QUÂN HÌNH THIÊN

Tôn Tử nói: Đời xưa, kẻ thiện chiến, trước tự tạo cho mình cái thế địch bất khả thắng để đợi cái cơ có thể thua của quân địch.
Xét bên địch chưa có cơ bị chiến bại, ta phải cẩn thận việc phòng ngự, dấu kín quân hình. Sức chưa đủ, ta thoái thủ, sức có dư, ta tiến công.
Cho nên, kẻ thiện chiến đứng ở thế địch không thể thắng ta mà không bỏ lỡ một cơ hội nào có thể đánh bại quân địch. 
Vì lẽ ấy mà “binh thắng phải thắng trước rồi mới đánh sau, binh bại là binh cứ đánh trước để cầu cái thắng may rủi về sau”.
Người giỏi dùng binh, sửa đạo và giữ phép, cho nên có thể vạch ra con đường thắng bại. Binh pháp có 5 việc:
-         Một là dò tính địa hình địa thế, gọi là Độ
-         Hai là lường tính nhân tài, vật lực, gọi là Lượng
-         Ba là so tính quân số, gọi là Số
-         Bốn là cân nhắc thế lực, gọi là Xứng
-         Năm là nắm cái cơ tất thắng, gọi là Thắng

Cho nên, binh thắng như lấy dật cân với thù. Kẻ thắng tiến đánh như tháo nước chứa từ trên dòng thác cao ngàn dặm, uy thế không ai ngăn cản nổi.

Luận giải
Quân hình thiên tập trung vào việc phân tích những lợi thế cạnh tranh hiện tại và tiềm năng của công ty so với các công ty khác trên thị trường. Tôn Tử một lần nữa nhắc lại tầm quan trọng của việc chuẩn bị tạo cho mình một cái thế  mà phía bên kia không thể hại được.
Việc tạo ra thế tất thắng đòi hỏi phải phát hiện, duy trì và phát triển những lợi thế cạnh tranh so với đối thủ trên thị trường. 
Khi phát hiện ra những lỗ hổng trên thị trường mà đối thủ sơ hở hoặc đối thủ đang lâm vào tình trạng khó khăn, lúc đó công ty mới tiến công “mạnh như thác đổ” được.
Do đó, ta phải tập trung vào phân tích 5 việc sau để tìm ra lợi thế cạnh tranh của công ty trong:
-         Độ: Xem xét về thị phần hiện tại và tiềm năng của công ty trong thị trường
-         Lượng: Đầu  vào của công ty bao gồm nguồn nguyên vật liệu, nhân công…
-         Số: Năng lực và mức linh hoạt trong sản xuất, cung ứng dịch vụ  
-         Xứng: Hiệu quả kinh doanh, là căn cứ quan trọng nhất để tính toán thế và lực của công ty trên thị trường.
-         Thắng: Phân tích cách đi tới thắng lợi và năng lực nắm thời cơ của công ty.

Việc phân tích lợi thế còn phải tính tới sức mạnh của lợi thế cũng như ước lượng lợi thế sẽ tồn tại được trong khoảng thời gian bao lâu và nguyên nhân mất lợi thế của công ty.
Phân tích xem công ty có xác định được trọng tâm phát triển qua việc công ty tập trung được sức mạnh binh thắng như lấy dật (20 lượng) cân với thù (1/24lượng). 
Song song với nó, luôn nhớ tới tính hai mặt của một vấn đề nên phải chú ý tới công tác nghiên cứu và phát triển của công ty xem có tránh được tình trạng quá tập trung vào một loại sản phẩm, dịch vụ đến khi lạc hậu không còn sức xoay trở, chuyển đổi thích ứng với hoàn cảnh mới.