Trâu ta ăn cỏ đồng ta (18)

Người châu Âu với thói quen buôn bán lang thang đây đó cùng với con ngựa và lũ vi trùng đã làm tuyệt diệt thổ dân châu Mỹ, châu Úc. Ngày nay người TQ bắt chước cũng thương mại toàn cầu và đi khắp nơi với món dơi đặc sản gieo rắc virus theo con đường tơ lụa. Từ h5n1, sar, corona đều đặn xuất kích chớ không phải là thiên nga đen như nhiều người phân tích.
Nhưng VN chống chọi tốt vì truyền thống văn hóa làng xã và thói quen ít di chuyển, làm biếng đi lại của mình. Yêu em ở xa nhưng lấy cô gái làng là nguyên tắc trâu ta ăn cỏ đồng ta, dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn mà.

#18. Tâm lý ưa thích những thứ tiện lợi, ở gần ta (Availability-misweighing tendency)
@Ngài Munger: 

Xu hướng tâm lý này làm tôi nhớ đến ca từ của một bài hát nổi tiếng:
‘Khi tôi không gần cô gái tôi yêu, thì tôi sẽ yêu cô gái mà tôi ở gần.’
Bộ não không hoàn hảo, bị giới hạn của loài người dễ dàng rơi vào trạng thái ưa thích những thứ dễ dàng, tiện lợi cho nó. 

Chính vì bộ não không thể ghi nhớ, hoặc không thể nhận thức được đâu là điều nó muốn, tựa như chàng trai trong bài hát trên, nên nó có xu hướng tâm lý như vậy.
Một trong những giải pháp tốt nhất để tránh bẫy tâm lý này, chính là việc sử dụng một bộ tiêu chí (checklists), hầu như lúc nào cũng hiệu quả trên kinh nghiệm của tôi.

@S.A.F.E team: 

Trong giới phân tích chứng khoán, chúng tôi nhìn thấy bẫy tâm lý này khá thường xuyên. Một analyst thường có xu hướng chỉ tìm kiếm những dữ liệu sẵn có, đơn giản như báo cáo tài chính, báo cáo thường niên, báo chí hay các buổi họp meeting với ban lãnh đạo – vốn nhuốm đậm màu sắc “chủ quan” của người chủ công ty, thay vì chịu đi đào sâu hơn một chút.
Những dữ liệu về sự yêu thích của khách hàng đối với sản phẩm/dịch vụ, đánh giá khách quan từ các đối thủ cạnh tranh, quan điểm của chuyên gia trong ngành, tầm nhìn về bức tranh lớn của ngành lại bị bỏ lơ một cách thiếu sót.
Ở đây phương pháp lời đồn đại (scuttlebutt) của ngài Fisher và bộ tiêu chí 4M của ngài Phil Town nhằm đánh giá toàn diện công ty luôn hữu dụng vô cùng, nếu các analysts chịu rời văn phòng để đi ra thực tế.

Trent Hamm:
Chúng ta thường đưa ra quyết định chủ yếu dựa trên những gì gần đây đã có sẵn cho chúng tôi. Ví dụ, chúng ta không xem xét những thứ được cất giấu trong tủ quần áo hoặc những ký ức cũ hoặc các mối quan hệ cũ khi chúng tôi đang cố gắng giải quyết vấn đề.
Mặc dù đó là một cách tốt để nhanh chóng đưa ra một giải pháp đủ tốt cho một vấn đề, nhưng nó thường dẫn đến việc chúng ta cùng xem các chương trình truyền hình giống nhau, đến cùng một nhà hàng, ăn cùng một bữa ăn. 

Chúng ta kết thúc việc đi chơi với cùng một người và sử dụng cùng một chiến thuật trong công việc. Điều này cũng thường khuếch đại các thành kiến ​​khác trong danh sách này, bởi vì chúng ta thường sẽ đưa ra những đánh giá sai dựa trên một nhóm thông tin nhỏ (dễ có sẵn hoặc trong những ký ức gần đây của chúng ta).

Cho nên danh sách kiểm tra là một chiến lược tốt. Tạo danh sách kiểm tra cho nhiều quyết định và nhiệm vụ chung của bạn để bạn có kế hoạch chuẩn và được xem xét kỹ lưỡng để chuyển qua.
Một chiến lược khác là đôi khi thực hiện nghiên cứu ngay cả trên các quyết định thông thường . Thay vì chỉ ăn ở nơi thông thường, hãy tìm hiểu những nhà hàng nào có sẵn trong khu vực của bạn, đặc biệt là những nhà hàng dường như được đánh giá tốt hơn những ám ảnh thông thường của bạn.
Thực hiện điều này bằng cách kiểm tra các trang web đánh giá khác nhau, xem xét các nhà hàng khác nhau và nói chuyện với những người khác nhau về các đề xuất về nhà hàng - nói tóm lại, lấy thông tin từ các nguồn mới.

Tuấn Anh

Thia lia quen chậu, vợ chồng quen hơi nên đôi khi ta nghĩ không phải nghĩ là điều tốt nhất. Niết bàn đâu phải giành cho kẻ không chịu suy nghĩ. Với sư ưa thích dễ làm khó bỏ, ăn quen cơm vợ nấu thực là dễ làm ta hành xử kiểu ếch ngồi đáy giếng, rơi vào cuộc sống nhàm chán, nhạt mà cứ tưởng là trung dung nên cuối cùng lựa chọn là chim nhỏ trong tay hơn quạ bay trên trời