là nhất quán.
Ngôi nhà B 4 tầng này đã được thay thế bằng nhà mới 12 tầng. Một cuốn sổ lệnh mỏng để cho tòa nhà chính tựa vô theo thế trước có rạch sau có núi.
Cạnh nhà B hồi đó còn có biệt thự kiểu Pháp 2 tầng cổng quay ra Nguyễn Công Trứ. Nhà này bị phá đi sớm để xây trạm điện.
Nguyên CTQH Nguyễn Sinh Hùng khi đó là bộ trưởng BTC rất quan tâm đến ngành chứng khoán nói chung và Hose nói riêng. Ông là người ủng hộ và thúc đẩy dự án xây mới nhà B, trong cuộc họp ngập tràn khói thuốc là ông dặn đi dặn lại các cậu khi có bản vẽ phối hình tòa nhà các cậu phải gửi lên trực tiếp cho tôi để tôi chọn lựa và cho ý kiến. Tòa nhà kho bạc Tp.HCM ở Nguyễn Huệ cải tạo lại cũng theo ý tưởng của ông. Khi nghe chuyện còn vướng bốt điện EEC trong khuôn viên Hose ông lập tức lấy điện thoại gọi cho giám đốc điện lực thành phố nhờ chỉ đạo di dời trạm điện ngay trong thời gian sớm nhất.
2006 tòa nhà sửa chữa xong mang tên Trung tâm giao dịch chứng khoán Tp.HCM rồi đổi tên Sở giao dịch chứng khoán HCM đã chứng kiến những đợt xếp hàng đấu giá CPH đông đúc như xếp hàng mua gạo thời bao cấp rồi tiếp đón tổng thống Mỹ Bush…
Như vậy, trong lịch sử gần 100 năm của tòa nhà Diên hồng: lần lượt từ trung tâm quyền lực của doanh nhân, quyền lực chính trị tới ngày nay là biểu tượng về TTCK càng thấy với tòa nhà như thế, ngành chứng khoán được đặt ở vị trí địa lợi trong công cuộc phát triển. Nhớ lại thời ấy mới thấy tầm của những người đã có quyết định sáng suốt trong việc xin lập Sở GDCK tại tòa nhà này.
....................
Người ta thường nói: An cư lạc nghiệp hay thiên thời địa lợi nhân hòa.
Ngành chứng khoán may mắn có được trụ sở làm việc bề thế rộng rãi. Một điều khó tìm đối với ngành mới thành lập.
UBCKNN có quyết định thành lập 1996, đến 1998 thì đi vào hoạt động. Từ đó đến năm 2000 thì UBCKNN, Sở giao dịch chứng khoán Tp.HCM, SGDCK Hà Nội lần lượt nhận nhà của mình.
Ba khu nhà này đều là nhà xây từ thời Pháp, đều có diện tích lớn và vị trí đắc địa.
1. Trụ sở UBCKNN: 164 Trần Quang Khải
Trước khi giao cho UBCKNN thì đây là trụ sở của bộ Thủy lợi. Khi tôi lần đầu tiên tới đây vẫn còn gặp người của bên kiểm lâm ngồi làm việc (lúc này bộ Thủy lợi đã sát nhập vào bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn).
Khuôn viên rộng chừng 2.000 m2 được bao quanh bởi 3 con đường Trần Quang Khải, Lò Sũ, Hàng Vôi. Hồi đầu còn có cổng phụ mở ra phía bên Lò Sũ và phía sau Hàng Vôi sau đóng lại.
Với mặt tiền nhìn ra phía sông Hồng thì ngôi nhà xây hợp phong thủy, khu này cũng tập trung nhiều ngân hàng lớn như VCB, BIDV và đến Ngân hàng nhà nước – mẹ đẻ của UBCKNN cũng rất gần.
2. Trụ sở SGDCK Hà Nội: 2 Phan Chu Trinh
Mang số tên đường Phan Chu Trinh nhưng tòa nhà này một phần nằm trên đường Tràng Tiền, đối diên là nhà hát lớn.
Tuy diện tích chỉ tầm 1.000 m2 nhưng phóng mắt ra là thấy nhà hát lớn, khách sạn Hilton, chếch bên kia là Viễn đông bác cổ cũ (bảo tàng lịch sử VN ngày nay). Việc được trải tầm mắt trên quảng trường rộng là một điều tương đối hiếm hoi ở khu trung tâm Hà Nội đông đúc, chật chội.
Tòa nhà nằm ở vị trí cực kỳ đắc địa, đô hội. Khi sang VN, người Pháp chọn những nơi cao ráo và đẹp nhất để xây nhà hát, nhà thờ, dinh xã Tây nên HNX thừa hưởng được điều này.
Tuy không nằm trên phố tài chính như HSX nhưng tòa nhà này thụ hưởng sự đắc địa đúng theo kiểu Bắc hà. Sang trọng, ở nơi náo nhiệt nhưng vẫn có chút gì đó khoảng cách với các công trình xung quanh; không nổi trội nhưng cũng chẳng thua kém tạo nên cái riêng của tòa nhà này.
Để có được tòa nhà này, chính phủ đã đồng ý chi trả cho Hà nội 50 tỷ để di dời sắp xếp nơi làm việc cho 8 doanh nghiệp, cơ quan đơn vị đóng tại đây. Một cách làm đã được áp dụng trước đó ở Tp.HCM.
3. SGDCK Tp.HCM: 16 Võ Văn Kiệt
Thoạt tiên số 7 Lê Duẩn (trung tâm tính toán của phủ thủ tướng của chế độ cũ) được chọn. Khi tôi đi cùng mấy sếp qua đó đã thấy họ dỡ bỏ bàn ghế trong hội trường để chuẩn bị bàn giao cho UBCKNN. Có người bên đó nói chứng khoán chọn chỗ này làm chi, chật mà lại không nằm ở khu tài chính.
Tưởng nói chơi, cuối cùng hóa thật. Kết quả cuối cùng là về 45-47 Bến Chương Dương. So với 7 Lê Duẩn thì đây quả một trời một vực.
Tòa nhà hội trường Diên Hồng tọa lạc trong khu đất rộng 6.500 m2, trước mặt là đường Bến Chương Dương, bên trái là Nam kỳ khởi nghĩa, sau lưng là Nguyễn Công Trứ mà tôi vẫn gọi đùa là Nguyễn Cộng Trừ cho đúng bản chất xanh xanh đỏ đỏ của ngành chứng khoán.
Sau lưng Diên Hồng còn có tòa nhà 4 tầng dành cho thư ký, nghị viên ở xa nghỉ lại khi họp hành. Trung tâm giao dịch cũng hoạt động trong ngôi nhà 4 tầng này đến 2006, khi sửa xong tòa nhà chính Diên Hồng mới dọn qua và mới được làm việc trong phòng có máy lạnh. Nhớ lại 6,7 năm trời ngồi quạt, chỉ có ban giám đốc được ngồi máy lạnh mà ngao ngán, chán cho cái tư duy tiết kiệm xứ mình.
Note: Ngôi nhà B 4 tầng này đã được thay thế bằng nhà mới 12 tầng. Một cuốn sổ lệnh mỏng để cho tòa nhà chính tựa vô theo thế trước có rạch sau có núi.
Cạnh nhà B hồi đó còn có biệt thự kiểu Pháp 2 tầng cổng quay ra Nguyễn Công Trứ. Nhà này bị phá đi sớm để xây trạm điện.
Hội trường Diên Hồng có lịch sử lâu đời. Được xây chỉ sau bưu điện thành phố, nhà thờ Đức bà, ngân hàng quốc gia. Hội trường Diên Hồng được xây vào năm 1924, theo phong cách Art Deco, bên trong có đại sảnh rộng thênh thang và các văn phòng thoáng đãng, dùng làm Phòng Thương mại, nơi hội họp của các kỹ nghệ gia và thương gia. Vào những năm 1944-1945, Quân đội Thiên Hoàng biến nơi đây thành tổng hành dinh. Đến 1955, Chính quyền Việt Nam Cộng Hòa đổi thành Hội trường Diên Hồng và Nha Tổng Giám đốc Kế hoạch, cũng là nơi hội họp của Nghiệp đoàn Thương gia và Kỹ nghệ gia. Từ năm 1967 là nơi đặt trụ sở của Thượng nghị viện.
Hình trước khi xây:
Sau khi xây:
Thời Pháp thuộc, trụ sở của phòng Thương mại (giống như phòng thương mại và công nghiệp) được đặt ở đây.
Sang thời Việt Nam Cộng hòa thì tòa nhà được đặt tên hội trường Diên Hồng và là nơi họp hành của thượng viện, tổng thống khi nhậm chức cũng tuyên thệ ở đây cho nên trong nhà mới có một ban công gỗ giành cho báo chí (nay đã phá đi). Tiếc quá không tìm được tấm hình nào của ban công gỗ này, gỗ lim đó 1 thời lót nền nhà Xã xệ sau phải bóc đi.
Vị trí mặt tiền hướng ra rạch Bến Nghé, trước mặt là công viên Cầu Mống rộng rãi với tượng An Dương Vương nỏ thần nổi tiếng. Tượng nay cũng đã bị di dời khi thi công hầm Thủ Thiêm, dĩ nhiên thảm cỏ trước mặt cũng không còn.
Phòng họp bên trong tòa nhà
Khi qua nhận bàn giao thì tòa nhà này có nhiều đơn vị trú đóng như sở Thương mại, ban quản lý khu Nam (khu chế xuất, PMH…) và rất nhiều đơn vị khác. Việc bàn giao diễn ra ngon lành vì quyết tâm của chính phủ, thiện chí của thành phố và uy tín của UBCKNN. Khi đó họ giữ gìn cẩn thận lắm, tấm đá ghi ngày khởi sự thi công và ngày hoàn thành của tòa nhà họ vẫn giữ để bàn giao.
Đuôi rồng của tòa nhà. Phía mặt trước là đầu rồng với 2 U cao lên. Tượng An dương vương dời đi nên không biết nỏ thần giờ bắn hướng nào.
Với ba tòa nhà như thế, ngành chứng khoán được đặt ở vị trí địa lợi trong công cuộc phát triển. Nhớ lại thời ấy mới thấy tầm của những người đã có quyết định sáng suốt trong việc xin cho ba tòa nhà này.
Vài hình ảnh bây giờ:
Sàn giao dịch lúc khai trương
Bảng điện nhà sau
Đấu giá CPH đông như thời bao cấp xếp hàng mua gạo
Hình trước khi xây:
Thời Pháp thuộc, trụ sở của phòng Thương mại (giống như phòng thương mại và công nghiệp) được đặt ở đây.
Sang thời Việt Nam Cộng hòa thì tòa nhà được đặt tên hội trường Diên Hồng và là nơi họp hành của thượng viện, tổng thống khi nhậm chức cũng tuyên thệ ở đây cho nên trong nhà mới có một ban công gỗ giành cho báo chí (nay đã phá đi). Tiếc quá không tìm được tấm hình nào của ban công gỗ này, gỗ lim đó 1 thời lót nền nhà Xã xệ sau phải bóc đi.
Vị trí mặt tiền hướng ra rạch Bến Nghé, trước mặt là công viên Cầu Mống rộng rãi với tượng An Dương Vương nỏ thần nổi tiếng. Tượng nay cũng đã bị di dời khi thi công hầm Thủ Thiêm, dĩ nhiên thảm cỏ trước mặt cũng không còn.
Khi qua nhận bàn giao thì tòa nhà này có nhiều đơn vị trú đóng như sở Thương mại, ban quản lý khu Nam (khu chế xuất, PMH…) và rất nhiều đơn vị khác. Việc bàn giao diễn ra ngon lành vì quyết tâm của chính phủ, thiện chí của thành phố và uy tín của UBCKNN. Khi đó họ giữ gìn cẩn thận lắm, tấm đá ghi ngày khởi sự thi công và ngày hoàn thành của tòa nhà họ vẫn giữ để bàn giao.
Đuôi rồng của tòa nhà. Phía mặt trước là đầu rồng với 2 U cao lên. Tượng An dương vương dời đi nên không biết nỏ thần giờ bắn hướng nào.
Với ba tòa nhà như thế, ngành chứng khoán được đặt ở vị trí địa lợi trong công cuộc phát triển. Nhớ lại thời ấy mới thấy tầm của những người đã có quyết định sáng suốt trong việc xin cho ba tòa nhà này.
Vài hình ảnh bây giờ:
Bếp ga phía sau. Thẩm mĩ ngày nay
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét