Giọt mực đỏ

1. Hiệu ứng giọt mực đỏ
Khi nhỏ giọt mực đỏ vô ly nước. sau vài phút, giọt mực loang ra. Sau vài phút nữa, nhạt dần rồi ly nước trở lại trong như cũ.
Quan sát đó ta kêu là hiệu ứng giọt mực đỏ.
Ứng dụng của nó.
Ví dụ nếu Gs. Ngô bảo Châu về nước làm việc thì sau thời gian dài sẽ không nghe tên nữa nên Ngô Bảo Châu phải ở môi trường phù hợp với mình mới phát huy được tài năng.
Đó là nói chuyện cao vời. Thực ra nhìn quanh sẽ giải thích bao người tuổi trẻ tài cao chui vô môi trường không phù hợp sẽ không sủi tăm giống như Lê Bá Khánh Trình chẳng hạn và vô số trường hợp noname khác.
Đọc hồi ký tất cả là thử thách của Chung Ju Yung chủ tịch tập đoàn Huyndai (Hiện đại) có kể câu chuyện làm đê chắn sóng. 

Nước xoáy rất xiết, những tảng đá hàng chục tấn nối với nhau bằng dây xích sắt được quẳng xuống, thả cục nào, mất cục đó. 

Sau phải đưa một tàu dầu dài hơn 300m chuẩn bị phá dỡ đánh đắm chắn ngang đoạn này (dài khoảng 280m) thí mới thành công, xây được đập.

2. Học nhiều quên nhiều
Giờ đi vô đình, chùa, miếu mạo…nơi thờ cúng tổ tiên, nếu có chữ tượng hình là chịu không hiểu gì.
Đại đa số không đọc được nên không hiểu ông cha đã nói, viết gì. Xa lạ ngay trên mảnh đất của mình. Ngơ ngác ngay cả trong nhà thờ họ.

Tiếng Pháp đã có thời huy hoàng trên đất Việt. Còn nhớ ông tôi tốt nghiệp điplom (tương đương trung học cơ sở ngày nay) mà tiếng Pháp rất giỏi.

Nay còn bao người dùng được tiếng Pháp. Thư viện bao người đọc tài liệu Pháp. Dù Việt Nam nằm trong cộng đồng Pháp ngữ nhưng tiếng Pháp thì thời oanh liệt nay còn đâu.

Tiếng Nga xưa cũng ngồn ngộn, từ chính trị tới khoa học kỹ thuật. Nay thì có lẽ chỉ còn cánh quân sự dùi mài tiếng Nga (trừ dân ngoại giao, dĩ nhiên).
Mỗi lần chuyển đổi tốn bao công sức, những tài liệu cũ thành hoang phế. Có ai đếm không?
Giờ tiếng Anh, không biết mấy chục năm tới tiếng chi, tiếng Tàu chăng?

Tinh hoa vừa hiếm, vừa ít ỏi như giọt mực đỏ so với ly nước mà lại có máu ông sau phá nhà ông trước thì làm chi chẳng hết sức.